Καθαρή ενέργεια: Ναι, αλλά...

Πολλές φορές μέσα από  τη στήλη μας, στα τελευταία 22 χρόνια, ασχοληθήκαμε με τις ήπιες μορφές ενέργειας. Γράψαμε τα πλεονεκτήματα για το περιβάλλον που προσφέρει η χρήση της καθαρής και ανανεώσιμης ενέργειας σε σχέση με τις ρυπογόνες μορφές, όπως π.χ. τα ορυκτά καύσιμα. Όμως παράλληλα πάντα επισημαίνουμε χωρίς ακρότητες και μερικές αρνητικές συνέπειες από την κακή χρήση των ανανεώσιμων  πηγών ενέργειας. Σήμερα επανερχόμαστε στο θέμα αυτό, λόγω

επικαιρότητας, εξαιτίας της προγραμματισμένης εγκατάστασης αιολικού πάρκου στο Βέρμιό μας.

Πριν λίγες μέρες λοιπόν παρευρεθήκαμε μαζί με δυστυχώς λίγους ακόμη συμπολίτες μας σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην πόλη μας από φορείς και κινήματα που τάσσονται κατά της εγκατάστασης ανεμογενητριών στο βουνό μας.  Ήταν πολύ ενδιαφέροντα αυτά που ακούσαμε και είδαμε στο βίντεο που προβλήθηκε, σε σημείο μάλιστα να αγανακτούμε για την εκμετάλλευση του ορυκτού και ενεργειακού πλούτου της πατρίδας μας σε βάρος του φυσικού μας περιβάλλοντος και γενικά του ελληνικού λαού. Το ίδιο βράδυ επιστρέφοντας στο σπίτι είδα στο mail μου ακόμη ένα κείμενο διαμαρτυρίας με πρόσκληση για συγκέντρωση υπογραφών ενάντια στη χρήση των λιγνιτών στη γειτονική Πτολεμαΐδα, όπου τα ατμοηλεκτρικά  εργοστάσια της  ΔΕΗ εδώ και χρόνια ρυπαίνουν επικίνδυνα τον αέρα μας και τα εδάφη. Την επόμενη μέρα κυκλοφορώντας στον κάμπο της Ημαθίας είδα εύφορα και γόνιμα χωράφια να μην ευωδιάζουν με τις ολάνθιστες ροδακινιές, αλλά να είναι σπαρμένα με ηλιακούς συλλέκτες. Τότε θυμήθηκα την περσινή εκδρομή μας στη Θράκη, τέτοια εποχή, όπου στον κάμπο της αντικρίσαμε τεράστιες εκτάσεις σπαρμένες με «αγριόχορτα». Τελικά δεν ήταν αγριόχορτα, παρά αγριοκράμβη και άλλα φυτά προορισμένα για βιοντίζελ. Ο νους εκείνη τη στιγμή πήγε στην Κρήτη, όπου πάνω στα βουνά δεσπόζουν οι ανεμογενήτριες και στην παραλία της μεγάλης πόλης τα φουγάρα με τον μαύρο καπνό από το θερμοηλεκτρικό  εργοστάσιο που λειτουργεί με πετρέλαιο. Μετά από όλα αυτά τίθεται το ερώτημα: θέλουμε ενέργεια που προέρχεται από την καύση του ακριβού πετρελαίου και του φθηνού λιγνίτη με τα θανατηφόρα καυσαέριά τους ή θέλουμε ενέργεια από τα φυτά, από το νερό, τον αέρα και τον ήλιο, που δεν ρυπαίνουν το περιβάλλον; Η απάντηση δεν είναι καθόλου εύκολη.

Ασφαλώς δεν μπορούμε να επιβαρύνουμε την ατμόσφαιρα με ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, ενισχύοντας το φαινόμενο του θερμοκηπίου με τις ολέθριες συνέπειές του στο κλίμα της γης, δεν μπορούμε να δηλητηριάζουμε τον αέρα που αναπνέουμε με τα καυσαέρια των εργοστασίων που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα. Όμως και οι καθαρές πηγές ενέργειας πολλές φορές εξυπηρετούν περισσότερο το οικονομικό κέρδος του ιδιοκτήτη τους παρά το κέρδος για το φυσικό περιβάλλον και τον άνθρωπο. Διότι όταν μια ανεμογενήτρια για την κατασκευή της χρειάζεται μεγάλη ποσότητα μεταλλεύματος και δαπάνη ενέργειας, η οποία ίσως δεν καλυφθεί από την παραγωγή της. Εάν για την εγκατάστασή της χρειάζεται να γίνουν νέοι δασικοί δρόμοι, οι οποίοι θα καταστρέψουν μοναδικά δάση. Εάν για τη λειτουργία της απαιτούνται χιλιάδες τόνοι πολύτιμου νερού. Εάν η λειτουργία της δημιουργεί ενόχληση σε σπάνια πουλιά και άλλους οργανισμούς των βουνών μας. Όταν ο χρόνος ζωής της είναι περιορισμένος και σε λίγα χρόνια θα αποτελεί ένα ακόμη γιγαντιαίο σκουπίδι. Τότε συγνώμη αλλά δεν θα πάρουμε…

Το ίδιο συμβαίνει και με τις εγκαταστάσεις των φωτοβολταϊκών. Όταν χρησιμοποιούνται γόνιμα εδάφη, από τα ελάχιστα που έχουμε στη χώρα μας, για τις εγκαταστάσεις τους, τότε μπορεί να έχουμε μείωση της παραγωγής, αύξηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων, που τελικά μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνες εξαρτήσεις. Το ίδιο συμβαίνει και με τις καλλιέργειες ενεργειακών φυτών.

Στα μέρη μας έχουμε το θείο δώρο του νερού, το οποίο επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή καθαρής ενέργειας. Όμως αν ξεκινήσουν να κατασκευάζονται οπουδήποτε φράγματα, αυτό μπορεί να οδηγήσει στην αλλοίωση του φυσικού τοπίου, στην ξήρανση ποταμών με ολέθριες συνέπειες στους οργανισμούς που ζουν εκεί καθώς και στην άρδευση των καλλιεργειών.  

Για να λυθεί λοιπόν το πρόβλημα της ενέργειας θα πρέπει πρώτα να περιορίσουμε τη σπατάλη της, ελαττώνοντας τις άσκοπες μετακινήσεις μας με το αυτοκίνητο και να χρησιμοποιούμε στο σπίτι μη ενεργοβόρες συσκευές, κυρίως για τη θέρμανσή μας. Δεν χρειάζεται το χειμώνα να έχουμε 30 βαθμούς θερμοκρασία στο σπίτι μας, πιο υγιεινά ζούμε με τους 21. Ας φροντίσουμε περισσότερο τη θερμομόνωση των σπιτιών μας. Έτσι περιορίζουμε σε μεγάλο βαθμό την κατανάλωση ενέργειας. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις ήπιες και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τον ήλιο, το νερό και τον αέρα, όμως με προσοχή, χωρίς να κάνουμε κακό στο φυσικό μας περιβάλλον. Δεν ταιριάζουν στα δάση οι ανεμογενήτριες, δεν ταιριάζουν στα εύφορα χωράφια τα φωτοβολταϊκά. Ας τα βάλουμε στις στέγες των σπιτιών και των βιομηχανιών.

Κάποιοι συμπολίτες μας, που μάλλον δεν διαβάζουν τη στήλη μας, παρά μόνο ίσως τους τίτλους της τελευταίας χρονιάς, με το αφιέρωμά μας στα βότανα του Βερμίου, μας κατηγόρησαν γιατί «γράφουμε μόνο για τα λουλουδάκια». Τους θυμίζουμε λοιπόν ότι στα 22 χρόνια των «Οικολογικών» γράψαμε πάνω από 50 φορές για τις πηγές ενέργειας και ότι ακόμη τα «λουλουδάκια» δείχνουν τη μοναδική βιοποικιλότητα του βουνού μας, που πρέπει πάσει θυσία να προστατέψουμε. Στο επόμενο σημείωμά μας θα επανέλθουμε στα «λουλουδάκια»…