Σε προηγούμενο σημείωμά μας αναφερθήκαμε στους κινδύνους που διατρέχουν οι θαλάσσιοι οργανισμοί από την παράνομη αλιεία. Όμως αρκετά μεγάλο πρόβλημα αντιμετωπίζουν τα ψάρια και πολλοί ακόμη ζωικοί και φυτικοί οργανισμοί, που ζουν στα εσωτερικά νερά, στις λίμνες και στα ποτάμια.
Η Ελλάδα λόγω της γεωγραφικής θέσης, της γεωμορφολογίας, του κλίματος καθώς και της γεωλογικής της ιστορίας δεν διαθέτει ιδιαίτερα αξιόλογες λίμνες και ποτάμια. Εκτός από τη Μεγάλη Πρέσπα, την οποία μοιραζόμαστε με τα γειτονικά μας κράτη, η μεγαλύτερη λίμνη μας είναι η Τριχωνίδα με επιφάνεια περίπου 100 τ. χλμ. Ενώ από τα ποτάμια μας το μεγαλύτερο μήκος (εντός Ελλάδας) έχει ο Αλιάκμονας, περίπου 300 χλμ. και τη μεγαλύτερη ποσότητα νερού ο Αχελώος. Τα
σχετικά μικρά ποτάμια και οι λίγες και μικρές λίμνες μας αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα επιβίωσης, λόγω της ξηρασίας, της υπερεκμετάλλευσης των νερών τους, των αμμοληψιών, του κυνηγιού και του παράνομου ψαρέματος καθώς και της μεγάλης βιομηχανικής αστικής και αγροτικής ρύπανσης. Ασφαλώς όλα αυτά συντελούν στην υποβάθμιση του υδάτινου οικοσυστήματος και την εξαφάνιση πολλών οργανισμών.
Στα γλυκά νερά των ποταμών και των λιμνών μας συναντιόνται περισσότερα από 130 είδη ψαριών. Από αυτά τα περισσότερα είναι ψάρια των γλυκών νερών. Επίσης ένα μεγάλο ποσοστό ψαριών είναι ενδημικά, ζουν δηλαδή μόνο στη χώρα μας, όπως η λιπαριά που ζει στη Βόλβη. Τα πιο γνωστά ψάρια των ελληνικών εσωτερικών υδάτων είναι το γριβάδι, η πέστροφα, το τσιρόνι, το χέλι, το γλινί, ο κέφαλος, η τούρνα, η πεταλούδα κ.λ.π. Περίπου 20 είδη ψαριών έχουν εισαχθεί από τις γειτονικές κυρίως χώρες.
Η ανάπτυξη της βιομηχανίας είχε δραματικές συνέπειες όχι μόνο στην ποιότητα των εσωτερικών νερών, αλλά και στην ίδια την ύπαρξη των λιμνών και ποταμών μας. Η μεγάλη ποσότητα νερού που χρειάζονται ορισμένες βιομηχανίες οδήγησε κυριολεκτικά στην εξαφάνιση λιμνών, όπως π.χ. η Κορώνεια. Επίσης η ανεξέλεγκτη και χωρίς καμία επεξεργασία απόρριψη των στερεών απορριμμάτων και υγρών βιομηχανικών αποβλήτων στις λίμνες και τα ποτάμια οδήγησε όχι απλά στην υποβάθμιση, αλλά στη νέκρωση πολλών ποταμών, λιμνών και καναλιών. Κοντινό παράδειγμα είναι η τάφρος 66, όπου κάθε χρόνο χιλιάδες ψάρια πεθαίνουν λόγω της μεγάλης ρύπανσης.
Τα εσωτερικά υδατικά οικοσυστήματα κινδυνεύουν επίσης από τη σύγχρονη γεωργία. Η υπεράντληση του νερού για τα ποτίσματα υδροβόρων καλλιεργειών σε συνδυασμό με τα φράγματα είχε συνέπεια να αποξηρανθούν πολλά ποτάμια και να εξαφανιστούν πολλά είδη ψαριών και άλλων υδρόβιων οργανισμών. Επίσης η μεγάλη χρήση των λιπασμάτων οδήγησε πολλές λίμνες στο φαινόμενο του ευτροφισμού με συνέπεια τη δραματική μείωση του πολύτιμου οξυγόνου για τους υδρόβιους οργανισμούς. Το καταπράσινο στρώμα πλαγκτού και τα πολλά ψόφια ψάρια που βλέπουμε το καλοκαίρι να επιπλέουν στις λίμνες μας είναι αποτέλεσμα της σύγχρονης γεωργίας.
Ακόμη και η κτηνοτροφία αποτελεί κίνδυνο για τις λίμνες και τα ποτάμια μας. Όχι μόνο με τα απόβλητα των κτηνοτροφικών μονάδων, που παράνομα διοχετεύονται σ’ αυτές αλλά και με τη βόσκηση στις όχθες των ποταμών και των λιμνών, διότι στις περιοχές αυτές πολλά ψάρια και άλλοι υδρόβιοι οργανισμοί γεννούν τα αυγά τους ή βρίσκουν τροφή.
Επίσης η ανάπτυξη των πόλεων και κυρίως των τουριστικών κέντρων κοντά στις λίμνες και τα ποτάμια σημαίνει μεγάλη άντληση νερών για ύδρευση και οικιακή χρήση καθώς και ρύπανση με τις αποχετεύσεις και τα στερεά απόβλητα των παρακείμενων καταστημάτων, κέντρων αναψυχής κ.λ.π.
Οι αμμοληψίες επίσης στερούν τα ποτάμια από την πολύτιμη άμμο, όπου βρίσκουν τροφή ή φωλιάζουν τα ψάρια και άλλοι οργανισμοί.
Πρόβλημα αποτελούν και οι ιχθυογεννητικοί σταθμοί, οι οποίοι μπορούν να διαταράξουν την ισορροπία στο λιμναίο οικοσύστημα. Επίσης ορισμένα ξένα είδη που εισήχθηκαν στις ελληνικές λίμνες δημιούργησαν τεράστιο πρόβλημα, διότι πολλαπλασιάζονται πολύ γρήγορα σε βάρος των ντόπιων ψαριών και έτσι καταστρέφεται η αναγκαία βιοποικιλότητα. Τέτοια περίπτωση είναι το πρικί, που εισήχθηκε παλαιότερα για τον εμπλουτισμό της λίμνης της Καστοριάς, καθώς και ακόμη είκοσι ξένα είδη που μπήκαν στις ελληνικές λίμνες και ποτάμια.
Τέλος το εντατικό και κυρίως το παράνομο ψάρεμα δίνει την χαριστική βολή στις πολύπαθες ελληνικές λίμνες και ποτάμια. Στις λίμνες μας ψαρεύουν περίπου 1500 επαγγελματίες ψαράδες και πολλαπλάσιος αριθμός «ερασιτεχνών». Οι επαγγελματικές ψαρόβαρκες που συναντούμε στις μεγάλες λίμνες είναι γύρω στις 800. Δυστυχώς παρόλο, που λόγω των πολλών προβλημάτων ελαττώθηκε δραματικά ο αλιευτικός μας πλούτος, εντούτοις ακόμη αρκετοί ψαράδες χρησιμοποιούν άκρως επικίνδυνες μεθόδους ψαρέματος, όπως χημικές ουσίες, δυναμίτιδα, παράνομα δίχτυα κ.λ.π. Τις προάλλες είχαμε καταγγελίες για τεράστια καταστροφή που συντελείται στον Έβρο από τους βόρειους γείτονές μας. Με τις χημικές ουσίες και τα μεγάλα δίχτυα που χρησιμοποιούν κυριολεκτικά δεν αφήνουν λέπι. Ακόμη και στα ποτάμια του σημαντικότερου εθνικού μας δρυμού, στη Βάλια Κάλντα, καταγγέλθηκε «ψάρεμα» με χλωρίνη.
Στην περιοχή μας ο τοπικός δραστήριος Σύλλογος ψαράδων κάθε χρόνο κάνει φιλότιμες προσπάθειες τόσο για τον καθαρισμό της Αράπιτσας, όσο και στον εμπλουτισμό με γόνο πέστροφας, όμως οι υπερδραστήριοι γνωστοί – άγνωστοι παράνομοι ψαράδες, που δεν έχουν ούτε ιερό ούτε όσιο, καιροφυλακτούν και δεν αφήνουν να προκόψει καμία προσπάθεια.
Εάν θέλουμε λοιπόν να εξακολουθούμε να απολαμβάνουμε την άγρια πέστροφα, το γριβάδι, τα τσιρόνια και τα άλλα πεντανόστιμα και υγιεινά ψάρια των ποταμών και λιμνών μας, χρειάζεται να δείξουμε όλοι ιδιαίτερο ενδιαφέρον και προσοχή.
Τελικά για μια ακόμη φορά δεν μπορούμε παρά να θυμηθούμε τα λόγια του περίφημου ινδιάνου: «Όταν το τελευταίο δένδρο καεί, ο τελευταίος ποταμός ρυπανθεί και πεθάνει το τελευταίο ψάρι, τότε ο άνθρωπος θα διαπιστώσει πως δεν μπορεί να τραφεί με χρήματα».
οργανισμών.
Η Ελλάδα λόγω της γεωγραφικής θέσης, της γεωμορφολογίας, του κλίματος καθώς και της γεωλογικής της ιστορίας δεν διαθέτει ιδιαίτερα αξιόλογες λίμνες και ποτάμια. Εκτός από τη Μεγάλη Πρέσπα, την οποία μοιραζόμαστε με τα γειτονικά μας κράτη, η μεγαλύτερη λίμνη μας είναι η Τριχωνίδα με επιφάνεια περίπου 100 τ. χλμ. Ενώ από τα ποτάμια μας το μεγαλύτερο μήκος (εντός Ελλάδας) έχει ο Αλιάκμονας, περίπου 300 χλμ. και τη μεγαλύτερη ποσότητα νερού ο Αχελώος. Τα
Στα γλυκά νερά των ποταμών και των λιμνών μας συναντιόνται περισσότερα από 130 είδη ψαριών. Από αυτά τα περισσότερα είναι ψάρια των γλυκών νερών. Επίσης ένα μεγάλο ποσοστό ψαριών είναι ενδημικά, ζουν δηλαδή μόνο στη χώρα μας, όπως η λιπαριά που ζει στη Βόλβη. Τα πιο γνωστά ψάρια των ελληνικών εσωτερικών υδάτων είναι το γριβάδι, η πέστροφα, το τσιρόνι, το χέλι, το γλινί, ο κέφαλος, η τούρνα, η πεταλούδα κ.λ.π. Περίπου 20 είδη ψαριών έχουν εισαχθεί από τις γειτονικές κυρίως χώρες.
Η ανάπτυξη της βιομηχανίας είχε δραματικές συνέπειες όχι μόνο στην ποιότητα των εσωτερικών νερών, αλλά και στην ίδια την ύπαρξη των λιμνών και ποταμών μας. Η μεγάλη ποσότητα νερού που χρειάζονται ορισμένες βιομηχανίες οδήγησε κυριολεκτικά στην εξαφάνιση λιμνών, όπως π.χ. η Κορώνεια. Επίσης η ανεξέλεγκτη και χωρίς καμία επεξεργασία απόρριψη των στερεών απορριμμάτων και υγρών βιομηχανικών αποβλήτων στις λίμνες και τα ποτάμια οδήγησε όχι απλά στην υποβάθμιση, αλλά στη νέκρωση πολλών ποταμών, λιμνών και καναλιών. Κοντινό παράδειγμα είναι η τάφρος 66, όπου κάθε χρόνο χιλιάδες ψάρια πεθαίνουν λόγω της μεγάλης ρύπανσης.
Τα εσωτερικά υδατικά οικοσυστήματα κινδυνεύουν επίσης από τη σύγχρονη γεωργία. Η υπεράντληση του νερού για τα ποτίσματα υδροβόρων καλλιεργειών σε συνδυασμό με τα φράγματα είχε συνέπεια να αποξηρανθούν πολλά ποτάμια και να εξαφανιστούν πολλά είδη ψαριών και άλλων υδρόβιων οργανισμών. Επίσης η μεγάλη χρήση των λιπασμάτων οδήγησε πολλές λίμνες στο φαινόμενο του ευτροφισμού με συνέπεια τη δραματική μείωση του πολύτιμου οξυγόνου για τους υδρόβιους οργανισμούς. Το καταπράσινο στρώμα πλαγκτού και τα πολλά ψόφια ψάρια που βλέπουμε το καλοκαίρι να επιπλέουν στις λίμνες μας είναι αποτέλεσμα της σύγχρονης γεωργίας.
Ακόμη και η κτηνοτροφία αποτελεί κίνδυνο για τις λίμνες και τα ποτάμια μας. Όχι μόνο με τα απόβλητα των κτηνοτροφικών μονάδων, που παράνομα διοχετεύονται σ’ αυτές αλλά και με τη βόσκηση στις όχθες των ποταμών και των λιμνών, διότι στις περιοχές αυτές πολλά ψάρια και άλλοι υδρόβιοι οργανισμοί γεννούν τα αυγά τους ή βρίσκουν τροφή.
Επίσης η ανάπτυξη των πόλεων και κυρίως των τουριστικών κέντρων κοντά στις λίμνες και τα ποτάμια σημαίνει μεγάλη άντληση νερών για ύδρευση και οικιακή χρήση καθώς και ρύπανση με τις αποχετεύσεις και τα στερεά απόβλητα των παρακείμενων καταστημάτων, κέντρων αναψυχής κ.λ.π.
Οι αμμοληψίες επίσης στερούν τα ποτάμια από την πολύτιμη άμμο, όπου βρίσκουν τροφή ή φωλιάζουν τα ψάρια και άλλοι οργανισμοί.
Πρόβλημα αποτελούν και οι ιχθυογεννητικοί σταθμοί, οι οποίοι μπορούν να διαταράξουν την ισορροπία στο λιμναίο οικοσύστημα. Επίσης ορισμένα ξένα είδη που εισήχθηκαν στις ελληνικές λίμνες δημιούργησαν τεράστιο πρόβλημα, διότι πολλαπλασιάζονται πολύ γρήγορα σε βάρος των ντόπιων ψαριών και έτσι καταστρέφεται η αναγκαία βιοποικιλότητα. Τέτοια περίπτωση είναι το πρικί, που εισήχθηκε παλαιότερα για τον εμπλουτισμό της λίμνης της Καστοριάς, καθώς και ακόμη είκοσι ξένα είδη που μπήκαν στις ελληνικές λίμνες και ποτάμια.
Τέλος το εντατικό και κυρίως το παράνομο ψάρεμα δίνει την χαριστική βολή στις πολύπαθες ελληνικές λίμνες και ποτάμια. Στις λίμνες μας ψαρεύουν περίπου 1500 επαγγελματίες ψαράδες και πολλαπλάσιος αριθμός «ερασιτεχνών». Οι επαγγελματικές ψαρόβαρκες που συναντούμε στις μεγάλες λίμνες είναι γύρω στις 800. Δυστυχώς παρόλο, που λόγω των πολλών προβλημάτων ελαττώθηκε δραματικά ο αλιευτικός μας πλούτος, εντούτοις ακόμη αρκετοί ψαράδες χρησιμοποιούν άκρως επικίνδυνες μεθόδους ψαρέματος, όπως χημικές ουσίες, δυναμίτιδα, παράνομα δίχτυα κ.λ.π. Τις προάλλες είχαμε καταγγελίες για τεράστια καταστροφή που συντελείται στον Έβρο από τους βόρειους γείτονές μας. Με τις χημικές ουσίες και τα μεγάλα δίχτυα που χρησιμοποιούν κυριολεκτικά δεν αφήνουν λέπι. Ακόμη και στα ποτάμια του σημαντικότερου εθνικού μας δρυμού, στη Βάλια Κάλντα, καταγγέλθηκε «ψάρεμα» με χλωρίνη.
Στην περιοχή μας ο τοπικός δραστήριος Σύλλογος ψαράδων κάθε χρόνο κάνει φιλότιμες προσπάθειες τόσο για τον καθαρισμό της Αράπιτσας, όσο και στον εμπλουτισμό με γόνο πέστροφας, όμως οι υπερδραστήριοι γνωστοί – άγνωστοι παράνομοι ψαράδες, που δεν έχουν ούτε ιερό ούτε όσιο, καιροφυλακτούν και δεν αφήνουν να προκόψει καμία προσπάθεια.
Εάν θέλουμε λοιπόν να εξακολουθούμε να απολαμβάνουμε την άγρια πέστροφα, το γριβάδι, τα τσιρόνια και τα άλλα πεντανόστιμα και υγιεινά ψάρια των ποταμών και λιμνών μας, χρειάζεται να δείξουμε όλοι ιδιαίτερο ενδιαφέρον και προσοχή.
Τελικά για μια ακόμη φορά δεν μπορούμε παρά να θυμηθούμε τα λόγια του περίφημου ινδιάνου: «Όταν το τελευταίο δένδρο καεί, ο τελευταίος ποταμός ρυπανθεί και πεθάνει το τελευταίο ψάρι, τότε ο άνθρωπος θα διαπιστώσει πως δεν μπορεί να τραφεί με χρήματα».
οργανισμών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου