Γεωθερμία

Μετά από μια αναγκαστική διακοπή λόγω επικαιρότητας, επανερχόμαστε στο αφιέρωμά μας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η Γεωθερμική ενέργεια, η θερμική ενέργεια της γης, όπως λέει και το όνομά της, είναι μια πολύ βαθιά κρυμμένη πηγή ενέργειας, λίγο αμφισβητούμενη ως προς την καθαρότητά της, η οποία όμως όταν χρησιμοποιηθεί σωστά μπορεί να επιλύσει σε πολύ μεγάλο βαθμό το ενεργειακό πρόβλημα χωρών με μεγάλη ηφαιστειακή δράση όπως η Ελλάδα.
Όπως γνωρίζουμε, η γη μας αποτελείται από διάφορα στρώματα με διαφορε-τική χημική σύσταση, ρευστότητα και θερμοκρασία. Σε μέσο βάθος περίπου 80 χι-λιόμετρα από την επιφάνεια συναντούμε τον μανδύα της γης, ένα αρκετά παχύ στρώ-μα (2100 χλμ.), το οποίο αποτελείται από το μάγμα, ρευστό υλικό μεγάλης θερμο-κρασίας, που τροφοδοτεί τα ηφαίστεια με τη λάβα. Όταν λοιπόν τα υπόγεια νερά βρουν δίοδο μέσω ρηγμάτων του φλοιού της γης, εισχωρούν βαθιά, πλησιάζουν το ανερχόμενο μάγμα και αποκτούν πολύ υψηλή θερμοκρασία (πάνω από 70 βαθμούς). Οι περιοχές όπου συναντώνται τέτοιες εμφανίσεις υπόγειων θερμών υδάτων, ονομά-ζονται γεωθερμικά πεδία. Στη χώρα μας τέτοια πεδία έχουμε στα ηφαιστειογενή νη-σιά μας, κυρίως στη Μήλο και στην ενδοχώρα, όπως π.χ. στη Νιγρίτα Σερρών. Τε-λευταία γεωλογικές έρευνες έδειξαν ότι και στον κάμπο της Ημαθίας υπάρχουν ελπι-δοφόρες εμφανίσεις.
Τα γεωθερμικά νερά μπορούν να αντληθούν μέσω γεωτρήσεων και να χρησι-μοποιηθούν πολύ εύκολα για θέρμανση θερμοκηπίων. Επίσης μπορούν να μπουν σε ειδικό δίκτυο και να θερμάνουν ολόκληρη πόλη (τηλεθέρμανση) ή ακόμη να λειτουρ-γήσουν εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Πολλές χώρες, όπως π.χ. η Ισ-λανδία, καθώς και οι γειτονικές μας Ιταλία και Τουρκία χρησιμοποιούν σε πολύ με-γάλο βαθμό τη φθηνή γεωθερμική ενέργεια. Δυστυχώς στην Ελλάδα, παρόλο που εδώ και 40 χρόνια έχουν ανακαλυφθεί τα πρώτα γεωθερμικά πεδία στη Μήλο, σήμερα χρησιμοποιείται ελάχιστα.
Η γεωθερμική ενέργεια λοιπόν είναι δωρεάν ενέργεια που προέρχεται από τη γη. Οι επιπτώσεις στο περιβάλλον, εφόσον δεν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, μπορεί να είναι σημαντικές, όπως εκπομπές υδρόθειου, αμμωνίας, διοξειδίου του άνθρακα, οξείδια του θείου, τα οποία βοηθούν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και της όξινης βροχής. Επίσης τα υγρά απόβλητα, όταν πετιούνται οπουδήποτε, μπορούν να ρυπά-νουν το έδαφος και τα επιφανειακά νερά με τα διάφορα άλατα που περιέχουν (υδράρ-γυρο, αμμωνία, χλώριο, αρσενικό, βάριο κ.λ.π.). Ακόμη μπορεί να έχουμε θερμική ρύπανση με τα ζεστά νερά που έρχονται στην επιφάνεια της γης. Όταν έγιναν οι πρώ-τες ερευνητικές γεωτρήσεις στη Μήλο είχαμε μεγάλες καταστροφές στις καλλιέργειες λόγω των πολύ θερμών υδρατμών που απλώθηκαν σε μεγάλη περιοχή του νησιού, διότι απλά δεν πάρθηκαν τα αναγκαία μέτρα.
Πάντως εάν γίνονται οι κατάλληλες εγκαταστάσεις, τότε οι επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον είναι μηδαμινές και οπωσδήποτε απειροελάχιστες σε σχέση με τη ρύπανση που έχουμε από τη χρήση του πετρελαίου και των λιγνιτών.
Ας θεωρήσουμε λοιπόν τη γεωθερμία ως ακόμη ένα δώρο της μητέρας γης, το οποίο αν το αξιοποιήσουμε στη χώρα μας θα κερδίσουμε όχι μόνο ενεργειακά και οι-κονομικά, αλλά και περιβαλλοντικά.Δημοσιεύτηκε στα ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΝΕΑ Νάουσας (19-11-2011)