Βότανα του Βερμίου: 56. Ελλέβορος

Πολλές φορές γράψαμε για τον κίνδυνο που διατρέχουμε όταν χρησιμοποιούμε βότανα χωρίς τη συμβουλή ειδικού, διότι πολλά από αυτά είναι δηλητήρια και γενικά επικίνδυνα για την υγεία μας. Έτσι και ο ελλέβορος, που θα τον συναντήσουμε νωρίς την άνοιξη στο δρόμο προς τα 3 – 5 Πηγάδια

είναι ένα πολύ επικίνδυνο βότανο και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή.

Ο πιο γνωστός ελλέβορος, ο οποίος φυτρώνει στην Ελλάδα, φέρει το επιστημονικό όνομα Ελλέβορος ο κυκλόφυλλος (Helleborus cyclophyllus) και ανήκει μαζί με την ανεμώνη και άλλα γνωστά αγριολούλουδα στην οικογένεια Ρανουγκουλίδες ή Βατραχίδες (Ranunculaceae). Εκτός από τον κυκλόφυλλο, έχουμε και τον Ελλέβορο τον λευκό, τον μέλανα κ.λ.π. Είναι γνωστός επίσης με τα ονόματα  σκάρφι, καρπί, τρελλόχορτο κ.λ.π.

Ο Ελλέβορος φυτρώνει στο τέλος του χειμώνα, αρχές άνοιξης σε ορεινές περιοχές, σε ξέφωτα, αλλά και σκιερά μέρη. Είναι φυτό ποώδες και πολυετές. Έχει ύψος περίπου 20 εκατοστά. Φέρει φύλλα σύνθετα, τα οποία αποτελούνται από μικρότερα λογχοειδή φυλλαράκια. Το άνθος του μοιάζει με μεγάλη ανεμώνη, όμως είναι κιτρινοπράσινο, αποτελείται από 5 μεγάλα σέπαλα και στο κέντρο του υπάρχουν περίπου 10 ωοθήκες.

Όπως αναφέρουμε παραπάνω ο Ελλέβορος έχει τοξικές ιδιότητες λόγω των χημικών ουσιών που περιέχει, όπως ελλεβορεΐνη, ελλεβορίνη κ.λ.π. Μάλιστα ακόμη και τα ζώα δεν τον τρώνε, διότι κινδυνεύουν. Το φυτό χρησιμοποιούνταν από την αρχαιότητα σαν φαρμακευτικό βότανο. Αναφέρεται σε πολλά συγγράμματα του Ιπποκράτη, του Γαληνού, του Διοσκουρίδη, του Θεόφραστου κ.λ.π. Οι αρχαίοι το χρησιμοποιούσαν για την τόνωση της μνήμης, κατά της μελαγχολίας, της μανίας και γενικά για ψυχικές παθήσεις, σαν καθαρκτικό, εμμηναγωγό, για δερματικά νοσήματα κ.λ.π. Επίσης χρησιμοποιούνταν και για να θεραπεύει ασθένειες των ζώων. Όλα αυτά φυσικά σε μικρές και ελεγχόμενες δόσεις. Διότι σε μεγάλη δόση προκαλεί εμετό, κοιλόπονο και μπορεί να μας οδηγήσει ακόμη και στον θάνατο. Μάλιστα ορισμένοι υποστηρίζουν ότι και ο Μέγας Αλέξανδρος δηλητηριάστηκε από ελλέβορο. Όμως θεωρούν ότι ο ελλέβορος εκείνος ήταν ένα είδος Βέρατρου, το οποίο είναι γνωστό με το όνομα Ελλέβορος ο λευκός.

Εμείς λοιπόν όταν δούμε  Φεβρουάριο με Μάρτιο στο βουνό μας μέσα από τις χιονισμένες ξηρές φτέρες να ξεπροβάλει αυτό το παράξενο φυτό με τα πράσινα άνθη, καλό θα είναι να μην το δοκιμάσουμε… 

Ο νόμος της ζούγκλας...

Γράφαμε στο προηγούμενο σημείωμά μας για τις μεγάλες καταστροφές που προκάλεσε η πρόσφατη χαλαζόπτωση στις καλλιέργειες της περιοχής μας. Τη μεγάλη ζημιά ασφαλώς θα την πληρώσουν για μια ακόμη φορά οι απλοί, οι φτωχοί αγρότες μας, οι οποίοι αγωνίζονται ολόκληρο το χρόνο κάτω από δύσκολες συνθήκες και μέσα σε λίγα λεπτά βλέπουν αυτό τον κόπο τους να πηγαίνει χαμένος μαζί με τα υπέρογκα έξοδα που κάνανε. Όμως δυστυχώς αυτός είναι ο κανόνας. Πάντα την πληρώνουν οι

μικροί και οι φτωχοί. Αυτό το βλέπουμε καθημερινά να συμβαίνει όχι μόνο στη χώρα μας, όπου τις ζημιές και τα λάθη των μεγάλων και των πλουσίων καλούνται να τα πληρώσουν οι μεσαίοι και οι φτωχοί πολίτες, αλλά και σε πολλές ακόμη χώρες, όπου οι άνθρωποι υποφέρουν όχι μόνο οικονομικά, αλλά καθημερινά ζουν τον εφιάλτη του πολέμου, της πείνας και της αρρώστιας.

Τα δραματικά γεγονότα που παρακολουθούμε, μέσα από τις εφημερίδες και τις τηλεοράσεις μας, να διαδραματίζονται στις χώρες της Μέσης Ανατολής, της Αφρικής, της Λατινικής Αμερικής, ακόμα και στην Ανατολική Ευρώπη είναι επιβεβαίωση του νόμου της ζούγκλας, ο οποίος δυστυχώς εφαρμόζεται διαχρονικά, ακόμη και στην εποχή μας, στην οποία υποτίθεται έχουμε αναπτυχθεί όχι μόνο τεχνολογικά, αλλά και πολιτιστικά και διακηρύττουμε την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη ανάμεσα στους λαούς. Τα αθώα μικρά παιδιά που σκοτώνονται στην Παλαιστίνη, οι απλοί πολίτες που χάνουν καθημερινά τη ζωή τους στην Ουκρανία, οι πάμφτωχοι κάτοικοι της Νιγηρίας και άλλων χωρών της Δυτικής Αφρικής, που πεθαίνουν από την καινούργια αρρώστια, οι πολίτες της Συρίας και της Λιβύης που δεν γνωρίζουν γιατί αλληλοσκοτώνονται, όλοι αυτοί υποφέρουν και θυσιάζονται χάρη των μεγάλων της γης, των μεγάλων πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων, που εξουσιάζουν τον πλανήτη μας.

Δεν είναι ασφαλώς τυχαίο το ότι οι οικονομικοί και στρατιωτικοί πόλεμοι διεξάγονται σε περιοχές που διαθέτουν μεγάλο ορυκτό πλούτο και σπουδαία γεωστρατηγική θέση. Δεν είναι επίσης παράλογο στα πλούσια αυτά κράτη  ο κόσμος να ζει κάτω από άθλιες συνθήκες και κυρίως να παραμένει αμόρφωτος. Ας πάρουμε για παράδειγμα τα κράτη της Αφρικής. Στην ήπειρο αυτή υπάρχουν τα μεγαλύτερα κοιτάσματα πετρελαίου, χαλκού, διαμαντιών, χρυσού και άλλων πολύτιμων ορυκτών. Επίσης στη «Μαύρη» ήπειρο υπάρχουν τα μεγαλύτερα ποτάμια του πλανήτη, τα οποία θα μπορούσαν να αρδεύσουν τεράστιες εκτάσεις και να θρέψουν εκατομμύρια ανθρώπους. Και όμως αυτοί οι άνθρωποι στον 21^ο αιώνα, εξακολουθούν να πεθαίνουν από την πείνα, τους εμφύλιος πολέμους και τις αρρώστιες (έμπολα, έιτζ κ.λ.π.). Μέχρι πριν περίπου 50 χρόνια η ήπειρος αυτή ήταν μια μεγάλη ευρωπαϊκή αποικία. Οι λαοί ήταν δούλοι των ξένων, οι οποίοι εκμεταλλεύτηκαν στο έπακρο τον πλούτο των χωρών τους. Δυστυχώς όμως δεν πρόλαβαν να χαρούν την ανεξαρτησία τους, διότι αμέσως μετά την απομάκρυνση των εποίκων ξέσπασαν  εμφύλιοι πόλεμοι που οδήγησαν σε πραγματική γενοκτονία και εξαφάνιση με τον πλέον άγριο τρόπο ολόκληρων φυλών. Σε άλλες περιπτώσεις εγκαταστάθηκαν αιμοβόροι δικτάτορες, οι οποίοι και πάλι εξυπηρετούσαν ξένα συμφέροντα. Έτσι οι λαοί της Αφρικής ζουν καθημερινά κάτω από την αγωνία, τον φόβο και την αβεβαιότητα για το αύριο.  Κάτω από τέτοιες συνθήκες φυσικά δεν μπορούν να αναπτυχθούν ούτε οικονομικά, ούτε πολιτιστικά. Η φτώχια και ο αναλφαβητισμός κυριαρχούν, το φυσικό περιβάλλον καταστρέφεται ανελέητα.

Πολλοί κάτοικοι της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, μπροστά στην απελπισία τους, αναγκάζονται να αφήσουν τα σπίτια και τις οικογένειές τους και  να μεταναστεύσουν στην αναπτυγμένη Δύση. Στο «παράνομο» ταξίδι τους γίνονται και πάλι θύματα δουλεμπόρων και πολλοί χάνουν τη ζωή τους είτε από τις κακουχίες και τις αρρώστιες, είτε πνίγονται στη θάλασσα. Όσοι τελικά φθάνουν στον προορισμό τους ξαναγίνονται δούλοι σε ξένα αφεντικά…

Τελικά «όπου φτωχός και η μοίρα του». Τελικά ο αγρότης μας, ο εργάτης και ο άνεργος στις χώρες του Βορρά δεν έχει και μεγάλη διαφορά από τους «μαύρους» της Αφρικής, είναι και αυτός θύμα και δούλος των ισχυρών. Η μόνη διαφορά μας είναι ότι οι λαοί μας είναι σχετικά μορφωμένοι και μπορούμε να διεκδικούμε και να αγωνιζόμαστε ειρηνικά. Πρέπει να είμαστε ευτυχείς στην πατρίδα μας γιατί έχουμε ακόμη μια θαυμάσια νεολαία με μεγάλη μόρφωση. Ας σταθούμε δίπλα στους νέους μας, ας τους δώσουμε τα εφόδια που χρειάζονται, οράματα και ιδανικά, ώστε να απομακρυνθούν από τις σειρήνες της εποχής, που μέσα από τα ΜΜΕ τους προωθούν στην αδράνεια και τις εφήμερες απολαύσεις.  Μόνο με σωστή και μορφωμένη νεολαία μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο μέλλον.