Τετάρτη 27 Μαΐου 2015

Βότανα του Βερμίου: 67. Ασφόδελος

Α
υτή την εποχή πραγματικά δεν ξέρουμε τι να πρωτοδούμε και τι να πρωτοθαυμάσουμε στη μοναδική μας φύση. Το Βέρμιο έχει πρασινίσει για τα καλά και στα μεγάλα λιβάδια του φυτρώνουν εκατοντάδες είδη αγριολούλουδων και άλλα πολύτιμα βότανα. Ένα από αυτά που ξεχωρίζουν για το μέγεθος και την μυθολογία του είναι ο Ασφόδελος.
Ο Ασφόδελος που συναντούμε αυτή την εποχή στο βουνό μας είναι ο Ασφόδελος ο θερινός (Asphodelus aestivus), επίσης συναντούμε και την Ασφοδελίνη την κίτρινη (Asphodelus tutea). Είναι φυτό της Μεσογείου και πολύ διαδεδομένο στην χώρα μας, όπου συναντάται σε 12 είδη και με διάφορες ονομασίες, όπως ασφοντήλι, σπερδούκλι κ.λ.π. Ανήκει στην οικογένεια των Λιλιείδων (Liliaceae) μαζί με το αγριοκρέμμυδο, την τουλίπα, το κολχικό και άλλα άγρια και ήμερα φυτά. Θα τον συναντήσουμε ακόμη και σε πετρώδη άγονα εδάφη. Έχει έναν ψηλό κούφιο κυλινδρικό βλαστό ύψους περίπου 1 – 1,5 μέτρο. Στη βάση του βγαίνουν τα μακριά λογχοειδή φύλλα, ενώ στην κορυφή που διακλαδίζεται  θα δούμε τα άνθη του, τα οποία σχηματίζουν ταξιανθίες βότρεις. Τα άνθη του αποτελούνται από 6 πέταλα, είναι λευκά με μια κοκκινωπή γραμμή στη μέση. Η ρίζα του αποτελείται από πολλούς μακρουλούς κονδύλους..

Ο Ασφόδελος έχει συνδέσει το όνομά του με τη μυθολογία. Είναι το φυτό του πένθους. Οι πρόγονοί μας πίστευαν ότι οι ψυχές των νεκρών αναπαύονταν στον Άδη μέσα σε ένα λιβάδι ασφοδέλων και τρέφονταν με τις ρίζες τους. Ορισμένοι θεωρούν ότι πήρε το όνομα του  από το σκήπτρο του θεού Διόνυσου.
Επίσης ο ασφόδελος χάρη στις πολύτιμες χημικές ουσίες που περιέχει (χρωστικές, άμυλο, γλυκοζίδια κ.λ.π.) από την αρχαιότητα ήδη χρησιμοποιούνταν σαν φαρμακευτικό φυτό. Το γνώριζαν οι μεγάλοι γιατροί της αρχαιότητας Ιπποκράτης Πλίνιος και Διοσκουρίδης. Κυρίως χρησιμοποιείται η ρίζα του (κόνδυλος) με διάφορες μορφές , όπως κατάπλασμα, σκόνη, αλοιφή, αφέψημα κ.λ.π. για τη θεραπεία παθήσεων του αναπνευστικού (βρογχίτιδα), του ουροποιητικού και του κυκλοφορικού. Έχει ιδιότητες διουρητικές, τονωτικές, επουλωτικές, αποχρεμπτικές κ.λ.π. Η χρήση του όμως πάντα χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και συμβουλή ειδικού.
Η ρίζα του ασφοδέλου τρώγεται, όπως η πατάτα. Μάλιστα παλαιότερα πίστευαν ότι ήταν το φαγητό των φτωχών.  Έτσι, σε περίπτωση πτώχευσης και πείνας, το βουνό μας με τα δένδρα και τα πολλά βότανά που διαθέτει  είναι σίγουρο ότι θα μας θρέψει…


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Βότανα του Βερμίου: 108. Όνοσμα

Μ πορεί στη σχετική με τα βότανα της Ελλάδας βιβλιογραφία να αναφέρεται σαν φυτό της Στερεάς και Νότιας Ελλάδας, όμως, ό...