Πράσινη ανάπτυξη

Την Τρίτη, που μας πέρασε, γιορτάσαμε για μια ακόμη χρονιά την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Κάθε χρόνο η στήλη μας αφιερώνει ένα άρθρο της στην Ημέρα αυτή. Εάν διαβάσουμε λοιπόν τα είκοσι σημειώματά μας, θα διαπιστώσουμε ότι όλα, όσα γράφαμε σ’ αυτά, εξακολουθούν να είναι επίκαιρα, ότι το φυσικό μας περιβάλλον εξακολουθεί να τραυματίζεται και ότι σχεδόν δεν έγινε τίποτε για το καλό του, αλλά αντίθετα τα πράγματα πάνε προς το χειρότερο. Τα δύο τελευταία χρόνια μαζί με το μεγάλο περιβαλλοντικό πρόβλημα η Ευρώπη και ολόκληρος ο πλανήτης μας μαστίζεται και από μεγάλα οικονομικά προβλήματα, τα οποία μάλιστα στη χώρα μας τα ζούμε όλο και πιο έντονα. Πολλοί υποστηρίζουν ότι σε καιρούς μεγάλης οικονομικής κρίσης η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος είναι πολυτέλεια. Σε τέτοιους δύσκολους καιρούς δίνεται προτεραιότητα στην ανάπτυξη και γίνονται οι μεγαλύτερες ζημιές στη φύση, πράγμα που δυστυχώς συμβαίνει και στις υπανάπτυκτες χώρες. Η μεγάλη ανάπτυξη σημαίνει μεγαλύτερη εξόρυξη μεταλλευμάτων και ορυκτών καυσίμων, ασύστολη λειτουργία των ρυπογόνων βιομηχανιών, αύξηση στην εκπομπή του διοξειδίου του άνθρακα και άλλων καυσαερίων και τελικά διόγκωση του μεγαλύτερου οικολογικού προβλήματος, του φαινόμενου του θερμοκηπίου, το οποίο με τη σειρά του οδηγεί στην κλιματική αλλαγή. Η κλιματική αλλαγή είναι πλέον διαπιστωμένη ποικιλοτρόπως. Σύμφωνα με μετρήσεις ειδικών, ήδη στα τελευταία 200 χρόνια η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα διπλασιάστηκε και η μέση θερμοκρασία αυξήθηκε κατά 0, 6 βαθμούς Κελσίου. Αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας οδηγεί σε λιώσιμο των πάγων, σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας, σε πλημμύρες και καταστροφές, σε εξαφάνιση πολλών οργανισμών και ολόκληρων νησιωτικών κρατών. Η κλιματική αλλαγή φέρνει στις φτωχές χώρες ξηρασία και ελάττωση των τροφίμων καθώς και μεγάλη αύξηση των ασθενειών σε φυτά, ζώα και ανθρώπους. Έτσι σε συνδυασμό με τους πολέμους, που μαστίζουν τις χώρες αυτές και τα μεγάλα οικονομικά προβλήματά τους έχουμε μια άνευ προηγουμένου αύξηση του κύματος μετανάστευσης προς τις αναπτυγμένες χώρες του Βορρά. Είναι δυνατόν λοιπόν να αντιμετωπιστεί το μεγάλο οικονομικό πρόβλημα με σεβασμό στο περιβάλλον, μπορούμε να έχουμε ανάπτυξη χωρίς σοβαρές οικολογικές συνέπειες; Η απάντηση είναι θετική. Προς την κατεύθυνση αυτή κινείται η περίφημη «πράσινη ανάπτυξη». Δηλαδή η ανάπτυξη, η οποία θα βασίζεται στη χρήση των ήπιων μορφών ενέργειας, στην επαναχρησιμοποίηση των φυσικών πόρων και κυρίως στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των πολιτών. Μπορούν περιβάλλον, οικονομία και κοινωνία να ζήσουν αρμονικά, όταν ο ένας παράγοντας σέβεται τον άλλον. Η ορθολογική αξιοποίηση των ορυκτών, του νερού και της ενέργειας μπορεί να φέρει μεγάλη εξοικονόμηση χρημάτων και ανάπτυξη με παράλληλη προστασία της φύσης. Εάν οι κυβερνήσεις επενδύσουν στην αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας με φωτοβολταϊκά συστήματα, της αιολικής ενέργειας με τη χρήση ανεμογενετριών, εάν διαχειρίζονται σωστά τα απορρίμματα με την ανακύκλωση, την κομποστοποίηση κ.λ.π., θα έχουμε μεγάλη εξοικονόμηση φυσικών πόρων και πιο καθαρό περιβάλλον. Ο καλά πληροφορημένος πολίτης μπορεί να λειτουργεί οικολογικά, διότι θα γνωρίζει ότι με τις ενέργειές του θα έχει και οικονομικό όφελος και θα ζει με τα παιδιά του μέσα σε ένα πιο υγιεινό περιβάλλον. Όταν περιορίσουμε τις σπατάλες θα έχουμε μεγαλύτερα κέρδη. Έτσι περιορίζοντας τις μετακινήσεις μας με το ΙΧ αυτοκίνητο, ξοδεύουμε λιγότερα καύσιμα και έχουμε κέρδος οικονομικό, έχουμε καλύτερη υγεία, διότι περπατάμε περισσότερο ή κάνουμε ποδήλατο και αναπνέουμε πιο καθαρό αέρα. Επίσης εάν περιορίσουμε τις αγορές προϊόντων με πολλές πλαστικές συσκευασίες, θα αγοράζουμε πιο φθηνά, θα ελαττώσουμε τα σκουπίδια και θα περιορίσουμε τη σπατάλη των φυσικών πόρων (πετρέλαιο κ.λ.π.). Μπορεί λοιπόν αυτή οικονομική κρίση που περνάμε, να γίνει μια αφορμή για να αλλάξουμε συνήθειες και έτσι να βοηθήσουμε σε μια άλλη ανάπτυξη, μια άλλη οικονομία, φιλική προς το περιβάλλον, για το καλό το δικό μας και των επόμενων γενιών.