Βότανα του Βερμίου: 32. Λυκίσκος

Περπατώντας στις όχθες της Αράπιτσας, μέσα στην οργιώδη βλάστηση, σε πολλά σημεία θα συναντήσουμε τους όμορφους ανθισμένους λυκίσκους. Θα τους βρούμε επίσης σε πολλούς φράχτες χωραφιών και εγκαταλειμμένων, μισογκρεμισμένων παραδοσιακών σπιτιών, καθώς και στους

πρόποδες του βουνού μας..

Ο Λυκίσκος ή μπυρόχορτο, ή ζυθόχορτο ή ζυθοβότανο ή αγριόκλημα ή χούμελη, είναι ένα ποώδες πολυετές φυτό που επιστημονικά είναι γνωστό με το όνομα Χούμουλος ο λυκίσκος (Humulus lupulus) και ανήκει στην οικογένεια Κανναβίδες (Cannabaceae). Φυτρώνει στην Ελλάδα  και καλλιεργείται στην Ευρώπη, την Ασία και τη Β. Αμερική. Τον συναντούμε σε εύκρατα μέρη, σε υψόμετρο κάτω των 500 μέτρων και σε υγρά, φωτεινά και δροσερά εδάφη. Μπορεί να φθάσει σε ύψος τα 5 μέτρα. Οι βλαστοί του περιελίσσονται στους φράκτες σαν κλίματα με μήκος μέχρι 10 μέτρα. Τα φύλλα του μοιάζουν με παλάμες, έχουν 3 – 5 λοβούς και είναι στην περιφέρεια οδοντωτά. Τα αρσενικά άνθη είναι μικρά κιτρινωπά. Τα θηλυκά άνθη του μοιάζουν με μικρούς ανοικτοπράσινους κώνους που αποτελούνται από πολλά λεπτά φυλλαράκια σαν φολίδες και καλύπτονται από μικρές τριχούλες. Ανθίζει από τον Ιούλιο μέχρι το Σεπτέμβριο.

Ο λυκίσκος χρησιμοποιείται σήμερα περισσότερο για την παραγωγή μπύρας, γιαυτό καλλιεργείται σε μεγάλες εκτάσεις κυρίως στην κεντρική Ευρώπη (Γερμανία, Αυστρία κ.λ.π.). Ήταν γνωστός ήδη από την αρχαιότητα. Μάλιστα το όνομα λυκίσκος βγαίνει από το «μικρός λύκος», διότι οι αρχαίοι Έλληνες τον θεωρούσαν βλαβερό για τα δέντρα, που τα περικύκλωνε με τους βλαστούς του. Οι πρόγονοί μας τον χρησιμοποιούσαν σαν λαχανικό, διότι τα τρυφερά βλαστάρια του μπορούν να γίνουν μια νόστιμη σαλάτα ή σούπα, όπως τα σπαράγγια. Οι Ρωμαίοι ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν τον λυκίσκο για τη ζύμωση, όμως η χρήση του για την παρασκευή μπύρας άρχισε στην Ευρώπη το 1200 μ.Χ..

Εκτός από την παρασκευή της μπύρας, ο λυκίσκος χρησιμοποιείται και σαν φαρμακευτικό φυτό, χάρη στις περισσότερες από 100 χημικές ουσίες που περιέχει, όπως ρητίνες, αιθέρια έλαια, λουπουλίνη, δεψικές ουσίες  κ.λ.π. χρησιμοποιείται σαν ορεκτικό, διουρητικό, τονωτικό, καθαρκτικό, ανθελμινθικό και για την καλή λειτουργία του πεπτικού και του κυκλοφορικού συστήματος. Πιο πολύ χρησιμοποιούνται τα άνθη του. Αφέψημα ανθέων μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν ηρεμιστικό καθώς και για τον στομαχόπονο και την αδυναμία. Ένα ρόφημα από λυκίσκο πριν τον ύπνο ή ένα μαξιλάρι εμποτισμένο με αυτόν, θεωρούνται πολύ καλά για την αϋπνία.. Επίσης εξωτερικά χρησιμοποιείται για ηρεμιστικά, χαλαρωτικά μπάνια και για την περιποίηση του δέρματος και των μαλλιών. Σκόνη από ξηρά άνθη βοηθάει και για την επούλωση των τραυμάτων.

Όμως σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί ο λυκίσκος να δημιουργήσει δερματολογικά προβλήματα και άλλες παρενέργειες στο γεννητικό σύστημα ανδρών και γυναικών, γιαυτό χρειάζεται προσοχή και να τον χρησιμοποιούμε πάντα με οδηγίες γιατρού.