Βότανα του Βερμίου: 5. Ρούσκος

Συνεχίζουμε το αφιέρωμά μας στα βότανα του Βερμίου με ένα όμορφο αγκαθωτό φυτό, μικρό θάμνο, που συναντούμε στο δασάκι του Αγίου Νικολάου και λίγο πιο ψηλά. Πρόκειται για το Ρούσκο ή λαγομηλιά που είναι γνωστός και με το όνομα «κρυφός έρωτας». Θα τον γνωρίσουμε από τα σκληρά φυλλαράκια του που καταλήγουν σε αγκάθια και ανάμεσά τους  βγαίνουν οι καρποί  που μοιάζουν με κόκκινα κερασάκια.

Το επιστημονικό όνομά του είναι Ρούσκος κεντρωτός (Ruscus aculeatus) και ανήκει στην οικογένεια Λιλιείδες (Liliaceae). Φυτρώνει σε δάση καθώς και σε βραχώδεις περιοχές με ασβεστολιθικό έδαφος.. Είναι φυτό αειθαλές με ύψος περίπου 30 – 80 εκατοστά. Στην αρχή της άνοιξης βγάζει στις μασχάλες των φύλλων μικρά λευκά, όμορφα λουλουδάκια, αρσενικά και θηλυκά. Θα το συναντήσουμε σε όλα τα κράτη της Μεσογείου καθώς και σε περιοχές της Ασίας με παρόμοιο γεωγραφικό πλάτος (π.χ. Περσία). Οι καρποί του βγαίνουν το φθινόπωρο.

Μοιάζει αρκετά με το αρκουδοπούρναρο γιαυτό και χρησιμοποιείται σαν καλλωπιστικό και για τις χριστουγεννιάτικες διακοσμήσεις, όπως το ου. Παλαιότερα χρησίμευε και για την κατασκευή σκουπών, όπως τα «φρουκάλια». Μάλιστα στην Αγγλία το ονόμαζαν και «σκούπα του χασάπη» (butcher’s broom), διότι το χρησιμοποιούσαν οι κρεοπώλες στο καθάρισμα των καταστημάτων τους.

Από την αρχαιότητα ακόμη ο ρούσκος χρησιμοποιείται σαν φαρμακευτικό βότανο. Από τις ρίζες και τα κοτσάνια του που περιέχουν ρητίνη, αιθέρια έλαια, ασβέστιο και άλλα μέταλλα παρασκευάζονται ροφήματα με καθαρκτικές και διουρητικές ιδιότητες, για τις ασθένειες των νεφρών, για τον πυρετό και σαν ορεκτικό. Συνήθως συνδυάζεται με μάραθο, σπαράγγι, μαϊντανό και σέλινο. Στο Μεσαίωνα χρησιμοποιούνταν για τη γρήγορη συγκόλληση των οστών. Επίσης σήμερα διάφορα παρασκευάσματά του χρησιμοποιούνται για να ανακουφίζουν από οιδήματα, τους κιρσούς, τη φλεβίτιδα,  τις αιμορροΐδες, την ουρική αρθρίτιδα, τον ίκτερο κ.λ.π.

Τα τρυφερά βλαστάρια του ρούσκου έχουν γλυκόξινη γεύση και τρώγονται βρασμένα σαν σαλάτα, όπως τα σπαράγγια.  

Ενώ συνεχίζουμε το αφιέρωμά μας στα πολλά και θαυματουργά βότανα του Βερμίου μας, καθημερινά πολλοί φίλοι αναγνώστες μας δίνουν όλο και καινούργιες πληροφορίες για βότανα και άλλα φαρμακευτικά φυτά. Έτσι, όπως φαίνεται, το αφιέρωμά μας θα συνεχιστεί για ολόκληρη τη χρονιά.