Ποιος ευθύνεται για την παιδική βία;

Αφορμή για το σημερινό μας σημείωμα στάθηκε το πρόσφατο τραγικό γεγονός που διαδραματίστηκε στο σχολείο των Η.Π.Α. καθώς και η εκδήλωση, που είχαμε πριν δυο βδομάδες στην πόλη μας, σχετική με τη σχολική βία. Πρέπει να σημειώσουμε επίσης ότι στα 20 χρόνια των «Οικολογικών» μας, δυστυχώς το άρθρο με τη μεγαλύτερη αναγνωσιμότητα ήταν αυτό που έφερε τον τίτλο «Η εγκληματικότητα στους νέους». Το γράψαμε με αφορμή ένα παρόμοιο γεγονός που έγινε πριν μερικά χρόνια σε σχολείο της Φινλανδίας.

Μιλάμε λοιπόν για βίαιες συμπεριφορές, για ρατσισμό, ακόμη και για εγκληματικότητα που εκδηλώνεται τα τελευταία χρόνια στους νέους και μάλιστα μέσα στο σχολικό περιβάλλον. Όμως αν αναλύσουμε τους παράγοντες που ευθύνονται για την κατάσταση αυτή, θα διαπιστώσουμε ότι τελικά οι μόνοι που δεν ευθύνονται είναι οι νέοι, οι μαθητές και το σχολείο. Ίσως σε πολλούς βολεύει να ρίχνουν τις ευθύνες στα παιδιά και στους δασκάλους, διότι δεν έχουν το θάρρος να δουν τη δικιά τους συμμετοχή και επίδραση στη συμπεριφορά των νέων. Οι σημερινοί νέοι, όπως ανέκαθεν άλλωστε, είναι καθρέπτης της κοινωνίας μας. Συμπεριφέρονται σύμφωνα με αυτά που βιώνουν στην οικογένεια και γενικά στο κοινωνικό τους περιβάλλον. Όταν καθημερινά στο σπίτι τους ζουν σκηνές βίας, που εκτυλίσσονται ανάμεσα στους γονείς, όταν είναι μέλη διαλυμένων οικογενειών, όταν τα ισχυρά και μοναδικά πρότυπα του πατέρα και της μητέρας δεν είναι τα καλύτερα ή είναι ανύπαρκτα, τότε πώς μπορούν να αντιδράσουν σε μια ηλικία που διαμορφώνουν τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά τους; Εάν μάλιστα προστεθεί και η βία που παίρνουν τα παιδιά μέσα από την κακή χρήση του διαδικτύου, τότε τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα. Σήμερα με τα πολλά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που υπάρχουν γύρω μας, τα παιδιά έχουν όσο ποτέ άλλοτε ανάγκη της συνεχούς επικοινωνίας και συζήτησης με τους γονείς και τους δασκάλους. Ένας γονιός δεν είναι καλός όταν κάνει όλα τα χατίρια στο παιδί ή νομίζει ότι έβγαλε την γονική υποχρέωσή του προσφέροντας χρήματα, κινητά τηλέφωνα, κομπιούτερ ή άλλα παιχνίδια. Έτσι το μόνο που καταφέρνει είναι να κάνει το παιδί του τεμπέλη και άβουλο παίκτη βίαιων ηλεκτρονικών παιχνιδιών ή θεατή των επικίνδυνων ιστοσελίδων του διαδικτύου. Το παιδί θέλει πολλή συζήτηση και συμβουλές και όπως λένε κάποια σοφά λόγια «ο γονιός δεν φέρνει το ψάρι στο παιδί, αλλά το διδάσκει πώς να ψαρεύει». Μόνο έτσι θα μπορέσει αύριο ο νέος να επιβιώσει στην ζούγκλα της κοινωνίας μας. Το ίδιο και ο δάσκαλος πρέπει να δείξει την πραγματική αγάπη στους μαθητές του, δίνοντας το καλό παράδειγμα και διδάσκοντάς τους το «κόποις κτώνται τα αγαθά». Πρέπει το παιδί από μικρό να μάθει να δουλεύει και να αγωνίζεται για ένα καλύτερο αύριο. Πρέπει να σταθεί μακριά από τις σειρήνες της εποχής, που προωθούνται έντεχνα από ορισμένα τηλεοπτικά προγράμματα ή σελίδες του ίντερνετ. Επίσης μια καλή διέξοδος για τη νεολαία μας είναι η ενασχόληση με τον υγιή αθλητισμό, τις καλές τέχνες και το διάβασμα. Μέσα από αυτά μπορούν οι νέοι μας να κάνουν υγιεινή ζωή, να ανακαλύψουν την άμιλλα, ιδανικά και οράματα και να διαμορφώσουν σωστά την προσωπικότητά τους. Μπορεί εμείς οι μεγαλύτεροι να αντιμετωπίσαμε στα παιδικά μας χρόνια πιο δύσκολες οικονομικές συνθήκες, μπορεί να ζήσαμε στο σχολείο με το φόβο της βίτσας του δασκάλου. Όμως τελικά οι σημερινοί νέοι με όλα αυτά που βιώνουν ζουν σε ένα πιο επικίνδυνο κόσμο. Ας τους δείξουμε λοιπόν μεγαλύτερη κατανόηση, στοργή και πραγματική αγάπη. ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ

Ανάπτυξη: Ναι μεν, αλλά...

Τα πολλά και σοβαρά προβλήματα της Ελληνικής οικονομίας, τα οποία φέρνουν επιπτώσεις στην κοινωνία και κυρίως δημιουργούν καθημερινά χιλιάδες ανέργους στη χώρα μας, οι ειδικοί θεωρούν ότι μπορούν να επιλυθούν με την ανάπτυξη και τις επενδύσεις. Οι επενδύσεις αυτές λοιπόν, οι οποίες θα γίνουν από ελληνικές και ξένες εταιρίες θα πρέπει να τηρούν πρώτα από όλα τους σχετικούς νόμους και να δείχνουν ιδιαίτερη ευαισθησία στο μοναδικό φυσικό μας περιβάλλον.

Οι σπουδαιότεροι τομείς, στους οποίους προβλέπεται να στραφούν οι εγχώριοι και ξένοι επενδυτές είναι ο τουρισμός και ο ορυκτός μας πλούτος. Εάν γίνουν σωστές μελέτες και υποδομές, μπορεί η ελληνική οικονομία να κερδίσει πολλαπλά και παράλληλα να βρουν δουλειά τα εκατομμύρια των ανέργων. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν γίνουν βιαστικά και χωρίς κανένα έλεγχο οι παραχωρήσεις οικοπέδων σε ελληνικές και πολυεθνικές εταιρίες, τότε οικονομικό όφελος θα έχει μόνο ο υποψήφιος επενδυτής, ο οποίος αφού κυριολεκτικά απομυζήσει τον εθνικό μας πλούτο θα δημιουργήσει πολλά κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα και κάποια στιγμή θα μας εγκαταλείψει αφήνοντας πίσω του μόνο καταστροφές. Στον τομέα της εκμετάλλευσης και στα διαφαινόμενα σχέδια αξιοποίησής του ορυκτού μας πλούτου, ο οποίος πράγματι ακόμη παραμένει αναξιοποίητος και σε γενικές γραμμές άγνωστος, ήδη άρχισαν κάποιες φωνές διαμαρτυρίας. Ο ευρωβουλευτής Κρίτων Αρσένης, γνωστός για τις οικολογικές του ευαισθησίες, πριν λίγες μέρες έκανε παρατηρήσεις σχετικές με τους κινδύνους που εγκυμονούν για το θαλάσσιο περιβάλλον οι έρευνες και η άντληση πετρελαίου. Οι ελληνικές θάλασσες και ακτές συγκαταλέγονται σήμερα ανάμεσα στις πιο καθαρές της Ευρώπης, γιαυτό και προσελκύουν κάθε χρόνο εκατομμύρια τουρίστες. Επίσης σ’ αυτές ζει μια μεγάλη ποικιλία οργανισμών (ψάρια, φυτά, κοράλλια, σφουγγάρια κ.λ.π.). Φανταστείτε λοιπόν τι μπορεί να συμβεί από συνεχείς διαρροές πετρελαίου και άλλων αποβλήτων που προέρχονται από τις εγκαταστάσεις έρευνας και εξόρυξης. Επίσης το περασμένο Σάββατο διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη ακόμη ένα συλλαλητήριο από τους κατοίκους της Χαλκιδικής και άλλους επιστημονικούς φορείς, οι οποίοι αντιδρούν στην εγκατάσταση μεταλλείων εξόρυξης χρυσού. Οι άνθρωποι αυτοί διαμαρτύρονται, διότι ήδη βλέπουν τις μεγάλες περιβαλλοντικές επιπτώσεις που συμβαίνουν στην περιοχή τους από τα υπάρχοντα μεταλλεία χρυσού και ανησυχούν για τη διαφαινόμενη περιβαλλοντική υποβάθμιση, η οποία μπορεί να έχει συνέπειες στην υγεία τόσο τη δικιά τους, όσο και των μελισσών και των κτηνοτροφικών ζώων που εκτρέφουν, καθώς και στη θάλασσα και τις μοναδικές ακρογιαλιές της πανέμορφης Χαλκιδικής. Ίδιες καταστάσεις συνήθως συναντώνται και σε μέρη που αξιοποιούνται τουριστικά γρήγορα και άναρχα. Μάλιστα αυτό που συνέβαινε πριν μερικές δεκαετίες με τα νοικιαζόμενα δωμάτια και τα ξενοδοχεία, τα οποία φύτρωναν οπουδήποτε, χωρίς να διαθέτουν ούτε καν οικοδομική άδεια, οδήγησε σε άθλιες κατασκευές, σε εκτρώματα, που αλλοίωσαν πανέμορφες ελληνικές πόλεις, παραδοσιακά χωριά και νησιά μας. Τι πρέπει να κάνουμε λοιπόν, να αρνηθούμε την ανάπτυξη; Φυσικά όχι, εφόσον τηρηθούν οι προβλεπόμενοι νόμοι και διεθνείς κανονισμοί και ιδιαίτερα αρμόδιοι φορείς και επενδυτές δείξουν την επιβεβλημένη περιβαλλοντική ευαισθησία, τότε θα έχουμε τα καλύτερα αποτελέσματα προς όφελος της εθνικής οικονομίας, της κοινωνίας και του φυσικού μας περιβάλλοντος, το οποίο αποτελεί τον μεγαλύτερο πλούτο που διαθέτει η χώρα μας και πρέπει να τον διαφυλάξουμε σαν κόρη οφθαλμού. Δημοσιεύτηκε στα Μακεδονικά νέα το Σάββατο 1 Δεκεμβρίου 2012

Τα παραδοσιακά φαγητά της Νάουσας

Για τη μεγάλη προσφορά του κυρ Νίκου του Σπάρτση στη Νάουσα γράψαμε πολλές φορές. Σήμερα θα ασχοληθούμε με το καινούργιο πόνημά του, με το θαυμάσιο βιβλίο, που παρουσίασε πριν λίγο καιρό στο κοινό της πόλης μας με τίτλο «Τα παραδοσιακά μας φαγητά στη Νάουσα». Πρόκειται για μια ακόμη πολύτιμη παρακαταθήκη για την ιστορία, την παράδοσή και το φυσικό μας περιβάλλον.

Το βιβλίο του Ν. Σπάρτση δεν περιγράφει απλά μόνο συνταγές φαγητών. Μέσα από αυτό μαθαίνουμε πολλά για τα μοναδικά έθιμα του τόπου μας, για τα υλικά καθώς και για τα σκεύη που χρησιμοποιούσαν στα παλιά νοικοκυριά. Επίσης με τις επιστημονικές γνώσεις που διαθέτει ο συγγραφέας, περιγράφει τα πολλά βότανα που παράγει το βουνό μας και που μπορούν να χρησιμοποιηθούν όχι μόνο στη μαγειρική, αλλά και στη φαρμακευτική για την πρόληψη και θεραπεία διαφόρων ασθενειών. Ακόμη στο τέλος του βιβλίου γίνεται λεπτομερής αναφορά στα μέταλλα και βιταμίνες που είναι απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Η μαγειρική δεν αποτελεί μόνο μια καθημερινή αναγκαία ασχολία της Ελληνίδας νοικοκυράς. Μπορεί να είναι ευχάριστη απασχόληση ακόμη και καλή τέχνη. Οπωσδήποτε η μαγειρική δεν είναι προνόμιο των γυναικών. Μην ξεχνάμε ότι οι καλύτεροι μάγειρες είναι άνδρες. Ακόμη και ο συγγραφέας του βιβλίου είναι άνδρας. Βέβαια στην παλιά Νάουσα τα παραδοσιακά φαγητά παρασκευάζονταν από τις Ναουσαίες, που έβαζαν όλο το μεράκι τους για να κάνουν νοστιμιές και να ευχαριστήσουν τον άντρα τους που έρχονταν κουρασμένος από τα κτήματα και την πολυπληθή οικογένειά τους. Οι περίφημοι σαρμάδες, οι κεφτέδες με την άρμη είχαν την τιμητική τους τις κρύες μέρες του χειμώνα. Μάλιστα τέτοια εποχή έσφαζαν οι άντρες το γουρούνι και με το καθαρό κρέας, που μοσκοβόλαγε, έκαναν όχι μόνο τα χριστουγεννιάτικα φαγητά αλλά και λουκάνικα, παστό, τσιγαρίδες κ.λ.π. που τα διατηρούσαν για πολλούς μήνες. Οι ναουσαίικες πίτες ακόμη και σήμερα είναι περιζήτητες από μικρούς και μεγάλους. Ο κυρ Νίκος περιγράφει ακόμη τα γλυκιά του κουταλιού που έφτιαχναν οι νοικοκυρές με τα άφθονα λαχταριστά ντόπια φρούτα καθώς και τα ρετσέλια, τις μουσταλευριές, τα σουτζούκια με πρώτη ύλη το μούστο από το ξινόμαυρο ναουσαίικο σταφύλι. Μπορεί και σήμερα να κάνουμε τα παραδοσιακά φαγητά, όμως αυτά έχουν πολύ διαφορετική γεύση από παλιά. Γιατί είμαστε πιο χορτάτοι και κυρίως γιατί σήμερα δύσκολα θα βρούμε καθαρά και αγνά κρέατα και άλλα υλικά. Παλιά τα ζώα βοσκούσαν το χορταράκι στο ύπαιθρο, δεν έπαιρναν ούτε φάρμακα, ούτε βιταμίνες, ούτε παχυντικές ζωοτροφές. Τα λαχανικά και τα φρούτα δεν ραντίζονταν με τα καρκινογόνα φυτοφάρμακα. Οι αγρότες σπάνια χρησιμοποιούσαν λίγο χαλκό, θιάφι και άλλα ακίνδυνα σκευάσματα. Το καινούργιο βιβλίο του Νίκου Σπάρτση, όπως και τα προηγούμενα, πρέπει να διαβαστεί από όλους. Πρώτα από τους παλιούς, για να θυμηθούν τα νιάτα τους, όταν τα φαγητά, οι πίτες, τα γλυκά, τα οικογενειακά γλέντια και οι άλλες μικροχαρές ομόρφαιναν τη δύσκολη ζωή τους. Πρέπει ακόμη το βιβλίο να διαβαστεί από τους νέους για να διατηρήσουν την παράδοση του τόπου και για να μάθουν ότι υπάρχουν και άλλα απλά και όμορφα πράγματα που μετριάζουν το άγχος της καθημερινότητας και μας κάνουν να ξεφύγουμε για λίγο από το επικίνδυνο διαδύκτιο και το αποβλακωτικό γυαλί της τηλεόρασης. Ευχόμαστε στον κυρ Νίκο να έχει την υγεία του και να συνεχίσει για πολλά χρόνια ακόμη να προσφέρει στον τόπο μας.

Καστανιά: παρόν και μέλλον

H Νάουσά μας μπορεί να αντιμετωπίζει πολλά οικονομικά προβλήματα, όμως όπως γράφαμε και στο προηγούμενο σημείωμά μας, έχει ένα πλούσιο φυσικό περιβάλλον. Το βουνό μας, το Βέρμιο είναι ένας πραγματικός παράδεισος, που μας προσφέρει πλουσιοπάροχα νερό με την Αράπιτσα και ακόμη εβδομήντα πηγές, εκατοντάδες είδη θεραπευτικών βοτάνων και αγριολούλουδων και άφθονη ξυλεία. Οξιές, καστανιές, πλατάνια, βελανιδιές, γαύροι, πεύκα, έλατα και πάρα πολλά ακόμη δένδρα μας προσφέρουν καθαρό οξυγόνο, πολύτιμη ξυλεία και δουλειά σε πολλούς συντοπίτες μας.

Τα μεγάλα δάση μας δεν αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα από τις πυρκαγιές λόγω της σύνθεσής τους, του κλίματος και του ιδιοκτησιακού καθεστώτος τους. Όμως πολλά δένδρα αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα λόγω ασθενειών. Σε προηγούμενα σημειώματά μας αναφερθήκαμε στα προβλήματα των πεύκων, λόγω της γνωστής ασθένειας με τις κάμπιες. Επίσης στις αρχές του περασμένου καλοκαιριού είχαμε τη χαρά, με πρωτοβουλία του Δήμου μας, να φιλοξενήσουμε τον ειδικό επιστήμονα κ. Παναγιώτη Τσόπελα, ο οποίος μας μίλησε για το μεταχρωματικό έλκος, που απειλεί με εξαφάνιση τα πλατάνια της χώρας μας. Προχθές είχαμε κοντά μας ακόμη έναν λαμπρό επιστήμονα, τον κ. Στέφανο Διαμαντή του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών της Θεσσαλονίκης, ο οποίος μας μίλησε για τις αρρώστιες που αντιμετωπίζουν οι καστανιές. Ο κ. Διαμαντής αναφέρθηκε σε δυο πολύ σοβαρές ασθένειες της καστανιάς, στο έλκος και στο μελάνωμα, οι οποίες οφείλονται σε παθογόνους μύκητες. Το έλκος της καστανιάς εμφανίζεται με τη μορφή κόκκινων κηλίδων που οδηγούν στο σκάσιμο της φλούδας στα κλαδιά της καστανιάς και κατόπιν στη νέκρωσή τους. Το αισιόδοξο είναι ότι μετά από πολλές έρευνες που έγιναν στα ειδικά φυτοπαθολογικά ινστιτούτα ης χώρας μας φαίνεται ότι βρέθηκε το φάρμακο. Έτσι υπάλληλοι του ινστιτούτου Δασικών ερευνών επισκέπτονται δάση ή κτήματα με καστανιές σε ολόκληρη την Ελλάδα και κάνουν εμβολιασμούς. Σειρά τώρα έχει ο νομός μας, όπου δυστυχώς πολλές καστανιές έχουν προσβληθεί από τον μύκητα και οι παραγωγοί αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Μάλιστα στην ομιλία παραβρέθηκαν πολλοί παραγωγοί κάστανου, οι οποίοι ζήτησαν τη βοήθεια του καθηγητή. Με την ευκαιρία της ομιλίας για τις ασθένειες, ο κ. Διαμαντής μας μίλησε και για τον τρόπο καλλιέργειας της καστανιάς, καθώς και για το πολύτιμο προϊόν. Η καλλιέργεια της καστανιάς σήμερα αποτελεί μια σημαντική πηγή εσόδων σε πολλά κράτη, όπως στη Γαλλία, την Πορτογαλία, την Ιταλία, την Τουρκία, την Κίνα κ.λ.π. Από το κάστανο μπορούν να παρασκευαστούν πολλά είδη τροφών, όπως π.χ. αλεύρι, γλυκά, φλέικς, ακόμη και μπύρα. Τα υπολείμματα από τις φλούδες και τις ζιούνες μετατρέπονται σε πέλετ. Το κλίμα και γενικά οι εδαφολογικές συνθήκες της χώρας μνας ευνοούν την καλλιέργεια της καστανιάς, η οποία αν γίνει σωστά μπορεί να δώσει ένα καλό εισόδημα στους παραγωγούς. Όμως για να γίνουν όλα αυτά χρειάζεται πλήρης συνεργασία μεταξύ παραγωγών και επιστημόνων και ασφαλώς στήριξη από την πολιτεία. Τα τελευταία χρόνια καθημερινά μέσα από την τηλεόραση ακούμε για νέες καλλιέργειες σπάνιων και παράξενων φυτών, τα οποία θα προσφέρουν στον παραγωγό μεγάλο εισόδημα. Όμως πολλά από τα φυτά αυτά είναι δύσκολα στην καλλιέργεια και την συγκομιδή και ακόμη πιο δύσκολα στη διάθεση των καρπών τους, διότι τουλάχιστον στη χώρα μας είναι ελάχιστοι αυτοί που τους προμηθεύονται. Το κάστανο όμως είναι ένας καρπός γνωστός και αγαπητός στους έλληνες από την αρχαιότητα και εάν μάλιστα παρασκευάσουμε τα νέα προϊόντα του, μπορεί η κατανάλωση να αυξηθεί και να γίνει ακόμη πιο αγαπητό.Δημοσιεύτηκε στα μΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΝΕΑ την 10η Νοεμβρίου 2012

100 χρόνια ελεύθερη Νάουσα

Με λαμπρότητα γιορτάσαμε τη βδομάδα που μας πέρασε την 100η επέτειο από την απελευθέρωση της Νάουσας. Στις γιορτές που διοργάνωσε ο Δήμος και οι Σύλλογοι της πόλης δεν συμμετείχαν ούτε ηχηρά ονόματα της πολιτικής, ούτε ακριβοί καλλιτέχνες. Ήταν γιορτές απλές, με μηδαμινό κόστος, προετοιμασμένες από ντόπιους δημιουργούς, από εθελοντές, από ανθρώπους που αγαπούν τον τόπο τους, τον πολιτισμό και την ιστορία του.

Τη λαμπρή δοξολογία που τελέστηκε στη μητρόπολη, παρουσία του αρχιεπισκόπου, ακολούθησε η επιμνημόσυνη δέηση στο Ηρώο της πόλης, όπου ο συνάδελφος Τάκης Δημησκής δεν εκφώνησε απλά έναν πανηγυρικό, αλλά σε σύντομο χρόνο έκανε μια πλήρη ιστορική ανάλυση αναφερόμενος όχι μόνο στα πολεμικά και γενικά στρατιωτικά γεγονότα που οδήγησαν στην απελευθέρωση της Νάουσας, αλλά και στις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες της εποχής. Συνθήκες, οι οποίες δυστυχώς ήταν πολύ καλύτερες από τις σημερινές. Η οικονομία της υποδουλωμένης Νάουσας ήταν πολύ πιο ανθηρή από τη σημερινή, όπου βασιλεύει η φτώχια και η ανεργία, χωρίς να βλέπουμε σημάδια ανάκαμψης. Η βραδινή εκδήλωση, στο δημοτικό μας θέατρο, ήταν η αισιόδοξη ματιά της ημέρας. Ο αγαπητός φίλος μας Γρηγόρης Αντιφάκος πραγματοποίησε ένα παλιό του όνειρο. Με δύναμη τη μεγάλη αγάπη που τρέφει στη γενέτειρα του ξόδεψε όχι μόνο χρήματα, αλλά και πολύτιμο χρόνο και μετά από προσπάθεια δέκα μηνών κατάφερε να δημιουργήσει και να μας παρουσιάσει ένα υπέροχο ντοκιμαντέρ, που μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο ταξιδιωτικό οδηγό για την πόλη μας, προβάλλοντας ην ιστορία, τον πολιτισμό, την οικονομία και τον μοναδικό φυσικό πλούτο μας. Παρόλο που ο Γρηγόρης είναι ερασιτέχνης, κατάφερε να παρουσιάσει μια άρτια επαγγελματική δημιουργία. Δεν χρειάζεται να μιλήσουμε για τον Χρήστο τον Τσίτση και την παρέα του, η μεγάλη του προσφορά στον πολιτισμό με το μεράκι που τον διακρίνει για την παράδοσή μας είναι πια γνωστή και φανερή σε κάθε σχετική εκδήλωση. Συγχαρητήρια αξίζουν επίσης στη νεοσύστατη χορωδία του Ωδείου Αριστοτέλη, που απαρτίζεται από συντοπίτες μας, οι οποίοι αξιοποιούν τον ελεύθερο χρόνο τους δημιουργικά και μας δίνουν με τη βοήθεια του μαέστρου τους πολύ όμορφο αποτέλεσμα. Τελειώνοντας δεν μπορούμε να παραλείψουμε την εκδήλωση που έγινε στο πάρκο με τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του Μακεδονομάχου καπετάν Αντώνη Μίγγα. Ήταν ένας οφειλόμενος φόρος τιμής προς τον Ναουσαίο αγωνιστή, ο οποίος έδωσε τη ζωή του για την απελευθέρωση της Μακεδονίας μας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Μακεδονικός Αγώνας, που προηγήθηκε της απελευθέρωσης της Μακεδονίας μας, έγινε από εθελοντές, οι οποίοι άφησαν τις δουλειές τους στην ελεύθερη στερεά Ελλάδα και την Κρήτη και ήρθαν να αγωνιστούν για μια μεγάλη πατρίδα εναντίον σε δόλιους γείτονες, οι οποίοι επιβουλεύονταν τον τόπο μας. Και στην εκδήλωση αυτή συμμετείχε ακόμη ένας γνήσιος Ναουσαίος, ο Τάκης Μπάιτσης, που είναι γνωστός για την αγάπη του για τον τόπο του, που την έδειξε μέσα από πολλές μελέτες της ιστορίας και της λαογραφίας μας, αλλά και με τη σημαντική βοήθειά του στη δημιουργία του λαογραφικού Μουσείου μας. Είναι σίγουρο ότι ο ίδιος έβαλε το χεράκι του και στη σημαντική έκθεση φωτογραφίας του Λυκείου Ελληνίδων. Οι γιορτές λοιπόν που παρακολουθήσαμε έδειξαν ότι μπορούν να γίνουν πολλά και ωραία με λίγα χρήματα, χωρίς ηχηρά ονόματα, τυμπανοκρουσίες και φανφάρες, αρκεί να υπάρχει όρεξη για εθελοντική προσφορά, μεράκι και αγάπη για τον τόπο. Όλα αυτά ευτυχώς ακόμη τα διαθέτουμε πλουσιοπάροχα… Δημοσιεύτηκε στα ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΝΕΑ το Σάββατο 20 Οκτωβρίου 2012

Το περπάτημα κάνει καλό

Τελειώνει ο Οκτώβριος και ο καιρός εξακολουθεί να είναι σχεδόν καλοκαιριάτικος. Φαίνεται ότι και η φύση είναι κοντά στον φτωχό έλληνα, που αγωνιά πώς θα περάσει τον χειμώνα με την απλησίαστη τιμή του πετρελαίου. Όμως παράλληλα ο καλός καιρός μας δίνει την ευκαιρία να απολαύσουμε την πανέμορφη φθινοπωρινή φύση κάνοντας μια βόλτα στα γειτονικά μας δάση.

Είναι πραγματικά κρίμα τις μέρες αυτές να κλεινόμαστε μέσα στο σπίτι και να μην απολαύσουμε τα υπέροχα χρώματα του φθινοπώρου, περπατώντας στο δάσος του Αγίου Νικολάου και ακόμη πιο ψηλά στο Βέρμιο. Μια τέτοια πεζοπορία θα μας ξεκουράσει από τις έγνοιες, θα μας δώσει την ευκαιρία να αθληθούμε και να χάσουμε τα περιττά κιλά. Ακόμη μπορούμε να μαζέψουμε βότανα, όπως τη μυρωδάτη μέντα, κάστανα, μανιτάρια και πολλά ακόμη αγνά προϊόντα της μητέρας γης. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ότι όλο και περισσότεροι συνδημότες μας ασχολούνται με την πεζοπορία. Μάλιστα κάθε απόγευμα συναντούμε μεγάλες παρέες να περπατούν στον Άγιο Νικόλαο, στο γήπεδο, στο Σπήλαιο κ.λ.π. Η όμορφη αυτή υγιεινή συνήθεια μας δίνει την ευκαιρία όχι μόνο για άθληση αλλά και για περισσότερη επικοινωνία με τους συντοπίτες μας μακριά από τη μίζερη τηλεόραση και τη ρουτίνα. Η χρήσιμη «μόδα» του περπατήματος που εμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια έχει την εξήγησή της. Ξεκίνησε σίγουρα για λόγους υγείας. Οι πρώτοι που την καθιέρωσαν το έκαναν μετά από ιατρική συμβουλή. Πολλοί από αυτούς αντιμετώπισαν κάποιο καρδιακό επεισόδιο, είχαν αυξημένη χοληστερίνη κ.λ.π. Μάλιστα μερικοί αστειευόμενοι ονόμασαν ανάλογα και τις διαδρομές. Ακολούθησαν παρέες κυριών και συνταξιούχων, οι οποίοι έτσι περνούν πιο ευχάριστα και υγιεινά τον ελεύθερο χρόνο τους, προτιμούν τη φύση και το περπάτημα, παρά τις καφετερίες και τα καφενεία. Ακόμη και στα χωριά ξεκίνησε η συνήθεια της πρωινής ή απογευματινής πεζοπορίας. Εκεί τα πρωτεία κατέχουν οι γυναίκες. Κάποτε στο χωριό όλη η οικογένεια απασχολούνταν από το πρωί μέχρι το βράδυ στα χωράφια. Όταν όλοι γυρνούσαν στο σπίτι, ήταν κατάκοποί και φυσικά δεν υπήρχε ούτε ο χρόνος, ούτε η όρεξη, ούτε η ανάγκη για επιπλέον πεζοπορία. Όμως τα χρόνια άλλαξαν. Τα μηχανήματα έκαναν τη δουλειά πιο εύκολη και οι αλλοδαποί εργάτες αντικατέστησαν τα οικογενειακά χέρια. Έτσι οι νοικοκυρές μπορούν με την άνεσή τους να κάνουν τις δουλειές του σπιτιού και να ξοδεύουν τις περιττές θερμίδες περπατώντας. Όσο λοιπόν ακόμη κρατάει ο καιρός, ας εκδράμουμε στη φύση. Είναι το καλύτερο φάρμακο και η πιο φθηνή διασκέδαση στις δύσκολες μέρες που περνάμε.Δημοσιεύτηκε στα ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΝΕΑ το Σάββατο 27 Οκτωβρίου 2012

Για μια νέα Νάουσα

Tην περασμένη Κυριακή 28 Οκτωβρίου, μετά τις γιορταστικές εκδηλώσεις, ο Δήμος μας οργάνωσε ένα Παναουσαίικο συλλαλητήριο στη διασταύρωση, ως διαμαρτυρία στα πολλά δεινά που έπληξαν και σε λίγο θα αποτελειώσουν κυριολεκτικά την πόλη μας. Δυστυχώς ο καιρός δεν ευνόησε και έτσι δεν ήταν όσο θα έπρεπε παλλαϊκή η συμμετοχή του κόσμου. Όμως παρόλα αυτά η κινητοποίηση προβλήθηκε από τα τηλεοπτικά δίκτυα και τα άλλα ΜΜΕ και έτσι ακούστηκε σε όλη την Ελλάδα η φωνή διαμαρτυρίας των Ναουσαίων.

Η Νάουσα, η μεγάλη βιομηχανική πόλη των αρχών του 20ου αιώνα, το Μάντζεστερ των Βαλκανίων με τις εριουργίες και κλωστοϋφαντουργίες του, ήδη πριν είκοσι χρόνια ξεκίνησε την παρακμή της . Όταν σιγά σιγά άρχισαν το ένα μετά το άλλο να κλείνουν τα εργοστάσια και να μένουν στο δρόμο εκατοντάδες εργάτες. Το τελειωτικό κτύπημα δίνεται τώρα με τα μνημόνια, που επιτάσσουν το κλείσιμο του Νοσοκομείου μας, της Εφορείας και άλλων υπηρεσιών. Έτσι ολοένα και πιο γρήγορα η ηρωική μας πόλη μετατρέπεται σε ασήμαντο χωριό. Η οικονομική κρίση φαίνεται πια καθαρά. Καθημερινά βλέπουμε γύρω μας να κλείνουν καταστήματα και ο κόσμος να υποφέρει από την ανέχεια, εφόσον η ανεργία ξεπέρασε το 40% και όσοι δουλεύουν παίρνουν μισθούς πείνας. Ακόμη και οι γεωργοί πουλούν τα προϊόντα τους σε τιμές του ’90, ενώ τα κόστη συνεχώς μεγαλώνουν. Η δραματική αυτή κατάσταση μας οδηγεί όχι μόνο σε έντονες διαμαρτυρίες, αλλά και στη γρήγορη λήψη ομόφωνων αποφάσεων για νέες προτάσεις που μπορούν να φέρουν την άνοιξη στην πόλη και γενικά στην περιοχή μας. Ζούμε σε έναν τόπο ευλογημένο και αυτό πρέπει να το εκμεταλλευτούμε. Ο Άγιος Νικόλαος, το Βέρμιο και τα πολλά ακόμη υπέροχα φυσικά τοπία μας, οι Μπούλες και τα άλλα παραδοσιακά έθιμά μας, τα κρασιά και τα φρούτα μας συνδυασμένα με την πατροπαράδοτη Ναουσαίικη φιλοξενία, μπορούν να γίνουν μοχλός ανάπτυξης της περιοχής. Όμως αυτή η ανάπτυξη χρειάζεται προσοχή. Πρέπει να γίνει με σωστό σχεδιασμό, από ειδικούς επιστήμονες, με σεβασμό στη φύση, τον άνθρωπο, την ιστορία και την παράδοση του τόπου. Άλλες προχειρότητες και μεγάλα λόγια δεν αντέχει πια ο λαός μας. Εξάλλου δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτά μας οδήγησαν στη σημερινή κατάντια, τα μεγάλα λάθη των πολιτικών και όλων αυτών που τους πίστεψαν και τους υπηρέτησαν περιμένοντας κάποιο προσωπικό ρουσφέτι ή βόλεμα. Πρέπει όλοι μαζί μακριά από ανόητους τοπικισμούς και κομματικές παρωπίδες να εργαστούμε για να αναστήσουμε την όμορφη Νάουσα. Το χρωστάμε στους περήφανους προγόνους μας και στην άξια νέα γενιά… Δημοσιεύτηκε στα ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΝΕΑ το Σάββατο 3 Νοεμβρίου 2012

Πράσινη επένδυση

Η μεγάλη αύξηση της τιμής του πετρελαίου σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση που περνάμε, οδήγησε πολλούς στην χρησιμοποίηση νέων τρόπων και υλικών θέρμανσης. Πολλοί μετέτρεψαν τις εγκαταστάσεις κεντρικής θέρμανσης και χρησιμοποιούν φυσικό αέριο, ξύλα ή πέλετ, τον ηλεκτρισμό κ.λ.π. Έτσι παρά τη μείωση της χρήσης πετρελαίου, το κόστος θέρμανσης εξακολουθεί να είναι υψηλό, εφόσον ήδη ανέβηκαν οι τιμές των ξύλων και των άλλων καυσίμων. Επίσης ενώ θα περιμέναμε να μειωθεί η ατμοσφαιρική ρύπανση, έχουμε ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα. Με τα καυσαέρια που παράγονται από την καύση του ξύλου σε λίγο οι πόλεις θα θυμίζουν Λονδίνο της δεκαετίας του ’50, με τις δραματικές συνέπειες στην υγεία των κατοίκων.

Η αύξηση λοιπόν της τιμής των καυσίμων θα ήταν μια πολύ καλή αφορμή για την εφαρμογή μεθόδων και πρακτικών που θα οδηγούσαν στην εξοικονόμηση ενέργειας και ασφαλώς στη μείωση της ρύπανσης. Υπάρχουν τρόποι για να θερμάνουμε τα σπίτια μας χωρίς να χρησιμοποιούμε καύσιμα. Με τις σύγχρονες μεθόδους είναι δυνατή η χρησιμοποίηση της ηλιακής ή της γεωθερμικής ενέργειας για τη θέρμανση του σπιτιού. Ειδικά ηλιακά συστήματα και αντλίες θερμότητας χρησιμοποιούνται για τη θέρμανση νερού στο λέβητα κεντρικής θέρμανσης και μάλιστα έχουν πολύ μεγάλη θερμαντική απόδοση. Τα συστήματα αυτά μπορεί να έχουν ένα σημαντικό κόστος εγκατάστασης, όμως κατόπιν η λειτουργία τους είναι σχεδόν ανέξοδη και φιλική προς το περιβάλλον. Χρησιμοποιούμε την ενέργεια που μας παρέχει άφθονη η φύση χωρίς να τη βλάπτουμε. Μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας επιτυγχάνουμε με τη σωστή μόνωση του σπιτιού μας. Η καλή μόνωση έχει να κάνει με τη χρησιμοποίηση ειδικών μονωτικών υλικών για τη μόνωση της οροφής, των εξωτερικών τοίχων, της πυλωτής και την αντικατάσταση των παλαιών κουφωμάτων με νέα ειδικών προδιαγραφών. Εφόσον χρησιμοποιηθούν σωστά υλικά και γίνουν από ειδικούς οι σωστές μελέτες μπορεί η μόνωση να φέρει μέχρι 70% εξοικονόμηση ενέργειας, δηλαδή 70% λιγότερα έξοδα για καύσιμα. Η μελετημένη μόνωση μας βοηθάει να έχουμε το σπίτι μας δροσερό το καλοκαίρι και ζεστό το χειμώνα, χωρίς υγρασίες και ηχορρύπανση. Μάλιστα το κράτος δίνει και κάποιες επιδοτήσεις με το πρόγραμμα «εξοικονόμησης κατ΄ οίκον», που διευκολύνουν την πληρωμή της μελέτης και εγκατάστασης. Η θερμική μόνωση των σπιτιών είναι πραγματικά μια πράσινη επένδυση. Ασφαλώς όσοι μένουν σε πολυκατοικίες είναι δύσκολο να συνεννοηθούν για να εγκαταστήσουν κεντρική θέρμανση νέας τεχνολογίας ή ακόμη να κάνουν συνολική μόνωση κτιρίου. Όμως μπορούν να επιλέξουν οικονομικό πρόγραμμα του καυστήρα πετρελαίου και ο καθένας ένοικος να αλλάξει έστω τα παλιά κουφώματα του σπιτιού του. Το ακριβό πετρέλαιο λοιπόν ας γίνει αφορμή για εξοικονόμηση ενέργειας, που βοηθάει και στη τσέπη μας και στο περιβάλλον..

Εμπιστοσύνη στους νέους μας

Πριν από λίγες μέρες απολαύσαμε για μια ακόμη φορά το φεστιβάλ κινηματογράφου, που εδώ και εννιά χρόνια με μεγάλη επιτυχία διεξάγεται στην πόλη μας. Η επιτυχία του φεστιβάλ δεν οφείλεται μόνο στην άρτια διοργάνωση και στον μεγάλο αριθμό ελληνικών και ξένων ταινιών, διαφόρων ειδών και κατηγοριών, αλλά κυρίως στη μεγάλη συμμετοχή της νεολαίας μας. Η συμμετοχή της νεολαίας στο φεστιβάλ κινηματογράφου της Νάουσας είναι από την αρχή μέχρι το τέλος. Νέοι είναι αυτοί που οραματίστηκαν και ξεκίνησαν δειλά πριν μια

δεκαετία το τολμηρό εγχείρημα. Νέοι είναι αυτοί που και σήμερα στελεχώνουν όλες τις οργανωτικές επιτροπές του φεστιβάλ. Εκατοντάδες νέα παιδιά είναι αυτά που βοηθούν στο στήσιμο και τη διεξαγωγή του. Νέοι είναι αυτοί που στην πλειοψηφία παρακολουθούν καθημερινά τις ταινίες. Κυρίως νέοι είναι οι δημιουργοί. ταινιών μεγάλης τεχνικής αρτιότητας. Το φεστιβάλ για μια ακόμη φορά έδωσε την ευκαιρία στη νεολαία μας να ασχοληθεί με την τέχνη και τον πολιτισμό, μακριά από τις πολλές προκλήσεις και σειρήνες της εποχής μας. Για μια ακόμη φορά αποδεικνύεται ότι οι νέοι μας έχουν όρεξη για δουλειά, χωρίς να έχουν τα κόμπλεξ και τις αγκυλώσεις των μεγάλων. Μάλιστα δουλεύουν εθελοντικά με μεράκι και ξέρουν να συνεργάζονται μεταξύ τους χωρίς εγωισμούς και φιλοδοξίες. Η μόνη φιλοδοξία τους είναι η χαρά της δημιουργίας, η οποία με τη σειρά της φέρνει την επιτυχία. Μερικοί μεγάλοι που παρακολούθησαν ορισμένες παραστάσεις ή για τυπικούς λόγους παραβρέθηκαν στην έναρξη, ζητούσαν αφορμή για παρατηρήσεις και γκρίνια. Αυτό είναι το μόνο εύκολο που συνηθίζεται στους κύκλους τους. Όμως κανείς από αυτούς δεν θα δεχόταν εθελοντικά και αφιλοκερδώς να δουλέψει για τη μεγάλη αυτή διοργάνωση. Μαζί με τα παιδιά του φεστιβάλ υπάρχουν και άλλοι νέοι που εθελοντικά εργάζονται για το περιβάλλον. Η ομάδα 2Ν, εκτός από τον πολιτισμό, τακτικά δουλεύει αθόρυβα προσφέροντας τις υπηρεσίες της στην καθαριότητα της πόλης και του ποταμού μας. Επίσης πολλά παιδιά διακρίνονται στον αθλητισμό και στις σπουδές τους. Όλα αυτά που βλέπουμε να γίνονται γύρω μας από τους νέους ανθρώπους μας γεμίζουν υπερηφάνεια και αισιοδοξία για το μέλλον του τόπου μας. Πολύ περισσότερο σήμερα, στις δύσκολες ώρες που περνάμε. Δύσκολες ώρες, οι οποίες οφείλονται στα λάθη των μεγαλυτέρων. Μπορεί οι πατεράδες μας να ήταν περήφανοι για τον πόλεμο του ΄40, μπορεί η δικιά μας γενιά να είναι περήφανη για το Πολυτεχνείο, όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι την εθνική αντίσταση του ΄40 ακολούθησε ο εμφύλιος και την αντιδικτατορική αντίσταση ακολούθησαν τα σκάνδαλα και οι σπατάλες της μεταπολίτευσης… Ας εμπιστευτούμε λοιπόν τα παιδιά μας και ας αντλήσουμε έστω και λίγη από την δυναμική τους και αισιοδοξία για το αύριο.

Οι φίλοι μας τα ζώα

Γιορτάσαμε τη βδομάδα που μας πέρασε την «παγκόσμια ημέρα των ζώων». Κι αυτή η γιορτή , όπως και η «Ευρωπαϊκή ημέρα χωρίς αυτοκίνητο» και τόσες άλλες παγκόσμιες ημέρες πέρασαν απαρατήρητες, διότι τον καιρό αυτό τα μέσα ενημέρωσης ασχολούνται με την τρόικα και το μεγάλο οικονομικό πρόβλημα της χώρας. Έτσι δυστυχώς το περιβάλλον θεωρείται πολυτέλεια και έπαψε να απασχολεί αρμόδιους και αναρμόδιους.

Η στήλη μας ασχολήθηκε πολλές φορές με τα ζώα και τη μεγάλη σημασία που έχει η προστασία τους στη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι ζωικοί οργανισμοί έκαναν την εμφάνισή τους πάνω στον πλανήτη μας πολύ ενωρίτερα από το ανθρώπινο είδος. Όπως αποδεικνύεται από τη μελέτη των απολιθωμάτων, πριν περίπου ένα δισεκατομμύριο χρόνια άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτες ολοκληρωμένες απλές κυτταρικές μορφές ζωής (βακτήρια κ.λ.π.), οι οποίες με τη βοήθεια της εξέλιξης σιγά σιγά έδωσαν τα εκατομμύρια είδη ζωικών και φυτικών οργανισμών που συναντώνται σήμερα πάνω στη γη. Σ’ αυτή την εξελικτική πορεία. πολλά είδη οργανισμών άλλαξαν μορφή ή εξαφανίστηκαν ακολουθώντας τους νόμους της φυσικής επιλογής, διότι δεν άντεξαν στις κλιματικές μεταβολές ή προσαρμόστηκαν στις νέες συνθήκες. Σήμερα οι ζωικοί οργανισμοί αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα. Τα προβλήματα αυτά έχουν την αφετηρία τους στον άνθρωπο, το ζωικό είδος με τη μεγαλύτερη νοητική ικανότητα. Η ρύπανση του περιβάλλοντος από τα καυσαέρια, τις αποχετεύσεις, τα γεωργικά φάρμακα κ.λ.π., στερεί από τα ζώα το καθαρό νερό και αέρα που είναι απαραίτητα για την επιβίωσή τους. Επίσης οι μεγάλες αποψιλώσεις δασών, λόγω της επέκτασης των πόλεων, της κατασκευής δρόμων κ.λ.π. καθώς και οι αποξηράνσεις λιμνών και ελών, για την αύξηση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, είχαν συνέπεια την εξαφάνιση των σημαντικότερων βιοτόπων, όπου ζουν, φωλιάζουν και αναπαράγονται τα ζώα. Αλλά δεν φτάνουν μόνο αυτά, τα τελευταία χρόνια με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου στην «πολιτισμένη» δύση έκαναν την εμφάνισή τους νέες συνήθειες και χόμπι. Ανάμεσα σ’ αυτά είναι και η μόδα πολλοί να «φιλοξενούν» στα σπίτια τους σπάνια είδη πουλιών, ερπετών κ.λ.π. μακριά από το φυσικό τους οικοσύστημα. Μάλιστα το παράνομο εμπόριο άγριων ζώων και πουλιών πήρε σήμερα εκρηκτικές διαστάσεις. Κάποιοι θησαυρίζουν για χάρη ορισμένων που θέλουν να κάνουν εφέ και επίδειξη, αποδεκατίζοντας πληθυσμούς σπάνιων ζώων. Επίσης οργιάζει το εμπόριο δερμάτων, κελυφών και άλλων μερών από θηλαστικά, ερπετά και άλλα ζώα. Υπάρχουν και μερικοί, οι οποίοι αυτοαποκαλούνται «ζωόφιλοι» επειδή έχουν στην κατοχή τους κλεισμένο στο διαμέρισμα κάποιο σκυλάκι, γατάκι ή φυλακισμένο σε κλουβί κάποιο σπάνιο πουλί. Όμως δυστυχώς και πολλοί από αυτούς που δείχνουν άπειρη αγάπη στο ζωάκι τους δεν δείχνουν την ίδια αγάπη στα άλλα ζώα ή ακόμη και στους συνανθρώπους τους. Έτσι π.χ. ένας πραγματικός ζωόφιλος δεν παρατάει στο δρόμο τα νεογέννητα κουταβάκια, ούτε γεμίζει τα πεζοδρόμια και τα πάρκα με τις ακαθαρσίες από τα σκυλάκια του. Πολλές φορές κατηγορούμε το Δήμο και την πολιτεία, γιατί δεν φροντίζουν τα ζώα. Κάνουμε πολύ καλά, διότι πράγματι στη χώρα μας είτε δεν υπάρχουν νόμοι για την προστασία των ζώων, είτε και αυτοί που υπάρχουν δεν εφαρμόζονται. Επίσης είναι πια πολύ σπάνια τα κυνοκομεία και τα άλλα κέντρα περίθαλψης και φροντίδας των ζώων. Όμως παράλληλα με την πίεση που ασκούμε στην τοπική αυτοδιοίκηση και στην πολιτεία, χρειάζεται όλοι μας με πρωτοπόρους τους ζωοφιλικούς συλλόγους να δείξουμε έμπρακτα την αγάπη μας και το ενδιαφέρον μας για όλα τα ζώα και να μην ξεχνάμε ότι αυτά είναι αναπόσπαστο κομμάτι του φυσικού μας περιβάλλοντος.

Ο επικίνδυνος υδράργυρος

Αφορμή για το σημερινό μας σημείωμα στάθηκε μια κουβέντα που είχαμε πριν λίγες μέρες με παλιό φίλο και ήδη συνταξιούχο συνάδελφο, σχετική με τον υδράργυρο και άλλες χημικές ουσίες, για τις οποίες πολλοί είχαν πλήρη άγνοια της επικινδυνότητας τους. Μάλιστα κάποιοι έπαιζαν με το υγρό μέταλλο μη γνωρίζοντας τι ολέθριες συνέπειες μπορούσε να έχει στην υγεία τους. Πολλές από τις ουσίες αυτές δυστυχώς τις διέθεταν και εργαστήρια του Δημοτικού σχολείου, όπου είχαμε αρκετά ατυχήματα με θύματα δασκάλους και μαθητές.

Ο υδράργυρος λοιπόν είναι ένα χημικό στοιχείο με πολλές σπουδαίες ιδιότητες, γιαυτό και χρησιμοποιείται πολλαπλά. Είναι ένα υγρό βαρύ μέταλλο, άριστος διαλύτης μετάλλων, το οποίο εύκολα εξατμίζεται . Χρησιμοποιείται στην χημική βιομηχανία, στην πολεμική βιομηχανία, στη βιομηχανία χρωμάτων, στη φαρμακευτική, στην ιατρική, στην κατασκευή θερμομέτρων, στην παρασκευή κραμάτων, τα οποία μάλιστα έχουν το όνομα αμαλγάματα και μας είναι γνωστά από τα σφραγίσματα των δοντιών μας. Όμως παράλληλα με τις σπουδαίες χημικές ιδιότητές του, ο υδράργυρος είναι πολύ επικίνδυνος για τους ζωικούς οργανισμούς και τον άνθρωπο. Η αναπνοή ατμών υδραργύρου μπορεί να προκαλέσει αιμορραγίες στο δέρμα και το πεπτικό σύστημα και νευρικές διαταραχές. Συνήθως τα βιομηχανικά λύματα που περιέχουν υδράργυρο καταλήγουν στις θάλασσες και το μέταλλο συγκεντρώνεται μέσω της τροφικής αλυσίδας στους ιστούς των ψαριών σε μεγάλες ποσότητες. Για να θεωρηθούν τα ψάρια βρώσιμα πρέπει να περιέχουν υδράργυρο σε ποσότητα μικρότερη των 0,5 mg/Kg. Ο υδράργυρος έχει συνδέσει το όνομά του με την Ιαπωνική πόλη Μιναμάτα, όπου τον Απρίλιο του 1956 συνέβη ένα από τα πρώτα και μεγαλύτερα οικολογικά ατυχήματα. Εκεί λοιπόν λειτουργούσε ένα εργοστάσιο, το οποίο έριχνε τα λύματά του, που περιείχαν υδράργυρο, χωρίς καμία επεξεργασία στη θάλασσα. Το μέταλλο πέρασε μέσω της τροφικής αλυσίδας σ’ όλους τους θαλάσσιους μικροοργανισμούς και κατέληξε στη μεγαλύτερη συγκέντρωση στα ψάρια. Έτσι όσοι κάτοικοι της περιοχής έφαγαν θαλασσινά, εμφάνισαν έντονα προβλήματα υγείας, μάλιστα για αρκετά χρόνια μετά τη ρύπανση της θάλασσας. Τον Απρίλιο του 1956 εμφανίστηκε η πρώτη δηλητηρίαση και το Φεβρουάριο του 1971 οι άρρωστοι έφθασαν τους 121. Σχεδόν οι μισοί από αυτούς πέθαναν μετά από σοβαρά προβλήματα που εμφάνισαν στο πεπτικό και το νευρικό τους σύστημα. Σε ορισμένες περιπτώσεις μολύνθηκαν ακόμη και τα έμβρυα που κυοφορούσαν οι γυναίκες. Τελευταία μεγάλο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι φώκιες και άλλα ζώα της Αρκτικής. Με τη βοήθεια των ανέμων μεγάλες ποσότητες αερίου υδραργύρου από τις βιομηχανίες του Βόρειου ημισφαιρίου καταλήγουν στις πολικές περιοχές και εισπνέονται από τα ζώα, τα οποία αντιμετωπίζουν ακόμη και κίνδυνο εξαφάνισης. Επίσης παράλληλα με τα ζώα προβλήματα υγείας εμφανίζουν οι κάτοικοι των περιοχών αυτών (Εσκιμώοι), οι οποίοι τρέφονταν με νωπό κρέας. Η τοξικότητα του υδραργύρου ανάγκασε τις κυβερνήσεις των ανεπτυγμένων χωρών να πάρουν ορισμένα μέτρα προφύλαξης του πληθυσμού. Ανάμεσα σ’ αυτά είναι και η κατάργηση των υδραργυρικών θερμομέτρων, που χρησιμοποιούμε στα σπίτια μας και η αντικατάστασή τους από θερμόμετρα ηλεκτρικά ή που περιέχουν άλλα ακίνδυνα υγρά. Καλύτερα να μην είναι τόσο ευαίσθητα στις μετρήσεις, παρά να μας δημιουργήσουν προβλήματα μετά από κάποιο ατύχημα (σπάσιμο κ.λ.π.) Εάν διαθέτουμε ακόμη τέτοια παλιά θερμόμετρα στα σπίτια μας, θα πρέπει να προσέχουμε ιδιαίτερα και προπάντων να τα κρατάμε μακριά από τα παιδιά. Οι μπιλίτσες λοιπόν του υδραργύρου, που έχουν την τάση να ενώνονται μεταξύ τους είναι ένα πολύ επικίνδυνο παιχνίδι. Και οι βιομηχανίες που ακόμη χρησιμοποιούν το πολύτιμο μέταλλο καλό είναι να το αντικαταστήσουν με κάποιο πιο ακίνδυνο και να προσέχουν ιδιαίτερα στην αποβολή των λυμάτων τους. Τέλος η πολιτεία έχει χρέος να ενημερώνει τους πολίτες για τους κινδύνους που διατρέχουν από πολλές χημικές ουσίες και παράλληλα να είναι αυστηρή με όσους ρυπαίνουν το φυσικό μας περιβάλλον.

Τα θύματα της οικονομικής κρίσης

Η οικονομική κρίση που εδώ και δύο χρόνια μαστίζει τη χώρα μας δεν έχει μόνο συνέπειες στη τσέπη μας, αλλά δημιουργεί και σοβαρά κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα. Μπορεί να μην άγγιξε τα μεγάλα εισοδήματα, όμως η κοινωνική και περιβαλλοντική υποβάθμιση δεν ξεχωρίζει τις κοινωνικές και οικονομικές τάξεις και θα υποστούμε όλοι τις δραματικές συνέπειες.

Έτσι λοιπόν η οικονομική κρίση δημιουργεί φτώχεια, ανέχεια, ανεργία, εγκληματικότητα, μετανάστευση, οικογενειακά και πολλά ακόμη κοινωνικά προβλήματα. Όταν κάποιος δεν έχει δουλειά και εισόδημα, αναγκάζεται να εγκαταλείψει την οικογένειά του και να μεταναστεύσει σε χώρες με πιο ανθηρή οικονομία. Δυστυχώς η χώρα μας μετά την μεταπολεμική εικοσαετία του ’50 και του ’60 ζει σήμερα νέα μεγάλα μεταναστευτικά κύματα, στα οποία το μεγαλύτερο ποσοστό ανήκει στη νεολαία μας. Μια νεολαία με πολλά μορφωτικά και ηθικά προσόντα. Η χώρα μας στερείται πλέον το πιο δυναμικό και ελπιδοφόρο κομμάτι της. Από την άλλη μεριά καθημερινά δεχόμαστε μετανάστες, κακόμοιρους ανθρώπους, θύματα των πολεμικών και κοινωνικών συγκρούσεων των χωρών της Β. Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Έρχονται στην Ελλάδα για να βρουν μια καλύτερη ζωή, όμως τελικά τους περιμένουν άλλες πιο δύσκολες καταστάσεις, που τους μετατρέπουν σε εύκολα θύματα οικονομικής και κάθε είδους εκμετάλλευσης, ακόμη και σε θύτες εγκληματικών ενεργειών. Η οικονομία και η ανάπτυξη είναι παράγοντες στενά συνδεδεμένοι με την προστασία του φυσικού μας περιβάλλοντος. Μια ανεπτυγμένη χώρα με υψηλό βιοτικό επίπεδο μπορεί να διαθέτει βιομηχανίες, οι οποίες παράγουν περιβαλλοντικούς ρύπους, όμως παράλληλα διαθέτει και πόρους για την προστασία του περιβάλλοντος. Ενώ μια φτωχή χώρα δίνει προτεραιότητα στην ανάπτυξη και στις θέσεις εργασίας και θεωρεί πολυτέλεια την προστασία των οικοσυστημάτων. Ακόμη σε μια φτωχή χώρα αυξάνεται η χρήση ρυπογόνων καυσίμων. Έτσι π.χ. βλέπουμε τελευταία και στην Ελλάδα, λόγω της μεγάλης αύξησης της τιμής του πετρελαίου, να χρησιμοποιούνται ως καύσιμη ύλη καυσόξυλα. Όμως η ανεξέλεγκτη καύση του ξύλου σε τζάκια και θερμάστρες χωρίς κανένα φίλτρο ή άλλου είδους προστατευτικό μηχανισμό προκαλεί τεράστια ρύπανση στην ατμόσφαιρα και συγχρόνως μας στερεί από τα πολύτιμα δάση. Φέτος μάλιστα ξεπεράστηκε κάθε όριο. Εκτός από τις πολλές εισαγωγές ξύλων κάθε μέρα είχαμε πολλά κρούσματα λαθροϋλοτομίας. Μπορεί η πώληση των καυσόξυλων με το κυβικό μέτρο να διορθώνει αρκετές αδικίες στο κόστος αγοράς, όμως δεν λύνει το περιβαλλοντικό πρόβλημα. Η κατάσταση αυτή βοήθησε πολλούς να θησαυρίσουν σε βάρος του καταναλωτή και του φυσικού μας περιβάλλοντος. Έτσι λοιπόν για μια ακόμη φορά επιβεβαιώνεται η διαπίστωση ότι σε κάθε κρίση πάντα την πληρώνουν οι αδύναμοι, αυτοί που δεν φταίνε και μαζί ο αέρας που αναπνέουμε, το νερό που πίνουμε και το χώμα που πατάμε…

Προσοχή στους αγρότες μας

Mετά το «καυτό καλοκαίρι», φαίνεται ότι ο καιρός σιγά – σιγά αλλάζει. Ήδη οι βροχές έκαναν την εμφάνισή τους και μάλιστα με άσχημες διαθέσεις. Πολλοί αγρότες μας εύλογα σχολιάζουν: «Τότε που θέλαμε κάποιες βροχές για το πότισμα των χωραφιών μας, δεν τις είχαμε. Έρχονται τώρα για να κάνουν κακό στις καλλιέργειες, κυρίως στον τρύγο». Οι καιρικές συνθήκες ασφαλώς επηρεάζουν τις αγροτικές ασχολίες, τη γεωργία και την κτηνοτροφία, εφόσον η υγρασία, το φως και η θερμοκρασία αποτελούν τους πρωταρχικούς παράγοντες ανάπτυξης των φυτών και των ζώων. Τα τελευταία χρόνια η κλιματική μεταβολή δημιούργησε πολλά και σοβαρά προβλήματα στους αγρότες όλου του κόσμου. Πολλές καλλιέργειες καταστρέφονται από την ξηρασία, από τις χαλαζοπτώσεις, από τις πλημμύρες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία εμφανίζονται όλο και πιο συχνά. Μάλιστα, όπως γράφαμε και στο προηγούμενο σημείωμά μας, πολλά κράτη μαστίζονται από την πείνα, τη δίψα και τις ασθένειες, οι οποίες οδηγούν σε εξαφάνιση ή σε μαζική μετανάστευση πληθυσμών.

Στη χώρα μας οι αγρότες σήμερα πρέπει να θεωρούνται πραγματικοί ήρωες. Είναι οι παραγωγοί των βασικών γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, αυτών που χρειαζόμαστε για τη διατροφή μας, δηλαδή για την ίδια τη ζωή μας. Όμως δυστυχώς αυτή η πρωτογενής παραγωγή αντιμετωπίζει ποικίλα προβλήματα, που έχουν συνέπεια τη συνεχή μείωση και παρακμή της. Δεν είναι μόνο οι καιρικές συνθήκες (χαλάζι, ξηρασία, πλημμύρες κ.λ.π.), οι οποίες ανά πάσα στιγμή μπορούν να καταστρέψουν την περιουσία και το μόχθο πολλών χρόνων. Οι καλλιέργειες κάθε χρόνο ταλαιπωρούνται από ασθένειες, οι οποίες οφείλονται σε διάφορα έντομα, μύκητες και άλλα παράσιτα. Η αντιμετώπισή τους απαιτεί ισχυρά και ακριβά φάρμακα, τα οποία με τη σειρά τους αυξάνουν τα έξοδα και προκαλούν προβλήματα στο φυσικό περιβάλλον και στους καταναλωτές. Σήμερα στην Ελλάδα η Βιολογική γεωργία είναι στα σπάργανα και η Ολοκληρωμένη καλλιέργεια πολλές φορές δεν φέρνει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Δυστυχώς η μακροχρόνια χρήση των παρασιτοκτόνων δημιούργησε νέες μεταλλαγμένες, περισσότερο ανθεκτικές μορφές μικροβίων, τα οποία πλέον είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Έτσι λοιπόν κάθε χρόνο όλο και περισσότερο ανεβαίνει το κόστος παραγωγής, ενώ μειώνονται οι τιμές πώλησης των προϊόντων με αποτέλεσμα οι αγρότες μας να βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση και να εγκαταλείπουν κτήματα και καλλιέργειες, τις οποίες δημιούργησαν με πολύ κόπο, ιδρώτα, μεράκι και χρήματα, να εγκαταλείπουν το πιο όμορφο επάγγελμα, που τους ενώνει με τη φύση και τη μητέρα γη. Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι κτηνοτρόφοι μας, διότι η ξηρασία στερεί την τροφή από τα ζώα τους. Φέτος μάλιστα η μεγάλη μείωση στην παραγωγή σιτηρών στέρησε τους κτηνοτρόφους από τα άχυρα και τις άλλες ζωοτροφές. Αυτό θα έχει αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών των ζωοτροφών και του κόστους εκτροφής των ζώων. Παράλληλα οι νέες ασθένειες των ζώων, που εμφανίζονται σχεδόν κάθε χρόνο, κάνουν και τη ζωή των κτηνοτρόφων μας όλο και πιο επίπονη. Είναι τελικά δύσκολο στις σημερινές άσχημες περιβαλλοντικές και οικονομικές συνθήκες να επιβιώσουν τα επαγγέλματα της πρωτογενούς παραγωγής. Για το λόγο αυτό θα πρέπει οι αγρότες μας να στηριχτούν, ώστε να εφαρμοστούν νέες μέθοδοι καλλιέργειας της γης και εκτροφής ζώων, οι οποίες θα προσφέρουν μεγαλύτερο εισόδημα στον αγρότη με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον και τον καταναλωτή.

Προσοχή στα πλατάνια μας

Το καλοκαίρι, που μας πέρασε, είχαμε τη χαρά να φιλοξενήσουμε στην πόλη μας ένα λαμπρό επιστήμονα, τον Παναγιώτη Τσόπελα, καθηγητή δασοπαθολογίας, από το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών της Αθήνας. Ο κ. Π. Τσόπελας ήταν ο κεντρικός ομιλητής σε εκδήλωση, που οργανώθηκε από το Δήμο μας με θέμα σχετικό με τις ασθένειες του πλατάνου. Ο καθηγητής αναφέρθηκε κυρίως στη νέα εισαγόμενη ασθένεια, που είναι γνωστή με το όνομα

μεταχρωματικό έλκος και απειλεί με ξήρανση ολόκληρα δάση πλατάνων στη Νότια Ευρώπη. Με την παρουσίαση πολλών στοιχείων και την προβολή εικόνων από τα δάση της Πελοποννήσου καθώς και της Ηπείρου, όπου δυστυχώς η ασθένεια ήδη έχει κάνει την εμφάνισή της, ο Π. Τσόπελας προσπάθησε να μας ευαισθητοποιήσει κυρίως σχετικά με τα μέτρα πρόληψης, διότι όταν φθάσει η αρρώστια είναι πολύ δύσκολο πλέον να αντιμετωπιστεί, εφόσον μεταδίδεται μέσω των ριζών από ένα δένδρο σε άλλο. Όπως αναφέραμε λοιπόν σε παλαιότερο σημείωμά μας, η νέα ασθένεια των πλατάνων μεταδίδεται πολύ εύκολα με εργαλεία, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για την κοπή άρρωστων δένδρων. Εφόσον τα κοπτικά αυτά εργαλεία δεν αποστειρωθούν με μεγάλη προσοχή, μπορούν να μεταδώσουν την ασθένεια και σε υγιή φυτά με τα οποία θα έρθουν σε επαφή. Ακόμη και σκαπτικά μηχανήματα, τα οποία έκαναν εργασίες σε μολυσμένα δάση, μπορούν να μεταφέρουν την αρρώστια με τα υπολείμματα από πριονίδια κ.λ.π. Ο καθηγητής απαντώντας σε ερωτήσεις των παρισταμένων, μας τόνισε ότι η ασθένεια μπορεί να μεταδοθεί ακόμη και με μικρά πριονάκια, σουγιάδες κ.λ.π., που χρησιμοποιούνται για την κοπή των κισσών, οι οποίοι αναρριχώνται στα δένδρα. Τόνισε χαρακτηριστικά: καλύτερα να έχουμε δυο – τρία δένδρα ξηραμένα από τον κισσό, παρά ολόκληρο το δάσος. Η ομιλία πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Βέρμιο, στο δημοτικό δάσος του Αγίου Νικολάου, το οποίο χρωστάει την ομορφιά του στα αιωνόβια πλατάνια. Φανταστείτε λοιπόν το δάσος αυτό να μολυνθεί από την αρρώστια και να ξεραθούν όλα αυτά τα δένδρα. Αυτό θα ήταν μια ανεπανόρθωτη καταστροφή για την πόλη μας. Στην παραμονή του στην πόλη μας ο καθηγητής περπάτησε στο δάσος του Αγίου Νικολάου, επισκέφθηκε το πάρκο της πόλης και πήρε μαζί του δείγματα από πολλά πλατάνια, που εμφάνιζαν κάποια προβλήματα. Πήρε δείγμα ακόμη και από τον εναπομείναντα κορμό του κομμένου πλατάνου της πλατείας. Τα δείγματα αυτά τα μελέτησε στο ινστιτούτο και πριν λίγες μέρες μας πληροφόρησε ότι τα αποτελέσματα ήταν αρνητικά και όπως φαίνεται η ασθένεια δεν χτύπησε ακόμη την πόρτα μας. Όμως παράλληλα μας επεσήμανε την ανάγκη να μην κάνουμε καμία απολύτως παρέμβαση στα δένδρα. Μάλιστα μας έστειλε και φωτογραφίες από τα πλατανοδάση της Ηπείρου, όπου σύμφωνα με τον τοπικό δασάρχη, πολλά δένδρα κώλυσαν την ασθένεια από εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν για την κοπή του κισσού. Χρειάζεται λοιπόν μεγάλη προσοχή τόσο στα πλατάνια, όσο και γενικά στις παρεμβάσεις στο φυσικό μας περιβάλλον. Πολλές φορές δεν αρκεί το ενδιαφέρον και η καλή πρόθεση, χρειάζεται και η απαραίτητη γνώση. Εάν δεν την έχουμε, θα πρέπει πριν κάνουμε οτιδήποτε, να συμβουλευόμαστε τους ειδικούς.

Τάφρος 66

Η Νάουσα και γενικά ο νομός μας φημίζονται για τις πολλές φυσικές ομορφιές τους. Το καταπράσινο Βέρμιο, οι πηγές της Αράπιτσας, τα χιονοδρομικά κέντρα και ο μοναδικός κάμπος μας, έχουν κάνει την περιοχή μας σημαντικό τουριστικό προορισμό τόσο για τους έλληνες όσο και για τους ξένους. Όμως έχουμε και τα άσχημά μας, τα οποία τακτικά μας ρεζιλεύουν. Ένα από αυτά τα άσχημα είναι η περίφημος τάφρος 66, η οποία εδώ και δύο δεκαετίες αποτελεί μια από τις πιο μολυσμένες και ρυπασμένες υδατικές περιοχές της χώρας μας.

Η τάφρος 66 κατασκευάστηκε με σκοπό τη συγκέντρωση των υδάτων ρεμάτων, ποταμών και χειμάρρων της περιοχής μας για την αποτροπή των πλημμυρών. Όμως δυστυχώς τα τελευταία χρόνια μετατράπηκε σε πραγματικό βούρκο, διότι δέχεται αποχετεύσεις και λύματα οικισμών και κυρίως βιομηχανιών, κτηνοτροφικών μονάδων, λατομείων κ.λ.π. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι κάθε χρόνο, την καλοκαιρινή περίοδο, να έχουμε μεγάλη ρύπανση του καναλιού, η οποία εκδηλώνεται με τον θάνατο πολλών ψαριών από ασφυξία. Η τάφρος 66 αποτελεί εστία μόλυνσης για τα χωριά του κάμπου, που μπορεί να έχει επιπτώσεις ακόμη και στην υγεία των κατοίκων τους. Μάλιστα η ρύπανση μεταφέρεται στα κτήματα, τα οποία ποτίζονται με τα νερά του καναλιού. Κατόπιν όλες αυτές οι βρωμιές οδηγούνται στον Αλιάκμονα και τελικά καταλήγουν στο Θερμαϊκό κόλπο. Εδώ και δυο δεκαετίες λοιπόν παρά τις διαμαρτυρίες των οικολογικών οργανώσεων και των κατοίκων των χωριών, παρά τις πολλές εξαγγελίες των αρμοδίων, το πρόβλημα εξακολουθεί να υπάρχει και να διογκώνεται. Πολλές κονσερβοποιίες της Ημαθίας και της Πέλλας εξακολουθούν να διοχετεύουν στο κανάλι χωρίς καμία επεξεργασία τα επικίνδυνα λύματά τους. Το ίδιο συμβαίνει και από τις κτηνοτροφικές μονάδες, τα λατομεία μαρμάρου και άλλες ρυπογόνες εγκαταστάσεις. Πολλές από τις βιομηχανίες αυτές δεν διαθέτουν, όπως είναι υποχρεωμένες, εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού, αλλά και αυτές που διαθέτουν δεν τις λειτουργούν, διότι είναι μεγάλο το κόστος τους. Σε μερικές βιομηχανίες επιβλήθηκαν πρόστιμα, όμως δεν γνωρίζουμε τελικά τι απέδωσαν. Έτσι λοιπόν για μια ακόμη φορά αποδεικνύεται ότι το οικονομικό κέρδος είναι πολύ πιο σπουδαίο από το καθαρό ποτάμι, από το περιβαλλοντικό όφελος, από την ίδια την υγεία μας. Σήμερα μάλιστα που η οικονομική ύφεση και η ανεργία ταλαιπωρούν τη χώρα μας, δυστυχώς τα οικολογικά προβλήματα περνούν σε δεύτερη μοίρα. Ενώ θα έπρεπε να συμβαίνει το αντίθετο, διότι τι να τα κάνουμε τα χρήματα και τη δουλειά, όταν ζούμε μέσα σε ένα βρώμικο περιβάλλον και κάθε λεπτό κινδυνεύουμε από σοβαρές ασθένειες; Ας ελπίσουμε ότι σύντομα να βρεθεί κάποια λύση ώστε να απαλλαγούμε από το μεγάλο οικολογικό πρόβλημα, που μας εκθέτει πανελλαδικά και δημιουργεί επικίνδυνες καταστάσεις στην περιοχή μας.

Καυτό καλοκαίρι

Μετά την καθιερωμένη πλέον δίμηνη ανάπαυλα, η στήλη μας επανέρχεται στους ρυθμούς της. Ασφαλώς όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος τα πρώτα σημειώματά μας αποτελούν μια μικρή ανασκόπηση στα οικολογικά δρώμενα του καλοκαιριού, το οποίο σιγά – σιγά μας αποχαιρετάει.

Το φετινό καλοκαίρι θα μείνει στην ιστορία, διότι ήταν ένα πραγματικά καυτό καλοκαίρι. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ήταν το πιο θερμό καλοκαίρι που καταγράφηκε από τους μετεωρολογικούς σταθμούς στη χώρα μας. Μπορεί να μην είχαμε ακραίες θερμοκρασίες, όμως ο παρατεταμένος καύσωνας, που κράτησε σχεδόν δύο μήνες ήταν κάτι που δεν ξανάγινε στην Ελλάδα. Και δεν συνέβηκε μόνο στην Ελλάδα, μεγάλες και πρωτόγνωρες θερμοκρασίες σημειώθηκαν και σε πολλές χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Ασφαλώς οι υψηλές θερμοκρασίες δεν μας έφεραν μόνο δυσφορία, αλλά και πολλές πιο άσχημες συνέπειες. Σε πολλούς συνάνθρωπούς μας, οι οποίοι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας, επιβαρύνθηκε η κατάστασή τους και ορισμένοι πλήρωσαν τη ζέστη ακόμη και με τη ζωή τους. Η μεγάλη ξηρασία είχε αποτέλεσμα την καταστροφή μεγάλων εκτάσεων γεωργικών καλλιεργειών. Επίσης η ξηρασία αυτή έκανε τα δάση μας πιο ευάλωτα στις πυρκαγιές, οι οποίες δυστυχώς και φέτος δεν μας έλειψαν και με τη βοήθεια των ανθρωπόμορφων εμπρηστών εξαφάνισαν όμορφους πνεύμονες πρασίνου από τους ελάχιστους που απέμειναν πλέον στη χώρα μας. Οι υψηλές θερμοκρασίες έφεραν επίσης τη λειψυδρία σε πολλές περιοχές της χώρας μας. Ακόμη και η Αράπιτσά μας σχεδόν στέρεψε, με συνέπειες τόσο στην ύδρευση, όσο και στην άρδευση των κτημάτων μας. Η μεγάλη άνοδος της θερμοκρασίας στον πλανήτη μας ασφαλώς έχει ακόμη πιο δραματικές συνέπειες. Τα παγόβουνα των πολικών περιοχών συνεχίζουν να λιώνουν με αποτέλεσμα την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και τις πλημμύρες σε πολλές παραθαλάσσιες χώρες. Πολλά νησιωτικά κράτη αντιμετωπίζουν ήδη το φάσμα της εξαφάνισης και οι κυβερνήσεις τους αναζητούν νέα γη. Παράλληλα στα φτωχά κράτη της Αφρικής η γεωργική παραγωγή σταμάτησε εδώ και πολλά χρόνια λόγω της μεγάλης ξηρασίας με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να πεθαίνουν όχι μόνο από την πείνα και τη δίψα, αλλά και από τη χολέρα και άλλες ξεχασμένες σε ‘μας ασθένειες. Οι υψηλές θερμοκρασίες του φετινού καλοκαιριού δυστυχώς επιβεβαιώνουν την μεταβολή του κλίματος στον πλανήτη μας, αποτέλεσμα της διόγκωσης του φαινομένου του θερμοκηπίου. Του μεγαλύτερου οικολογικού προβλήματος, που αντιμετωπίζει σήμερα η γη και οφείλεται στην κατάχρηση της καύσης των ανθρακούχων καυσίμων, ως συνέπεια της μεγάλης βιομηχανικής ανάπτυξης. Δυστυχώς πλέον δεν χωράει καμία αμφιβολία για την αλλαγή του κλίματος. Όμως παρ’ όλα αυτά και παρά τα διεθνή συνέδρια και τις υπογραφές που μπήκαν σε διάφορα πρωτόκολλα, τα μεγάλα βιομηχανικά κράτη, ανεπτυγμένα και υπό ανάπτυξη, εξακολουθούν να αδιαφορούν και να φορτώνουν την ατμόσφαιρα με καυσαέρια. Η μεγάλη ύφεση που ζούμε στη χώρα μας και γενικά στην Ευρώπη ίσως να περιορίζει την εκπομπή των καυσαερίων. Όμως σίγουρα αυτό δεν πρόκειται να μας σώσει, αντίθετα θα εξακολουθούμε να υποφέρουμε οικονομικά και περιβαλλοντικά πληρώνοντας τα χρέη και τα λάθη των μεγάλων…

Τα άτυχα γουρουνάκια και η χαμένη αρκούδα

Το βουνό μας, το Ανατολικό Βέρμιο θεωρείται ως ένα από τα πλέον κατάφυτα ελληνικά βουνά. Η ποικιλία των πετρωμάτων, τα πολλά νερά και το ιδανικό κλίμα προσφέρουν τις καλύτερες συνθήκες για τη διατήρηση μια μεγάλης βιοποικιλότητας. Συναντούμε μια τεράστια ποικιλία φυτών (ποώδη, θάμνοι και δένδρα). Το σημαντικότερο είναι ότι υπάρχουν πολλά φαρμακευτικά βότανα και ορισμένα ενδημικά αγριολούλουδα. Μέσα σ’ αυτό το όμορφο περιβάλλον βρίσκει καταφύγιο μια μεγάλη ποικιλία ζωικών οργανισμών, όπως ερπετά, πτηνά και θηλαστικά. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκαν και νέα είδη, ενώ άλλα πολλαπλασιάστηκαν σε μεγάλο βαθμό.

Έτσι λοιπόν μετά από τα πολλά βιοδηλωτικά ίχνη, που συνάντησαν περιπατητές και κυνηγοί στο Βέρμιο, φαίνεται ότι έχουμε τακτικές επισκέψεις από την καφετιά αρκούδα. Ένα θηλαστικό, το οποίο πριν από λίγα χρόνια θεωρούνταν απειλούμενο είδος στη χώρα μας. Όμως χάρη στα μέτρα προστασίας που πάρθηκαν και κυρίως στη μεγάλη δραστηριότητα του Αρκτούρου, σήμερα στα βουνά της Πίνδου οι αρκούδες συναντώνται ολοένα και τακτικότερα. Μάλιστα πολλές φορές, επειδή το θηλαστικό δεν βρίσκει τροφή στο δάσος, κατεβαίνει και στα χωριά της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας προκαλώντας όχι τόσο μικροζημιές στις καλλιέργειες αλλά κυρίως το φόβο στους κατοίκους. Επίσης τακτικά έχουμε ατυχήματα με θύματα αρκούδες τόσο στην Εγνατία οδό, όσο και στους άλλους δρόμους των περιοχών αυτών. Όλα αυτά κάνουν πολλούς να μισήσουν το μεγάλο, αλλά άκακο ζώο και να το κυνηγήσουν. Όλοι αυτοί ασφαλώς δεν γνωρίζουν τις πολλές ωφέλειες που προσφέρει στο δάσος η αρκούδα και περισσότερο δεν καταλαβαίνουν ότι η φύση ανήκει σε όλους τους οργανισμούς. Δυστυχώς και στον τόπο μας, πριν καλά – καλά σιγουρευτούμε για την ύπαρξη της αρκούδας, ήδη άρχισαν να ακούγονται φωνές διαμαρτυρίας, ενώ θα έπρεπε αντίθετα το δασαρχείο μας και οι διάφοροι φυσιολατρικοί σύλλογοι να πάρουν πρωτοβουλίες για τη σωτηρία του ζώου. Εκτός από την αρκούδα, ακόμη ένα θηλαστικό φαίνεται ότι πολλαπλασιάζεται με γοργό ρυθμό στο βουνό μας. Πρόκειται για τα αγριογούρουνα, τα οποία μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν δυσεύρετα, σήμερα όμως, όπως και τα ελάφια, εμφανίζουν μια μεγάλη αύξηση. Δυστυχώς όμως και αυτά φαίνεται ότι ζουν σε ένα αφιλόξενο περιβάλλον. Όπως μας καταγγέλλουν φίλοι του δάσους, πολλά μικρά αγριογούρουνα καθημερινά χάνουν τη ζωή τους, πνίγονται στα αρδευτικά κανάλια που υπάρχουν στους πρόποδες του βουνού μας. Τα κανάλια αυτά κατασκευάστηκαν στους «δρόμους» που ακολουθούν τα ζώα. Διότι, όπως δυστυχώς συμβαίνει σχεδόν πάντα, το μόνο που ενδιαφέρει τους αρμόδιους είναι το οικονομικό όφελος και το όφελος του ανθρώπου. Μην ξεχνάμε ότι ακόμη και η Εγνατία οδός κατασκευάστηκε μέσα στον Εθνικό Δρυμό της Πίνδου, χωρίς να δοθεί καμία σημασία στις αντιδράσεις των πολλών οικολογικών οργανώσεων. Έτσι σήμερα την πληρώνουν οι αρκούδες και τα άλλα ζώα της Πίνδου. Το ίδιο συμβαίνει και στο βουνό μας. Ασφαλώς τα κανάλια είναι απαραίτητα για τους αγρότες μας, όμως θα μπορούσαν να κατασκευαστούν με τρόπο που θα προστάτευε τα νεογέννητα αγριογούρουνα. Είναι πραγματικά μεγάλο κρίμα να πνίγονται τα ζωάκια, θυσιάζοντας τη ζωή τους για χάρη του ανθρώπου. Ας ελπίσουμε, ότι μετά από τις πολλές φωνές διαμαρτυρίας, κάποιοι αρμόδιοι θα αναγκαστούν να αλλάξουν πρακτική και να πάρουν τα απαραίτητα μέτρα. Έτσι θα δείξουν έμπρακτα την αγάπη τους για το φυσικό περιβάλλον.Δημοσιεύτηκε στις 7 Ιουλίου 2012

Σκυλίσια ζωή

Τη βδομάδα που μας πέρασε, ενώ γιορτάζαμε την «Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος», ορισμένοι «άνθρωποι» έδειξαν την αγάπη τους για το περιβάλλον, δηλητηριάζοντας με φόλες τα κακόμοιρα αδέσποτα σκυλιά. Το αποτρόπαιο αυτό έγκλημα ασφαλώς δεν είναι ούτε μοναδικό ούτε πρωτόγνωρο. Όλο και πιο τακτικά «αγανακτισμένοι πολίτες» εγκληματούν απέναντι στα ενοχλητικά αδέσποτα.

Ασφαλώς το θέαμα με τα αδέσποτα σκυλιά και γάτες να περιφέρονται σε άσχημη κατάσταση στους δρόμους δεν είναι ούτε ωραίο, ούτε οικολογικό και δείχνει το επίπεδο του σύγχρονου πολιτισμού μας. Όμως ποιος φταίει για αυτή την τραγική κατάσταση; Φταίει η πολιτεία και η τοπική αυτοδιοίκηση, διότι, όπως γίνεται συνήθως, παρά τις πολλές εξαγγελίες και τα όμορφα λόγια δεν πήραν κανένα μέτρο για τον περιορισμό του απαράδεκτου φαινόμενου. Θα μπορούσαν να δημιουργηθούν ειδικά κυνοκομεία, όπου τα αδέσποτα ζώα θα εύρισκαν τροφή και περίθαλψη. Το κόστος λειτουργίας των κέντρων αυτών θα μπορούσε να καλυφθεί από την αξιοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων και με την απασχόληση εθελοντών ζωόφιλων. Θα έπρεπε επίσης πολιτεία και δήμοι να επιβάλουν αυστηρές ποινές σε όσους εγκαταλείπουν τα ζώα. Ακόμη πρέπει να προχωρήσει το πρόγραμμα στείρωσης των αδέσποτων και ηλεκτρονικής παρακολούθησης όλων των κατοικίδιων. Όμως μεγάλη ευθύνη φέρουν και οι ζωόφιλοι. Διότι τα αδέσποτα σκυλιά δεν κατέβηκαν ούτε από τον Άρη ούτε από το φεγγάρι. Κάποιοι ζωόφιλοι αφού έκαναν το κέφι τους, τα βαρέθηκαν και τα πέταξαν στο δρόμο. Άλλοι πάλι δεν φρόντισαν να κάνουν στείρωση στο σκυλάκι και το γατάκι τους και έτσι αφού δεν ξέρουν τι να κάνουν τα νεογέννητα, τα θανατώνουν ή τα αφήνουν στην τύχη τους. Μεγάλο πρόβλημα έχουν οι «ζωόφιλοι» όταν έρθει ο καιρός των διακοπών. Είναι λίγο δύσκολο να κάνεις διακοπές μαζί με το σκυλάκι και το γατάκι, γιαυτό η καλύτερη λύση είναι το αναγκαστικό διαζύγιο μαζί του. Όταν λοιπόν συναντούμε τα δηλητηριασμένα σκυλιά θα πρέπει να αισθανόμαστε τύψεις, διότι κάπου φταίμε όλοι. Πρέπει λοιπόν να καταλάβουμε όλοι, μικροί και μεγάλοι, ότι τα ζώα δεν είναι παιχνίδια για να τα πετάμε όταν τα βαρεθούμε. Είναι οργανισμοί και χρειάζονται περιποίηση και φροντίδα. Θα πρέπει επίσης όποιος δηλώνει ζωόφιλος να τρέφει εξίσου με το σκυλάκι του αγάπη και για το περιβάλλον και τους συνανθρώπους του. Είναι απαράδεκτη η κατάσταση που συναντούμε στις πόλεις με τα πεζοδρόμια γεμάτα από τα κόπρανα κατοικίδιων ζώων. Ζητούμε συγγνώμη από τους κατόχους τους, αλλά αυτό δεν είναι ζωοφιλία και αγάπη στο περιβάλλον, είναι εγωισμός, μόδα, επίδειξη και σαχλαμάρα. Πριν λίγες μέρες ένοιωσα ευχάριστη έκπληξη όταν συνάντησα ηλικιωμένο συμπολίτη μας, ο οποίος φορώντας γάντια μάζευε τις ακαθαρσίες από το σκυλάκι του, διότι δεν ήθελε να βρωμίσει το πάρκο, όπου παίζουν μικρά παιδιά. Αυτός είναι πραγματικός κύριος, είναι πολιτισμένος ευρωπαίος, είναι ο σωστός οικολόγος ζωόφιλος. Μπράβο του και μακάρι το παράδειγμά του να το ακολουθήσουν και άλλοι… Δημοσιεύτηκε στις 16 Ιουνίου 2012

Ανεμογεννήτριες: Το μεγάλο δίλημμα

Τις τελευταίες μέρες γίνεται πολύς λόγος σχετικά με τη δημιουργία στο βουνό μας, στο αγαπημένο μας Βέρμιο, αιολικού πάρκου με την εγκατάσταση μεγάλου αριθμού ανεμογεννητριών. Μάλιστα μετά ην άρνηση του δήμου Βέροιας, φαίνεται ότι και ο δικός μας δήμος προσανατολίζεται στο να πάρει μια παρόμοια απόφαση, με σκοπό τη διατήρηση της φυσικής ομορφιάς του βουνού και γενικά την προστασία του φυσικού μας περιβάλλοντος.

Ασφαλώς πριν παρθούν αποφάσεις θετικές ή αρνητικές πάνω σε ζητήματα που αφορούν την προστασία του φυσικού μας περιβάλλοντος και την εξασφάλιση της ενεργειακής μας επάρκειας θα πρέπει να σταθμίζονται τα θετικά και αρνητικά της υπόθεσης και να ακούγονται με πολύ προσοχή οι γνώμες των ειδικών. Τα σοβαρά αυτά θέματα δεν μπορούν να γίνονται αντικείμενα ούτε κομματικών αντιπαραθέσεων ούτε συγγραφής δακρύβρεχτων λαϊκών αναγνωσμάτων από σχετικούς και άσχετους. Διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι λόγω κακών αποφάσεων και ατολμίας των τοπικών αρχόντων το μεγάλο πρόβλημα του άθλιου σκουπιδότοπου μας διαιωνίζεται εδώ και περισσότερα από είκοσι χρόνια, χωρίς να έχει γίνει ακόμη τίποτε. Εντωμεταξύ εξακολουθούμε να απειλούμαστε από τις καρκινογόνες διοξίνες και να δηλητηριάζονται τα υπόγειά νερά μας. Στη χώρα μας λοιπόν η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται κυρίως από την καύση του λιγνίτη, του πετρελαίου και τελευταία του φυσικού αερίου. Όλοι οι θερμοηλεκτρικοί σταθμοί που χρησιμοποιούν τα ανθρακούχα καύσιμα είναι άκρως ρυπογόνοι και ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ιδίως οι σταθμοί που λειτουργούν με τον λιγνίτη. Μπορεί στη χώρα μας να διαθέτουμε ακόμη τεράστια κοιτάσματα επιφανειακού λιγνίτη, η εξόρυξη του οποίου είναι πάμφθηνη, όμως ο λιγνίτης αυτός είναι γαιάνθρακας τρίτης κατηγόριας με πολλές επικίνδυνες προσμίξεις και η καύση του επιβαρύνει το περιβάλλον σε μεγάλο βαθμό. Δεν είναι τυχαίο ότι η Πτολεμαΐδα και η Μεγαλόπολη είναι οι πλέον μολυσμένες περιοχές της Ελλάδας με πολλά κρούσματα σοβαρών ασθενειών στους κατοίκους. Μάλιστα πολλοί υποστηρίζουν ότι και η περιοχή μας επηρεάζεται, κυρίως στο κλίμα της, από τα εργοστάσια της Πτολεμαΐδας. Μπροστά λοιπόν στον κίνδυνο από αυτές τις ρυπογόνες βιομηχανίες, τα τελευταία χρόνια άρχισαν να χρησιμοποιούνται οι καθαρές πηγές ενέργειας, όπως ο ήλιος με τη χρήση των φωτοβολταϊκών συστημάτων, το νερό με τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς και η αιολική ενέργεια με τη χρήση των ανεμογεννητριών. ΟΜΩΣ πολλές φορές οι εγκαταστάσεις καθαρής ενέργειας μπορούν να αποβούν πιο καταστρεπτικές για το περιβάλλον. Έτσι στην περίπτωση των ανεμογεννητριών έχουμε ορισμένες φορές καταστροφή τεραστίων δασικών εκτάσεων, ενόχληση πουλιών και ακόμη αλλαγή του μικροκλίματος. Η αισθητική είναι το λιγότερο κακό. Όμως εάν κάνουμε μια βόλτα σε χώρες με ιδιαίτερη ευαισθησία στα περιβαλλοντικά, θα διαπιστώσουμε ότι χρησιμοποιούν κατά κόρον τις ανεμογεννήτριες. Π.χ. στη Δανία πολύ κοντά στην πρωτεύουσα, στη στεριά και μέσα στη θάλασσα υπάρχουν εγκατεστημένες εκατοντάδες ανεμογεννήτριες, το ίδιο και στους πανέμορφους κάμπους και τα βουνά της Αυστρίας. Θα πρέπει λοιπόν να επιλέξουμε αν θέλουμε καθαρή ενέργεια ή τους καπνούς απ’ την Πτολεμαΐδα. Εάν θέλουμε καθαρή ενέργεια, μπορούμε να προχωρήσουμε στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ή ανεμογεννητριών, ΟΜΩΣ χωρίς να έχουμε επιβάρυνση στο βουνό μας με την αποψίλωση μεγάλων εκτάσεων του πανέμορφου δάσους μας. Ίσως θα μπορούσαν να εγκατασταθούν μερικές ανεμογεννήτριες σε γυμνές περιοχές του βουνού μας, σε σημεία που δεν θα είναι ορατά από την πόλη μας και η μεταφορά τους θα γινόταν από τους ήδη υπάρχοντες δρόμους, χωρίς να έχουμε νέες διανοίξεις σε δασικές περιοχές. Καλό είναι λοιπόν να μην λέμε ούτε τα εύκολα ΝΑΙ ούτε τα ανέξοδα ΟΧΙ, διότι δεν μπορούμε να παίζουμε ούτε με την υγεία των παιδιών μας, ούτε με την εύθραυστη οικολογική ισορροπία. Ας ευχηθούμε οι ειδικοί να βρουν την πιο καλή λύση για όλους μας… Δημοσιεύτηκε στις 21 Ιουνίου 2012

ΠΛΑΤΑΝΙΑ ΚΑΙ ΑΡΑΠΙΤΣΑ

Το περασμένο Σαββατοκύριακο των εκλογών, η πόλη μας έζησε μεγάλες δόξες. Υπήρξε μια πραγματική κοσμοσυρροή «ξενιτεμένων» Ναουσαίων, κυρίως νέων, οι οποίοι δεν ήρθαν στη γενέτειρα μόνο για να ψηφίσουν, αλλά και για να δουν τους συγγενείς και φίλους και να απολαύσουν τις πολλές ομορφιές της πόλης μας. Το Σαββατόβραδο η «παραλιακή» έσφυζε από τη ζωντάνια της νεολαίας μας και την Κυριακή στο άλσος του Αγίου Νικολάου υπήρξε το αδιαχώρητο. Είναι γεγονός ότι μπορεί στη Νάουσα να κλείνουν τα εργοστάσια και ο κόσμος να υποφέρει από την ανεργία, όμως το φυσικό μας περιβάλλον εξακολουθεί να είναι πανέμορφο. Κυρίως το άλσος του Αγίου Νικολάου με τις πηγές της ιστορικής μας Αράπιτσας είναι ένας

πραγματικός παράδεισος. Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά τόσο οι Δημοτικοί μας άρχοντες, όσο και οι δημότες, γιαυτό πολλές φορές πάρθηκαν πρωτοβουλίες και μέτρα για την «αξιοποίηση» και προστασία του. Δυστυχώς όμως πολλά από αυτά τα μέτρα δεν έφεραν το σωστό αποτέλεσμα, αλλά αντίθετα δημιούργησαν προβλήματα. Έτσι π.χ. οι πολλές αναπλάσεις του άλσους και της Αράπιτσας δεν πρόκοψαν και μάλλον μόνο λεφτά ξοδεύτηκαν και περισσότερο κακό έκαναν στο φυσικό περιβάλλον. Τελευταία μια ομάδα ευαίσθητων συμπολιτών μας βλέποντας πολλά αιωνόβια πλατάνια κατά μήκος του ποταμού να ξεραίνονται ανέλαβε εκστρατεία για τον καθαρισμό τους από τους κισσούς, οι οποίοι καλύπτουν τον κορμό των δένδρων, διότι θεωρούν ότι το φυτό αυτό δημιουργεί το πρόβλημα. Όμως καλό είναι, πριν κάνουμε οποιαδήποτε παρέμβαση στο δάσος και γενικά στη φύση, να συμβουλευόμαστε ειδικούς και στην προκειμένη περίπτωση το δασαρχείο ή το αρμόδιο τμήμα του δήμου μας. Επικοινωνήσαμε με τον ειδικό επιστήμονα και ερευνητή του ΕΘΙΑΓΕ κ. Παναγιώτη Τσόπελα, ο οποίος μας συμβούλευσε να μην κάνουμε καμία παρέμβαση στα όμορφα πλατάνια μας, διότι υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης με τη νέα ασθένεια, το μεταχρωματικό έλκος, που πλήττει τα δένδρα και τα οδηγεί στο θάνατο. Μάλιστα ο κ. Π. Τσόπελας, μετά από πρόσκληση του Δημάρχου μας, θα μας επισκεφθεί στις 14 Ιουλίου για να κάνει μια σχετική ομιλία. Δεν ξέρουμε λοιπόν αν τα πλατάνια μας υποφέρουν από τον κισσό ή κάποια αρρώστια, το σίγουρο είναι ότι υποφέρουν από πολλούς συμπολίτες μας, οι οποίοι τυχαίνει να έχουν κτήματα στις όχθες της Αράπιτσας. Όπως μας κατήγγειλε φίλος, πολλοί κόβουν τεράστια πλατάνια, διότι τους ενοχλούν στις καλλιέργειές τους και μάλιστα πετούν τα κλαδιά μέσα στο ποτάμι με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται η ροή του νερού και να αντιμετωπίζουμε σοβαρό πρόβλημα ρύπανσης και καταστροφής της κοίτης.. Είναι πολύ εύκολη λύση να πετάμε μέσα στο ποτάμι οτιδήποτε άχρηστο μετά τον καθαρισμό των κτημάτων (τσάκνα, σκουπίδια κ.λ.π.). Παρόμοια πράγματα συμβαίνουν και μέσα στην πόλη, στις όχθες του ποταμού. Πολλοί περίοικοι εξακολουθούν να πιστεύουν στην παλιά ναουσαίϊκη παροιμία και να πετούν τα σκουπίδια και τις βρωμιές τους στο ποτάμι. Έτσι ο κάθε ντόπιος και ξένος επισκέπτης, που πλησιάζει το ποτάμι για να δροσιστεί και κα απολαύσει τη φύση, θα αντικρίσει σακούλες με σκουπίδια κρεμασμένες στα κλαδιά των δένδρων, αποχετεύσεις, σπασμένα έπιπλα, ψόφια ζώα και ακόμη πολλές βρωμιές. Η Αράπιτσα και γενικά το πανέμορφο φυσικό περιβάλλον μας, δεν χρειάζεται μεγαλόπνοα έργα, χρειάζεται μόνο καθαριότητα και την πραγματική αγάπη μας. (Δημοσιεύτηκε στις 23 Ιουνίου 2012)

ΧΑΦΙΕΔΕΣ

Tην περασμένη Τρίτη γιορτάσαμε την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, ο Δήμος μας ανακοίνωσε το πρόγραμμα του εορτασμού της Ημέρας, που περιλαμβάνει και τον αυριανό εθελοντικό καθαρισμό της πόλης. Μάλιστα έγινε και η καθιερωμένη συνάντηση των φορέων, οι οποίοι συμμετέχουν σ’ αυτή τη δραστηριότητα. Και φέτος στη συνάντηση αυτή ακούστηκαν για μια ακόμη φορά τα ίδια σχόλια για τους λίγους που ενδιαφέρονται και για τους πολλούς που εξακολουθούν να ρυπαίνουν ασύστολα. Είναι πράγματι απαράδεκτα αυτά που συναντούμε κατά τη διάρκεια του εθελοντικού

καθαρισμού. Παρόλο που καλώς ή κακώς ο σκουπιδότοπός μας είναι αρκετά κοντά στην πόλη μας και η πρόσβαση είναι πανεύκολη, υπάρχουν ακόμη πολλοί ασυνείδητοι συμπολίτες μας, οι οποίοι εξακολουθούν να πετούν τα σκουπίδια τους στις ρεματιές του βουνού μας και στα ποτάμια μας. Εάν επισκεφθεί κάποιος τους χώρους που βρίσκονται γύρω από την Αγία Τριάδα, τα Τρία πλατάνια, την Κουτίχα και πολλές ακόμη περιοχές του Δήμου μας θα αντικρίσει πολλές εστίες ρύπανσης, πολλούς νέους σκουπιδότοπους με πεταμένες παλιές ηλεκτρικές συσκευές, στρώματα, έπιπλα, μπάζα, κουτιά από φυτοφάρμακα και κάθε είδους σκουπίδια. Μάλιστα είναι πολύ εύκολο, εάν θέλουμε, να καταλάβουμε την ταυτότητα του δράστη. Όμως δυστυχώς κανένας δεν τολμά να τον καταγγείλει. Όπως δεν τολμάμε να καταγγείλουμε αυτούς που βγάζουν τα σκουπίδια τους σε ακατάλληλες ώρες και τα αδέσποτα σκυλιά γεμίζουν τους δρόμους με βρωμιές. Όπως δεν τολμούμε να καταγγείλουμε τον οδηγό του προπορευόμενου αυτοκινήτου που πετάει από το παράθυρο τα αποτσίγαρά του και κινδυνεύουμε να πάρουμε φωτιά ή τα πλαστικά κυπελλάκια με τον καφέ του και μας περιλούζει. Όπως δεν τολμούμε να καταγγείλουμε τους καπνιστές, που παρά τις απαγορεύσεις, εξακολουθούν να καπνίζουν σε καφετερίες, ταβέρνες, ακόμη και δημόσιες υπηρεσίες και εμείς αναπνέουμε τον επικίνδυνο καπνό τους. Δεν τολμούμε να καταγγείλουμε όχι μόνο αυτούς που ρυπαίνουν, αλλά και αυτούς που φοροδιαφεύγουν, δεν κόβουν αποδείξεις κ.λ.π. Και τελικά, όπως πάμε δεν θα καταγγέλλουμε και αυτούς που μας κλέβουν ακόμη και αυτούς που μας σκοτώνουν. Γιατί αυτός ο φόβος; Ίσως είναι και αυτό ένα ακόμη κατάλοιπο από την τουρκοκρατία, από τη χούντα και άλλα δεινά που πέρασε ο λαός μας και δεν θέλει να μπλέξει με τις αστυνομίες και κυρίως με τα γρανάζια της γραφειοκρατίας. Όμως αν συνεχίσουμε να έχουμε αυτή τη νοοτροπία, τότε θα εξακολουθούμε να υπομένουμε και να πληρώνουν οι νομοταγείς τις παρανομίες των άλλων. Αυτή η νοοτροπία φταίει σε μεγάλο βαθμό και για την κατάντια της χώρας μας, που τελικά την πληρώνουν πάλι αυτοί που δεν έφταιξαν σε τίποτε και οι πρωταίτιοι εξακολουθούν να παρανομούν και να περνούν καλά… Σάββατο 9 Ιουνίου 2012

Περί ανέμων και υδάτων

H εφημερίδα μας εγκαινιάζει σήμερα μια καινούρια στήλη. Μια στήλη αφιερωμένη στην αγαπημένη πόλη μας με τους περήφανους ανθρώπους, τη μεγάλη ιστορία, τις πολλές παραδόσεις και το πανέμορφο φυσικό περιβάλλον της.

Πρέπει να είμαστε ευτυχείς όσοι έχουμε την τύχη να ζούμε σ’ αυτή την πόλη στη σκιά του καταπράσινου Βέρμιου, με το παραδεισένιο άλσος του Αγίου Νικολάου, την Αράπιτσα με τα γάργαρα νερά της, τον πλούσιο κάμπο με τα αμπέλια, τις μηλιές, τις ροδακινιές και τις άλλες καλλιέργειες. Όμως δυστυχώς πολλοί επώνυμοι και ανώνυμοι φαίνεται ότι δεν προσέχουμε όσο πρέπει τη Νάουσα. Η ιστορική Αράπιτσα ταλαιπωρείται από τα σκουπίδια, τις αποχετεύσεις, τα φυτοφάρμακα, την υπεράντληση του νερού και ακόμη πάρα πολλές ανθρώπινες επεμβάσεις. Το δημοτικό άλσος και το πάρκο μας καθημερινά δέχονται επιθέσεις από ντόπιους και ξένους βανδάλους. Ο κάμπος μας ρυπαίνεται από τα καρκινογόνα φυτοφάρμακα. Η τάφρος 66 εξακολουθεί να αποτελεί δυσφήμιση για το νομό μας. Ο σκουπιδότοπος αποτελεί θλιβερό φόντο για τη Σχολή του Αριστοτέλους και τις αρχαιότητές μας. Τα παραδοσιακά μας σπίτια έχουν αφεθεί στην τύχη τους. Ευτυχώς υπάρχουν πολλοί ευαίσθητοι συνδημότες μας, οι οποίοι προσπαθούν να προσφέρουν εθελοντικά στην πόλη μας τόσο στον τομέα της παράδοσης και του πολιτισμού, όσο και της προστασίας του φυσικού μας περιβάλλοντος. Όμως για να έχουν αίσιο αποτέλεσμα, οι πρωτοβουλίες αυτές θα πρέπει να γίνονται σε συνεργασία με εδικούς επιστήμονες, φορείς και υπηρεσίες. Η στήλη μας λοιπόν θα στηρίξει τέτοιες προσπάθειες, θα καταγγείλει τα κακώς κείμενα με αντικειμενικότητα, χωρίς υπερβολές, προκαταλήψεις και υστεροβουλίες. Έτσι παρακαλούμε τους φίλους αναγνώστες μας να μας στέλνουν τις γνώμες τους και τις τυχόν καταγγελίες τους, ώστε όλοι μαζί να βοηθήσουμε την πόλη μας. Το αξίζει… Σάββατο 2 Ιουνίου 2012

Οδηγίες για οικολογικές διακοπές

Mπήκαμε στο καλοκαίρι, τα σχολεία έκλεισαν και οι τυχεροί ετοιμάζονται για τις διακοπές τους. Οι διακοπές αποτελούν σήμερα μια ανάγκη κυρίως για τους κατοίκους των μεγαλουπόλεων, διότι έτσι έχουν τη δυνατότητα να ξεφύγουν για λίγο από το καυσαέριο, την ηχορύπανση και τη ρουτίνα της πόλης και να αναπνεύσουν καθαρό αέρα στην ηρεμία μιας παραλίας ή στο βουνό. Είναι τυχεροί όχι αυτοί που έχουν χρήματα, διότι μπορούμε και με ελάχιστα να ξεφύγουμε από την πόλη μας, δεν χρειάζεται να πάμε σε κάποιο κοσμοπολίτικο νησί ή ξενοδοχείο 5 αστέρων, μπορούμε να φιλοξενηθούμε σε κάποιους φίλους ή να πάμε στο χωριό και στο πατρικό μας. Τουλάχιστον οι περισσότεροι Ναουσαίοι διαθέτουν κάποιο σπίτι στα γειτονικά μας χωριά και αρκετοί βολεύονται στο κάμπινγκ της Γραμμένης. Τυχεροί είναι λοιπόν αυτοί που διαθέτουν ελεύθερο χρόνο και κυρίως έχουν την όρεξη να τον αξιοποιήσουν.

Το καλοκαίρι και οι διακοπές μας φέρνουν πιο κοντά στη φύση. Η διαμονή μας στο βουνό ή στην παραλία μας δίνει τη δυνατότητα να γνωρίσουμε πιο καλά το όμορφο φυσικό μας περιβάλλον, να το εκτιμήσουμε και να ευαισθητοποιηθούμε για την προστασία του. Δυστυχώς όμως τις περισσότερες φορές συμβαίνει το αντίθετο. Αυτοί που απολαμβάνουν τις φυσικές ομορφιές, αυτοί το καταστρέφουν περισσότερο. Συνηθισμένο φαινόμενο είναι οι πυρκαγιές στα δάση των τουριστικών περιοχών, είτε από τουρίστες είτε από καταπατητές οικοπεδοφάγους. Επίσης στις τουριστικές παραλίες έχουμε μεγάλη ρύπανση από τα ξενοδοχεία και τις άλλες τουριστικές εγκαταστάσεις και τους λουόμενους. Τα διάφορα μηχανοκίνητα σκάφη ενοχλούν αφάνταστα τους υδρόβιους οργανισμούς μέχρι σε σημείο εξαφάνισής τους. Μάλιστα πολλά από αυτά τα ταχύπλοα ευθύνονται για το θανάσιμο τραυματισμό δελφινιών, θαλάσσιων χελωνών, φωκιών κ.λ.π. Ακόμη και πολλά σκουπίδια που πετάμε, μπορούν να βλάψουν επικίνδυνα τα ζώα. Έτσι π.χ. οι πλαστικές σακούλες που ρίχνουμε στη θάλασσα ή οπουδήποτε, μπορούν να οδηγήσουν στην ασφυξία ζώα, ψάρια και πουλιά, τα οποία θα τις φάνε κατά λάθος ή θα μπλέξουν μαζί τους. Τα πλαστικά δακτυλίδια συσκευασίας κουτιών μπύρας και αναψυκτικών, τα οποία χρησιμοποιούνταν κατά κόρον παλαιότερα, οδήγησαν στο θάνατο εκατομμύρια γλάρους και άλλα πουλιά και ζώα της θάλασσας. Ευτυχώς, όπως φαίνεται, αποσύρθηκαν. Τελευταία αποδείχτηκε ότι και οι μαστίχες που πετάμε, μπορούν να γίνουν επικίνδυνη τροφή για τα πουλιά και τα μικρά ζώα. Επικίνδυνα είναι επίσης τα πεταμένα σπασμένα μπουκάλια, τα τενεκεδάκια των αναψυκτικών, τα κονσερβοκούτια κ.λ.π. Δυστυχώς τα πολλά σκουπίδια και γενικά τα άσχημα που συναντούμε στις παραλίες και σε όλες τις τουριστικές περιοχές, οφείλονται στη κακή συνήθεια Ελλήνων και ξένων παραθεριστών, αλλά και στην αδιαφορία των τοπικών κοινωνιών. Διότι για να ευδοκιμήσει τουριστικά μια περιοχή δεν φτάνουν οι όμορφες παραλίες, οι αρχαιότητες κ.λ.π. χρειάζεται και υποδομή. Τοπικοί Δήμοι και κάτοικοι πρέπει να εργαστούν πολύ πρώτα φροντίζοντας τον τόπο τους και δεύτερο δείχνοντας την πατροπαράδοτη φιλοξενία στους επισκέπτες. Όσοι θεωρούν τους τουρίστες χαζούς και «αγελάδες για άρμεγμα», σε λίγα χρόνια βλέπουν τα ξενοδοχεία και τον τόπο τους να ερημώνει και τότε ψάχνουν να βρουν άλλους φταίχτες. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να χαρούμε όσο μπορούμε το φετινό καλοκαίρι κοντά στη φύση, δείχνοντας το σεβασμό και την αγάπη που της αρμόζει. ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ

Τα θαυματουργά αγριόχορτα

Mε πολύ ενδιαφέρον παρακολουθήσαμε την περασμένη Τετάρτη την πετυχημένη εκδήλωση που οργάνωσε ο Όμιλος «Αράπιτσα» με ομιλήτρια την κ. Ρούλα Γκόλιου και θέμα «Τα άγρια χόρτα στο πιάτο μας». Με την προβολή αρκετών εικόνων, η ειδική βιολόγος ανέπτυξε τις πολλές ωφέλειες που έχουμε από την κατανάλωση αγνών άγριων φυτικών προϊόντων. Μέσα από τη στήλη μας, πολλές φορές αναφερθήκαμε στο μεγάλο πλούτο χλωρίδας που διαθέτει η χώρα μας. Ανάμεσα στα 6000 περίπου είδη που φύονται στην πατρίδα μας υπάρχουν περισσότερα από 600 ενδημικά και αρκετά από αυτά έχουν θαυματουργές θεραπευτικές ιδιότητες. Μάλιστα λόγω του ιδανικού κλίματος της Ελλάδας ακόμη και τα ίδια είδη έχουν διαφορετικές ιδιότητες στη χώρα μας απ’ ότι στη Βόρεια Ευρώπη. Το Βέρμιό μας είναι ένας πραγματικός παράδεισος για τη συλλογή βρώσιμων άγριων φυτών και φαρμακευτικών βοτάνων. Από πού να ξεκινήσει κάποιος. Από τη ρίγανη, το σαλέπι, το τσάι του βουνού, τη μέντα, την κελέντουλα, το πεντάνευρο, το θυμάρι, τις αγριοτριανταφυλλιές, τις αγριοφράουλες, τις τσαπουρνιές, τα βατόμουρα, τις αγριομηλιές, τις αγριοκορομηλιές, τις γκορτσιές, τα ραδίκια, τις παπαρούνες, τα λάπατα, τους ζοχούς, τη μπελαντόνα, το εκουιζέτο, τη βαλεριάνα, τις δακτυλίτιδες, το χαμομήλι, τις αγριοκλιματσίδες, το φλαμούρι, τις κρανιές και εκατοντάδες ακόμη μικρά αγριολούλουδα, βότανα, θάμνους και δένδρα, τα οποία με τα φύλλα τους, τα άνθη, τους καρπούς ή τις ρίζες τους προσφέρουν στον άνθρωπο υγιεινή τροφή, χωρίς επικίνδυνα λιπαρά και οξειδωτικές ουσίες και φυσικά φάρμακα χωρίς παρενέργειες. Από την αρχαιότητα οι έλληνες γνώριζαν τις ευεργετικές ιδιότητες των φυτών. Οι μεγάλοι γιατροί όπως ο Ασκληπιός, ο Ιπποκράτης και άλλοι, στήριζαν την επιστήμη τους στα βότανα που συνέλεγαν από την ελληνική φύση. Επίσης τα χόρτα ήταν πάντοτε απαραίτητο συστατικό στο διαιτολόγιό τους. Ακόμη και σήμερα ο ελληνικός λαός λατρεύει τα προϊόντα της ελληνικής γης και τα χρησιμοποιεί καθημερινά. Το πρωινό μας ρόφημα είναι συνήθως τσάι του βουνού, μέντα, φασκόμηλο, χαμομήλι, φλαμούρι, στο μεσημεριανό μας πιάτο έχουμε σαλάτες από ραδίκια, ζοχούς, και άλλα αγριόχορτα και ο βραδινός μεζές περιέχει τουρσιά με άγριους βολβούς και αγριόχορτα. Ακόμη και οι ξένοι όταν επισκέπτονται τη χώρα μας ενθουσιάζονται με τις σαλάτες των αγριόχορτων. Επίσης ο λαός μας χρησιμοποιεί τακτικά τα βότανα, για να προλάβει και να θεραπεύσει διάφορες ασθένειες. Το χαμομήλι, ο σαμπούκος, το σαλέπι είναι απαραίτητα στα κρυολογήματα. Αυτοί που ξέρουν χρησιμοποιούν και πολλά ακόμη θαυματουργά βότανα για να αντιμετωπίσουν ακόμη πιο σοβαρές ασθένειες. Μόνο αυτοί που ξέρουν, γιατί αν δεν ξέρουμε , καλά είναι να μην πειραματιζόμαστε. Διότι, όπως συμβαίνει και με τα μανιτάρια, ορισμένα βότανα μπορεί να έχουν και άσχημες συνέπειες στον οργανισμό μας. Ο Ιούνιος είναι ο καλύτερος μήνας για τη συλλογή των περισσότερων αγριόχορτων και βοτάνων. Όμως χρειάζεται και εδώ προσοχή. Προσέχουμε όχι μόνο να μην μαζέψουμε άχρηστα και επικίνδυνα φυτά, αλλά και στο να προστατέψουμε τη χλωρίδα μας. Διότι όταν ξεριζώνουμε τη ρίγανη, τα σαλέπια και τα άλλα φυτά και δεν αφήνουμε ούτε ίχνος τους, τότε την επόμενη χρονιά δεν πρόκειται να ξαναφυτρώσουν και σε λίγο θα εξαφανιστούν. Επίσης δεν πρέπει να συλλέγουμε χόρτα από ραντισμένα χωράφια, από τις άκρες των δρόμων κ.λ.π. Ας εμπλουτίσουμε λοιπόν το διαιτολόγιό μας με τα αγνά αγριόχορτα, βότανα και άλλα προϊόντα της φύσης μας για να έχουμε καλύτερη υγεία και για να είμαστε πιο κοντά στο φυσικό μας περιβάλλον.

Πράσινη ανάπτυξη

Την Τρίτη, που μας πέρασε, γιορτάσαμε για μια ακόμη χρονιά την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Κάθε χρόνο η στήλη μας αφιερώνει ένα άρθρο της στην Ημέρα αυτή. Εάν διαβάσουμε λοιπόν τα είκοσι σημειώματά μας, θα διαπιστώσουμε ότι όλα, όσα γράφαμε σ’ αυτά, εξακολουθούν να είναι επίκαιρα, ότι το φυσικό μας περιβάλλον εξακολουθεί να τραυματίζεται και ότι σχεδόν δεν έγινε τίποτε για το καλό του, αλλά αντίθετα τα πράγματα πάνε προς το χειρότερο. Τα δύο τελευταία χρόνια μαζί με το μεγάλο περιβαλλοντικό πρόβλημα η Ευρώπη και ολόκληρος ο πλανήτης μας μαστίζεται και από μεγάλα οικονομικά προβλήματα, τα οποία μάλιστα στη χώρα μας τα ζούμε όλο και πιο έντονα. Πολλοί υποστηρίζουν ότι σε καιρούς μεγάλης οικονομικής κρίσης η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος είναι πολυτέλεια. Σε τέτοιους δύσκολους καιρούς δίνεται προτεραιότητα στην ανάπτυξη και γίνονται οι μεγαλύτερες ζημιές στη φύση, πράγμα που δυστυχώς συμβαίνει και στις υπανάπτυκτες χώρες. Η μεγάλη ανάπτυξη σημαίνει μεγαλύτερη εξόρυξη μεταλλευμάτων και ορυκτών καυσίμων, ασύστολη λειτουργία των ρυπογόνων βιομηχανιών, αύξηση στην εκπομπή του διοξειδίου του άνθρακα και άλλων καυσαερίων και τελικά διόγκωση του μεγαλύτερου οικολογικού προβλήματος, του φαινόμενου του θερμοκηπίου, το οποίο με τη σειρά του οδηγεί στην κλιματική αλλαγή. Η κλιματική αλλαγή είναι πλέον διαπιστωμένη ποικιλοτρόπως. Σύμφωνα με μετρήσεις ειδικών, ήδη στα τελευταία 200 χρόνια η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα διπλασιάστηκε και η μέση θερμοκρασία αυξήθηκε κατά 0, 6 βαθμούς Κελσίου. Αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας οδηγεί σε λιώσιμο των πάγων, σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας, σε πλημμύρες και καταστροφές, σε εξαφάνιση πολλών οργανισμών και ολόκληρων νησιωτικών κρατών. Η κλιματική αλλαγή φέρνει στις φτωχές χώρες ξηρασία και ελάττωση των τροφίμων καθώς και μεγάλη αύξηση των ασθενειών σε φυτά, ζώα και ανθρώπους. Έτσι σε συνδυασμό με τους πολέμους, που μαστίζουν τις χώρες αυτές και τα μεγάλα οικονομικά προβλήματά τους έχουμε μια άνευ προηγουμένου αύξηση του κύματος μετανάστευσης προς τις αναπτυγμένες χώρες του Βορρά. Είναι δυνατόν λοιπόν να αντιμετωπιστεί το μεγάλο οικονομικό πρόβλημα με σεβασμό στο περιβάλλον, μπορούμε να έχουμε ανάπτυξη χωρίς σοβαρές οικολογικές συνέπειες; Η απάντηση είναι θετική. Προς την κατεύθυνση αυτή κινείται η περίφημη «πράσινη ανάπτυξη». Δηλαδή η ανάπτυξη, η οποία θα βασίζεται στη χρήση των ήπιων μορφών ενέργειας, στην επαναχρησιμοποίηση των φυσικών πόρων και κυρίως στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των πολιτών. Μπορούν περιβάλλον, οικονομία και κοινωνία να ζήσουν αρμονικά, όταν ο ένας παράγοντας σέβεται τον άλλον. Η ορθολογική αξιοποίηση των ορυκτών, του νερού και της ενέργειας μπορεί να φέρει μεγάλη εξοικονόμηση χρημάτων και ανάπτυξη με παράλληλη προστασία της φύσης. Εάν οι κυβερνήσεις επενδύσουν στην αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας με φωτοβολταϊκά συστήματα, της αιολικής ενέργειας με τη χρήση ανεμογενετριών, εάν διαχειρίζονται σωστά τα απορρίμματα με την ανακύκλωση, την κομποστοποίηση κ.λ.π., θα έχουμε μεγάλη εξοικονόμηση φυσικών πόρων και πιο καθαρό περιβάλλον. Ο καλά πληροφορημένος πολίτης μπορεί να λειτουργεί οικολογικά, διότι θα γνωρίζει ότι με τις ενέργειές του θα έχει και οικονομικό όφελος και θα ζει με τα παιδιά του μέσα σε ένα πιο υγιεινό περιβάλλον. Όταν περιορίσουμε τις σπατάλες θα έχουμε μεγαλύτερα κέρδη. Έτσι περιορίζοντας τις μετακινήσεις μας με το ΙΧ αυτοκίνητο, ξοδεύουμε λιγότερα καύσιμα και έχουμε κέρδος οικονομικό, έχουμε καλύτερη υγεία, διότι περπατάμε περισσότερο ή κάνουμε ποδήλατο και αναπνέουμε πιο καθαρό αέρα. Επίσης εάν περιορίσουμε τις αγορές προϊόντων με πολλές πλαστικές συσκευασίες, θα αγοράζουμε πιο φθηνά, θα ελαττώσουμε τα σκουπίδια και θα περιορίσουμε τη σπατάλη των φυσικών πόρων (πετρέλαιο κ.λ.π.). Μπορεί λοιπόν αυτή οικονομική κρίση που περνάμε, να γίνει μια αφορμή για να αλλάξουμε συνήθειες και έτσι να βοηθήσουμε σε μια άλλη ανάπτυξη, μια άλλη οικονομία, φιλική προς το περιβάλλον, για το καλό το δικό μας και των επόμενων γενιών.

Φτερωτοί επισκέπτες

Διανύουμε τις τελευταίες μέρες της άνοιξης, όμως ο καιρός ακόμη δεν λέει να φτιάξει. Ασφαλώς, όπως γράφαμε και στο προηγούμενο σημείωμά μας, το καταπράσινο Βέρμιο και ο πλούσιος κάμπος μας μαρτυρούν τον οργασμό της φύσης. Επίσης η ανθοκομική έκθεση που εγκαινιάστηκε χθες στην πόλη μας είναι ακόμη μια πολύχρωμη και μυρωδάτη γιορτή της πιο όμορφης εποχής. Ασφαλώς και δεν λείπουν οι τακτικοί στην ετήσια ανοιξιάτικη επίσκεψή τους φτερωτοί φίλοι μας, τα χελιδόνια και τα άλλα αποδημητικά πουλιά.

Τα χελιδόνια είναι τα πιο γνωστά αποδημητικά πουλιά. Όμως δεν είναι μόνο αυτά. Επίσης τα πουλιά δεν αποδημούν μόνο την άνοιξη, ούτε κάνουν μόνο ένα δρομολόγιο. Έχουμε πουλιά που την άνοιξη έρχονται από τα νότια, για να περάσουν πιο δροσερά το καλοκαίρι τους. Έχουμε επίσης άλλα πουλιά, τα οποία έρχονται στη χώρα μας το χειμώνα από τα πιο βόρεια μέρη για να βρουν πιο ήπιο κλίμα, να ξεχειμωνιάσουν, να κάνουν τις φωλιές τους και να γεννήσουν. Τα πανέμορφα φλαμίγκος, οι ερωδιοί, οι κύκνοι και πολλά ακόμη παρυδάτια πουλιά είναι αποδημητικά και μας έρχονται το χειμώνα από τις ψυχρές χώρες. Πολλά πουλιά απλά περνούν από την Ελλάδα, οδεύοντας προς τη βόρεια Ευρώπη, όπως π.χ. τα τρυγόνια, τα οποία κάνουν το ταξίδι Αφρική – Βόρεια Ευρώπη και περνούν από τη Δυτική Ελλάδα την άνοιξη και το φθινόπωρο. Τα περισσότερα είδη μεταναστευτικών πουλιών ζουν και αναπαράγονται στο Βόρειο ημισφαίριο και μεταναστεύουν για να ξεχειμωνιάσουν στο Νότιο Ημισφαίριο. Πατρίδα των πουλιών θεωρείται η περιοχή όπου αναπαράγονται. Οι λόγοι για τους οποίους μεταναστεύουν τα πουλιά δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί πλήρως. Μάλλον ο κυριότερος λόγος πρέπει να είναι η έλλειψη τροφής κατά τη διάρκεια του χειμώνα ή ακόμη η αδυναμία διαβίωσης στις χαμηλές θερμοκρασίες. Τα πουλιά μεταναστεύουν συνήθως κατά σμήνη. Παρατηρούμε ότι κάθε χρόνο ακολουθούν την ίδια ακριβώς πορεία και μάλιστα ξαναγυρνούν στην ίδια φωλιά, όπου γεννήθηκαν. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οδηγούνται από τη θέση του ήλιου και των αστεριών. Γιαυτό και ταξιδεύουν συνήθως ημέρα. Διανύουν τεράστιες αποστάσεις και αντιμετωπίζουν στο μεγάλο ταξίδι τους ποικίλους κινδύνους. Τέτοιοι κίνδυνοι είναι πρώτα οι καιρικές συνθήκες. Μια ξαφνική επιδείνωση του καιρού μπορεί να προκαλέσει το θάνατο χιλιάδων πουλιών. Επίσης ο άνθρωπος μπορεί να τα δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα. Παρά τις σχετικές απαγορεύσεις, πολλές φορές στα περάσματα των μεταναστευτικών πουλιών ολόκληρα καραβάνια κυνηγών στήνουν καρτέρι και δεν αφήνουν να τους ξεφύγει ούτε φτερό. Επίσης πολλές ανθρώπινες κατασκευές, όπως π.χ. οι φάροι μπερδεύουν τα πουλιά, τα κάνουν να χάνουν το δρόμο τους και τελικά να πεθαίνουν. Ακόμη τα καλώδια, όπου συνηθίζουν να κάθονται τα πουλιά για να ξεκουράζονται, μπορεί να αποτελέσουν παγίδα θανάτου, όταν διαρρέονται από ρεύμα υψηλής τάσης. Τελευταία, μεγάλο κακό κάνουν και οι ανεμογεννήτριες. Την εποχή της μετανάστευσης στον τόπο, όπου λειτουργούν ανεμογεννήτριες βρίσκονται πεθαμένα χιλιάδες πουλιά, τα οποία μπλέχτηκαν στους έλικες και βρήκαν τραγικό θάνατο. Ακόμη ένας κίνδυνος για τα μεταναστευτικά και γενικά για όλα τα πουλιά αποτελούν τα επικίνδυνα φυτοφάρμακα. Στις διάφορες καλλιέργειες, όπου γίνεται συστηματική χρήση δηλητηρίων, μαζί με τα έντομα και τα πουλιά αφήνουν την τελευταία τους πνοή. Τα μεταναστευτικά ή αποδημητικά πουλιά λοιπόν εξακολουθούν να μας φέρνουν την άνοιξη και μαζί την ελπίδα για μια όμορφη φύση. Ας τα φροντίσουμε ώστε για πολλά ακόμη χρόνια να αποτελούν τους φτερωτούς απαραίτητους ελεύθερους συντρόφους μας.