Ο ερχομός της άνοιξης

Μ

εθαύριο γιορτάζουμε την Εαρινή ισημερία και μαζί μ’ αυτή τον ερχομό της άνοιξης. Ας ελπίσουμε ότι οι χειμωνιάτικες μέρες της βδομάδας που τελειώνει θα είναι και οι τελευταίες και από Δευτέρα θα απολαύσουμε την πραγματική άνοιξη στο πανέμορφο τοπίο, που ήδη έχουν ζωγραφίσει τα ανθισμένα δέντρα του κάμπου μας και τα αγριολούλουδα του

βουνού μας.

Μαζί με τον ερχομό της άνοιξης τις μέρες αυτές γιορτάζουμε πολλές ακόμη «Παγκόσμιες ημέρες». Έτσι την περασμένη Τρίτη ήταν η Ημέρα του Καταναλωτή, αύριο γιορτάζουμε την Ημέρα της Γης, την ημέρα της Αστρολογίας και του Νεανικού θεάτρου, ακόμη και την ημέρα «Αποχής από το κρέας». Τη Δευτέρα γιορτάζουμε τις ημέρες της Δασοπονίας, της Ποίησης και την ημέρα κατά του Ρατσισμού, την Τρίτη την ημέρα για το Νερό, την Τετάρτη την ημέρα της Μετεωρολογίας  κ.λ.π.

Γιατί άραγε τόσες πολλές γιορτές τη βδομάδα αυτή; Ίσως γιατί ο ερχομός της άνοιξης πρέπει να μας προβληματίζει και να μας οδηγεί σε σκέψεις και πρακτικές που σέβονται το περιβάλλον και τον άνθρωπο.

Οι επιστήμες της Μετεωρολογίας και της Αστρολογίας είναι επιστήμες που έχουν άμεση σχέση με το φυσικό μας περιβάλλον, που  επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τον άνθρωπο. Οι αλλαγές του καιρού και γενικά του κλίματος των τελευταίων χρόνων, το φαινόμενο του θερμοκηπίου κ.λ.π. είναι αποτέλεσμα των ανθρώπινων παρεμβάσεων. Είχαμε την τύχη πέρσι για μια ακόμη φορά να ακούσουμε τον αγαπητό μας φίλο και σπουδαίο επιστήμονα κ. Θ. Καρακώστα να μας αναλύει τις κλιματικές μεταβολές στον πλανήτη μας και ιδιαίτερα στην περιοχή μας. Επίσης ο αγαπητός συνάδελφος Χ. Τομπουλίδης κάθε μήνα μας ταξιδεύει στο σύμπαν, που και αυτό τόσο πολύ ταλαιπωρείται από τον άνθρωπο.  

Η Ημέρα του καταναλωτή είναι μια μέρα που μας θυμίζει ότι ο σωστός καταναλωτής είναι και «πράσινος καταναλωτής», διότι αποφεύγει τα τρόφιμα που περιέχουν επικίνδυνα χημικά πρόσθετα, αποφεύγει τις περιττές συσκευασίες, κάνει ανακύκλωση κ.λ.π. Μάλιστα η μέρα του καταναλωτή μπορεί να συνδυαστεί με την ημέρα αποχής από το κρέας, διότι η υπερβολική κατανάλωση κρέατος μπορεί να δημιουργεί σοβαρά προβλήματα υγείας.

Έχουμε και τις καθαρά «οικολογικές ημέρες», όπως την ημέρα της Γης, την ημέρα της Δασοπονίας και του Νερού. Με τον ερχομό της άνοιξης παρατηρούμε γύρω μας τις ομορφιές της φύσης, τα πανέμορφα δάση μας, τις πηγές, τα ποτάμια, τις λίμνες και τις θάλασσες. Όλα αυτά μας προσφέρουν τα απαραίτητα αγαθά για τη ζωή μας, είναι η ίδια η ζωή. Γιαυτό πρέπει να τα προστατέψουμε από τη ρύπανση, από τις πυρκαγιές, από κάθε επέμβαση. Δεν μπορεί να υπάρξει ζωή χωρίς το καθαρό νερό, δεν μπορεί να υπάρξει ζωή χωρίς οξυγόνο, δεν μπορεί να υπάρξει καθαρό νερό και οξυγόνο χωρίς το δάσος.

Όμως μαζί με την προστασία του φυσικού μας περιβάλλοντος, ο άνθρωπος πρέπει να δείχνει την ίδια ευαισθησία προς τον συνάνθρωπό του. Σήμερα στον πλανήτη μας ζουν πάνω από 6 δισεκατομμύρια άνθρωποι, Όλοι είναι διαφορετικοί και παράλληλα όλοι έχουν τις δικές τους ξεχωριστές ικανότητες και δεξιότητες. Ο καθένας έχει τη δικιά του προσωπικότητα. Δεν είναι δυνατόν σήμερα, στον 21^ο αιώνα, να ξεχωρίζουμε τους ανθρώπους ανάλογα με το φύλο ή την φυλή, το χρώμα του δέρματος ή την καταγωγή τους, τη μόρφωση ή την κοινωνική τάξη τους. Σήμερα που στη χώρα μας καθημερινά ζούμε το δράμα των χιλιάδων προσφύγων,  δεν μπορούμε να τρέφουμε αισθήματα μίσους κατά των συνανθρώπων μας.

Η ποίηση, το Θέατρο και γενικά οι καλές τέχνες ανεβάζουν το πολιτιστικό επίπεδο των ανθρώπων και  ο πολιτισμένος άνθρωπος διαθέτει ευαισθησίες απέναντι στο περιβάλλον και τον συνάνθρωπό του.

ΚΑΛΗ ΑΝΟΙΞΗ 

Και ο Αϊνστάιν ήταν πρόσφυγας...

«Ένας πρόσφυγας φέρνει κάτι περισσότερο από το σάκο του στην καινούργια του πατρίδα»

Π

ριν 22 χρόνια, στις 23 Απριλίου του 1994,  δημοσιεύσαμε στη στήλη μας ένα άρθρο με τίτλο «Και ο Αϊνστάιν ήταν πρόσφυγας», με αφορμή ένα φυλλάδιο που κυκλοφόρησε τότε από την Ύπατη Αρμοστεία του Ο.Η.Ε. για τους πρόσφυγες. Ήταν η εποχή που οι εμφύλιοι πόλεμοι στα κράτη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης (Γεωργία, Αρμενία κ.λ.π.), ο πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία, αλλά και τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπιζαν χώρες των Βαλκανίων οδήγησαν πολλούς

ανθρώπους στην προσφυγιά και τη μετανάστευση.

Μπορεί να πέρασαν λοιπόν 22 χρόνια, όμως και σήμερα το άρθρο αυτό εξακολουθεί να είναι επίκαιρο με τα εκατομμύρια ανθρώπων που καθημερινά παίρνουν το δρόμο της προσφυγιάς, φεύγοντας από την πατρίδα τους, εγκαταλείποντας τα σπίτια και τα υπάρχοντά τους, με την ελπίδα να βρουν κάπου μια γωνιά για να ζήσουν με την οικογένειά τους ειρηνικά.

Η προσφυγιά και η μετανάστευση δεν είναι καινούργια φαινόμενα. Εμφανίστηκαν από τη στιγμή που υπήρξε ο άνθρωπος πάνω στη γη και αναζητούσε καλύτερη ζωή. Πρόσφυγες είχαμε και έχουμε σε φτωχές χώρες κυρίως της Αφρικής εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών. Η ξηρασία που επικρατεί σε πολλά κράτη αναγκάζει τους ανθρώπους να φύγουν για να αναζητήσουν ένα πιο έφορο έδαφος, όπου θα μπορούν να καλλιεργήσουν και να παράγουν τα απαραίτητα προϊόντα για την τροφή τους. Οπωσδήποτε οι επεμβάσεις του ανθρώπου στο περιβάλλον, που οδήγησαν στην κλιματική αλλαγή με το φαινόμενο του θερμοκηπίου κ.λ.π., αύξησαν τους «οικολογικούς» πρόσφυγες.

Πρόσφυγες είχαμε και έχουμε από τότε που ανακαλύφθηκε ο πόλεμος, το μίσος και η αλληλοεξόντωση μεταξύ των λαών. Από τότε που οι ισχυροί της γης προσπαθούν με τη βία να επιβάλλουν τις ιδέες τους, τη θρησκεία και κυρίως τα οικονομικά συμφέροντα. Οι επεμβάσεις των ισχυρών της γης σε φτωχά κράτη με διάφορα προσχήματα έφεραν το χάος, το θάνατο και την προσφυγιά. Και σήμερα τα εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες, που προσπαθούν με κάθε τρόπο να περάσουν στην Ευρώπη μακριά από τον πόλεμο, είναι θύματα των επεμβάσεων αυτών. Όμως κανενός δυνατού δεν ιδρώνει το αυτί, ούτε στους πνιγμούς των μικρών παιδιών στο Αιγαίο, ούτε στις κακουχίες και την ταλαιπωρία αυτών των ανθρώπων. Όλοι γνωρίζουν ότι η μόνη λύση στο πρόβλημα είναι η επικράτηση της ειρήνης στα κράτη της Μέσης Ανατολής, όμως κανένας δεν κάνει τίποτε γιαυτό, αντίθετα κλείνουν τις πόρτες τους στους ταλαίπωρους ανθρώπους, καταπατώντας όλους τους διεθνείς νόμους και τις διακηρύξεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και της Ενωμένης Ευρώπης.

Σήμερα στον κόσμο έχουμε περισσότερους από 20 εκατομμύρια πρόσφυγες. Οι περισσότεροι από αυτούς, το 90%, βρίσκονται στην Αφρική, την Ασία και την Ευρώπη. Πολλοί λίγοι είναι στην Αμερική και την Αυστραλία.

Ασφαλώς κανένας δεν φεύγει από τον τόπο του χωρίς λόγο. Όπως έγραφε ο Ευριπίδης : «Δεν υπάρχει πιο μεγάλος πόνος στον κόσμο από την απώλεια της πάτριας γης».

Οι έλληνες αισθάνονται συμπόνια και αγάπη προς τους πρόσφυγες, διότι έζησαν από τα αρχαία χρόνια το μαρτύριο της προσφυγιάς. Οι χαμένες πατρίδες της Βόρειας Κύπρου, της ανατολικής Ρωμυλίας, του Πόντου, της Μικρασίας, της Β. Ηπείρου  ήταν κάποτε κοιτίδες του ελληνισμού, όπου άνθιζε ο πολιτισμός και η οικονομία.

Οι πρόσφυγες δεν είναι παιδιά κατώτερου Θεού, είναι όλοι άνθρωποι σαν εμάς με αξίες, ικανότητες, οράματα και όνειρα. Σπουδαίοι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών ήταν πρόσφυγες. Ο Αϊνστάιν, ο Φρόιντ, ο Νουρέγιεφ, ο Β. Ουγκό ήταν πρόσφυγες. Μπορούμε λοιπόν να κλείσουμε τις πόρτες στον Αϊνστάιν, στον Ουγκό, στον Φρόιντ και στον Νουρέγιεφ; Μπορούμε να κλείσουμε τις πόρτες στα μικρά παιδιά που μας κοιτάζουν με τα καθαρά ορθάνοιχτα μάτια τους εκλιπαρώντας μια σταγόνα αγάπης και μια αχτίδα ειρήνης; 

Μην ξεχνάμε ότι  ανά πάσα  στιγμή μπορεί ο καθένας μας να καταλήξει στην καρότσα ενός φορτηγού ή πάνω σε μια βάρκα μόνο με τα ρούχα που φοράει.  Ένας πρόσφυγας…

Ήρθαν οι Αποκριές

Ή

ρθαν λοιπόν και φέτος οι Αποκριές. Μια από τις σπουδαιότερες γιορτές της Ορθοδοξίας, την οποία ο λαός μας  συνοδεύει και συνδέει  με πολλές παραδόσεις, ήθη και έθιμα με

ρίζες που χάνονται στα βάθη των αιώνων. Επίσης οι Αποκριές είναι γιορτή στενά δεμένη με τον ερχομό της άνοιξης, όπως φαίνεται και από τα έθιμά μας.

Στη Νάουσα έχουμε τα δικά μας αποκριάτικα έθιμα, τις δικές μας μακραίωνες παραδόσεις, με σπουδαιότερο το δρώμενο της Μπούλας. Ίσως πολλοί αναγνώστες προτιμούν  τις Μπούλες και τους Γεννίτσαρους. Κατά τη γνώμη μας αυτό δεν έχει μεγάλη σημασία. Η σπουδαιότητα του εθίμου μας έγκειται στη μακροχρόνια διάρκειά του και τη σύνδεσή του με την ιστορία της περιοχής μας, την παράδοση, τη φύση ακόμη και την οικονομία μας. Είναι κρίμα ένα τόσο σπουδαίο έθιμο να γίνεται αντικείμενο «διαμάχης» σχετικής με το όνομα ή την καταγωγή του. Η παράδοση είναι παράδοση και πρέπει να την τηρούμε ευλαβικά, διότι τελικά μόνο οι ιστορικές μνήμες και η διατήρηση των εθίμων και των παραδόσεών μας μπορούν να διαφυλάξουν τη συνέχιση του ελληνικού έθνους.

Ας βγούμε λοιπόν στους δρόμους να γιορτάσουμε την Αποκριά. έτσι όπως τη γνωρίζουμε εμείς, μαζί με τις μπούλες και τα άλλα παραδοσιακά μας συγκροτήματα, τη σάτιρα και το ξινόμαυρο, το τσίπουρο και τα ναουσαίικα φαγιά. Είναι παρήγορο το ότι κάθε χρόνο όλο και περισσότερα παιδιά συμμετέχουν στους πολιτιστικούς συλλόγους, αγαπούν και συντηρούν την ιστορία και τις παραδόσεις του τόπου μας. Θα πρέπει η πολιτεία, ο Δήμος και οι πολίτες να τιμούν και να ενισχύουν όλους αυτούς τους ανθρώπους, που στις δύσκολες εποχές που ζούμε, καταφέρνουν όχι μόνο να συντηρούν αλλά και να αναπτύσσουν τις δραστηριότητες των συλλόγων που ηγούνται. Η Νάουσα έχει δείξει έμπρακτα την αγάπη της στον πολιτισμό και την παράδοση. Είναι ελάχιστες οι πόλεις στο μέγεθος της Νάουσας, που διατηρούν τόσους πολλούς δραστήριους πολιτιστικούς συλλόγους. Και δεν είναι μόνο οι σύλλογοι που ασχολούνται με την παράδοση, είναι και οι θεατρικές ομάδες, που τακτικά ανεβάζουν αξιόλογες παραστάσεις, είναι τα ωδεία και άλλοι σύλλογοι που ασχολούνται με τη μουσική, οι σύλλογοι που ασχολούνται με την ιστορία, την παιδεία, τον αθλητισμό  κ.λ.π.

Έτσι η πόλη μας, με τη μεγάλη πολιτιστική υποδομή και ιστορία δεν έχει ανάγκη να μιμηθεί τις μέρες αυτές καμία άλλη ελληνική ή ξένη πόλη για να γιορτάσει τις Αποκριές και το καρναβάλι. Δεν μας ενδιαφέρουν τα ξενόφερτα καρναβάλια και χοροί, εμείς  γιορτάζουμε με τις δικές μας παραδόσεις, τα έθιμά μας, που είναι στενά δεμένα με την ιστορία και τη φύση του τόπου μας.