Βότανα του Βερμίου: 69. Δακτυλίτιδα

Π

ριν λίγες μέρες κάναμε μια βόλτα  στο δρόμο που οδηγεί από τον Άγιο Νικόλαο στη διασταύρωση για τα 3 Πηγάδια με σκοπό να μαζέψουμε λίγο βάλσαμο. Στο δρόμο αυτό εκτός από το βάλσαμο φυτρώνουν και άλλα πολλά φαρμακευτικά βότανα, όπως π.χ. το

εκουιζέτο, το μελισσόχορτο, το βερμπάσκο κ.λ.π. Την ώρα λοιπόν που μαζεύαμε το βάλσαμο μπροστά μας συναντήσαμε πανέμορφες ώριμες γλυκύτατες και μοσχοβολιστές αγριοφράουλες και ανάμεσά τους να ξεπροβάλλουν περήφανες δακτυλίτιδες. Ο δρόμος αυτός είναι γνωστός και σαν δρόμος των καρδιοπαθών συμπολιτών μας που καθημερινά κάνουν εκεί την πεζοπορία τους. Οι φίλοι μας αυτοί λοιπόν μαζί με το υγιεινό περπάτημα έχουν δίπλα τους ακόμη μια παρέα, ένα από τα πλέον καρδιοτονωτικά βότανα, τη δακτυλίτιδα!

Στο Βέρμιο συναντούμε διάφορα είδη Δακτυλίτιδας, όπως τη  μεγανθή (Dititalis grandiflora), την εριώδη (Digitalis  lanata), τη σιδηρόχρου (Digitalis ferruginea), την πορφυρά (Digitalis purpurea) κ.λ.π. Είναι γνωστές και με τα ονόματα δακτυλάκι της Παναγιάς, χελιδονόχορτο, κορακόχορτο, κορακοβότανο, ντιτζιτάλις κ.λ.π. Στην Ελλάδα φυτρώνουν έξι - επτά είδη και σε ολόκληρη την Ευρώπη την Ασία και τη Β. Αφρική 25. Είναι φυτά που ανήκουν στην οικογένεια Σκροφουλαριίδες (Scrophulariaceae). Τα περισσότερα είδη είναι πολυετή ή διετή. Έχουν όρθιο βλαστό, ύψους 70 – 120 εκατοστά,  γύρω από τον οποίο βγαίνουν πολλά άνθη  σε αποχρώσεις του κίτρινου, του καφέ και του ροζ, σε μορφή κυπέλλου, ή δακτυλήθρας, με στεφάνη σωληνωτή και σε ταξιανθία στάχυ ή  βότρυ. Ο καρπός τους είναι κάψα με πολλούς σπόρους. Τα φύλλα είναι επιμήκη, λογχοειδή και λίγο χνουδωτά.. Θα τα συναντήσουμε μέσα σε δάση ή σε θαμνότοπους και προτιμούν το πυριτιούχο έδαφος.  Ανθίζουν το καλοκαίρι (Ιούνιο – Σεπτέμβριο).

Οι Δακτυλίτιδες είναι φυτά δηλητηριώδη, γιαυτό καλό θα είναι χωρίς συμβουλή ειδικού να μην τα δοκιμάζουμε. Περιέχουν πολύτιμες φαρμακευτικές ουσίες, όπως γλυκοσίδια, σαπωνίνες, φλαβοβοειδή, διζιταλίνη, διγιτοξίνη, γιτοξίνη κ.λ.π. Στην Ιατρική είναι γνωστές από τον 18^ο αιώνα. Δεν τη γνώριζαν οι αρχαίοι γιατροί μας. Χρησιμοποιούνται περισσότερο τα φύλλα, από τα οποία παρασκευάζεται βάμμα, σκόνη, εκχύλισμα ακόμη και σιρόπι. Έχουν ιδιότητες καρδιοτονωτικές και διουρητικές. Επίσης σε εξωτερική χρήση η δακτυλίτιδα χρησιμοποιείται για επαλείψεις που ανακουφίζουν τους πόνους από τους ρευματισμούς.

Σήμερα οι δακτυλίτιδες καλλιεργούνται τόσο για τις φαρμακευτικές τους ιδιότητες, όσο και σαν καλλωπιστικά φυτά  για τα πανέμορφα άνθη τους. Επαναλαμβάνουμε όμως ότι χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, διότι περιέχουν ισχυρό δηλητήριο και ελάχιστη ποσότητα μπορεί να μας οδηγήσει στο θάνατο.