Ο πράσινος καταναλωτής

Σήμερα γιορτάζουμε την «Ημέρα του καταναλωτή», μια μέρα που για εμάς είναι ευκαιρία να κάνουμε ένα διάλειμμα στο ταξίδι μας στο ανοιξιάτικο καταπράσινο Βέρμιο και να ασχοληθούμε με την κατανάλωση, ένα θέμα που έχει στις μέρες μας τεράστια οικονομική, κοινωνική και οπωσδήποτε

περιβαλλοντική και οικολογική σημασία.

Όπως κάθε χρόνο τέτοια μέρα, έτσι και σήμερα θα παρακολουθήσουμε στην τηλεόραση εκπομπές, όπου ειδικοί θα μας μιλούν για τη σωστή συμπεριφορά του καταναλωτή και τη μεγάλη σημασία του καταναλωτικού κινήματος. Όμως συνήθως πολλοί από αυτούς τους ομιλητές παραλείπουν να αναφερθούν στο κεφάλαιο «πράσινος καταναλωτής», δηλαδή στον καταναλωτή που εκτός των άλλων, προσέχει και το φυσικό μας περιβάλλον. Τι σημαίνει αυτό; Η απάντηση είναι πολύ απλή και την παίρνουμε αμέσως, ρίχνοντας μια τυχαία ματιά σε έναν τυχαίο σκουπιδοτενεκέ. Εκεί μέσα λοιπόν θα βρούμε του κόσμου τα χαρτιά, τα πλαστικά, τα τενεκεδάκια, τα μπουκάλια και κάθε είδους συσκευασίες, πράγματα άχρηστα, πράγματα που προορίζονται για τον σκουπιδοτενεκέ, πράγματα που επιβαρύνουν τις πολύπαθες χωματερές, πράγματα που ρυπαίνουν επικίνδυνα το φυσικό περιβάλλον, πράγματα που καλύπτουν έντεχνα το αμφιβόλου ποιότητας περιεχόμενο, πράγματα που τα πληρώνουμε για να τα πετάμε. Πρώτη συμβουλή λοιπόν πρέπει να είναι: «Αποφεύγουμε τις πολλές και περιττές συσκευασίες». Αποφεύγουμε κυρίως τα πλαστικά, διότι κατασκευάζονται από πολύτιμες και υπό εξαφάνιση πρώτες ύλες (π.χ. πετρέλαιο), δεν βιοαποικοδομούνται και ρυπαίνουν  για εκατοντάδες χρόνια το φυσικό μας περιβάλλον, η δε καύση τους εκπέμπει διοξίνες και άλλα καρκινογόνα καυσαέρια. Επίσης ο σωστός καταναλωτής ρίχνει όλες τις συσκευασίες στο κάδο ανακύκλωσης.

Δυστυχώς το πρόβλημα δεν βρίσκεται μόνο στη συσκευασία. Σε πολλά μεταποιημένα προϊόντα ο κίνδυνος βρίσκεται μέσα στο ίδιο το προϊόν. Εκατοντάδες χημικές ουσίες προστίθενται στα τρόφιμα για να τα κάνουν πιο όμορφα, πιο εύγευστα, πιο μυρωδάτα, πιο ελκυστικά. Οι διάφορες γεύσεις φρούτων που υπάρχουν στις καραμέλες, μαστίχες και άλλα γλυκίσματα, συνήθως δεν είναι τίποτε άλλο παρά χημικά πρόσθετα. Πρόκειται για πολύπλοκες οργανικές χημικές ενώσεις με ιδιαίτερα δύσκολα ονόματα, γιαυτό τα τελευταία χρόνια αναφέρονται με τους κωδικούς Ε (έψιλον). Σε έρευνες που έγιναν διαπιστώθηκε ότι πολλά από αυτά τα Ε είναι επικίνδυνα για την υγεία του καταναλωτή και πολλά προϊόντα αποσύρθηκαν από την αγορά. Τέτοια λοιπόν επικίνδυνα χημικά είναι τα Ε, που χρησιμοποιούνται σαν χρώματα, συντηρητικά, διογκωτικά, αρώματα κ.λ.π. Δεύτερη συμβουλή λοιπόν: «Πριν αγοράσουμε ένα μεταποιημένο προϊόν διαβάσουμε τη σύνθεσή του και αποφεύγουμε τα πολλά Ε». Προτιμούμε τα νωπά προϊόντα.

Όμως πολλές φορές και τα νωπά προϊόντα κρύβουν κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Δεν είναι λίγες οι φορές που αγοράζουμε φρούτα, που μυρίζουν σε φυτοφάρμακο ή είναι λουσμένα σε χημικές ουσίες, για να γυαλίζουν και να συντηρούνται περισσότερες μέρες. Και στην αγορά νωπών φρούτων και λαχανικών δεν πρέπει να μας επηρεάζει η εμφάνιση. Διότι συνήθως τα όμορφα και μεγάλα φρούτα, τα τεράστια και τρυφερά λαχανικά κρύβουν μέσα τους πολλά ραντίσματα και άφθονα λιπάσματα. Αυτά τα φρούτα και τα λαχανικά μπορεί να φαίνονται όμορφα, όμως συνήθως είναι άγευστα. Τρίτη συμβουλή λοιπόν: «Μην παρασυρόμαστε από την εμφάνιση των νωπών φρούτων και λαχανικών».

Εκτός από τα παραπάνω, τα τελευταία χρόνια προστέθηκαν και άλλες απειλές για τον καταναλωτή. Πρόκειται για τα γενετικά τροποποιημένα φυτά και ζώα, τα οποία μπορεί να είναι πιο ανθεκτικά σε ασθένειες και πιο παραγωγικά, όμως δεν γνωρίζουμε τι μας κρύβουν για το μέλλον. Το σίγουρο είναι ότι θα προκαλέσουν μια ακόμη ζημιά στην οικολογική ισορροπία του γήινου οικοσυστήματος.

Ας αγοράζουμε όσο μπορούμε από γνωστούς παραγωγούς αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Και επειδή στην πόλη μας έχουμε πολλούς γεωργούς και κτηνοτρόφους, καλό θα ήταν και οι ίδιοι να είναι λίγο πιο φειδωλοί στη χρήση των παρασιτοκτόνων, των ζιζανιοκτόνων, των λιπασμάτων, των αντιβιοτικών κ.λ.π.

Πριν μερικά χρόνια εμφανίστηκαν και στη χώρα μας πολλές, πάμπολλες καταναλωτικές οργανώσεις, οι οποίες υποτίθεται σκοπό είχαν την ευαισθητοποίηση του κόσμου πάνω σε θέματα κατανάλωσης, την προστασία των καταναλωτών και γενικά τη δημιουργία ενός καταναλωτικού κινήματος, το οποίο μπορεί να έχει μεγάλη δύναμη και να πετύχει πάρα πολλά πράγματα σχετικά με τις τιμές και την ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών. Δυστυχώς και στο θέμα αυτό αποδείχτηκε τελικά ότι οι περισσότερες από αυτές τις οργανώσεις ενδιαφέρονταν μόνο για τις επιδοτήσεις παρά για την προσφορά τους στην κοινωνία. Έτσι επιβίωσαν ελάχιστες, με σημαντική προσφορά. Στο σημείο αυτό πρέπει να συγχαρούμε την τοπική μας καταναλωτική οργάνωση, η οποία έχει κάνει αξιόλογες δράσεις. Γιαυτό πρέπει να τη στηρίξουμε και να συμμετέχουμε ενεργά όσο το δυνατόν περισσότεροι.

Ας προσπαθήσουμε να γίνουμε ενεργοί πολίτες και ενεργοί και απαιτητικοί καταναλωτές, διότι έτσι θα εξασφαλίσουμε την υγεία, τη δική μας και των παιδιών μας, θα βοηθήσουμε στον αγώνα για ένα καθαρό περιβάλλον και οπωσδήποτε θα βελτιώσουμε τα οικονομικά μας.