Βότανα του Βερμίου: 100. Οροβάγχη

Μ

ετά από δύο μήνες, επανερχόμαστε στην περιγραφή των ατέλειωτων φυτών του Βερμίου μας. Μια περιγραφή που μοναδικό σκοπό έχει να μας δείξει τη μεγάλη ομορφιά και οικολογική σημασία του βουνού μας, το οποίο πρέπει να προστατεύουμε σαν κόρη οφθαλμού και να αγωνιστούμε σε κάθε προσπάθεια αλλοίωσης και καταστροφής του. Σήμερα

περιγράφουμε ένα φυτό, το οποίο ξεφεύγει από τον κανόνα, από τον ορισμό των φυτών, σύμφωνα με τον οποίο φυτά θεωρούνται οι πολυκύτταροι οργανισμοί, οι οποίοι φωτοσυνθέτουν. Η οροβάγχη ανήκει στα φυτά, όμως δεν περιέχει χλωροφύλλη και δεν φωτοσυνθέτει, δηλαδή δεν παράγει την
τροφή της (γλυκόζη ή άλλους υδατάνθρακες), αλλά τρέφεται από άλλα γειτονικά φυτά στα οποία παρασιτεί.

Η Oροβάγχη λοιπόν, γνωστή και με το όνομα λύκος, είναι ένα γένος φυτών (Orobanche), το οποίο περιλαμβάνει περισσότερα από 150 είδη και ανήκει στην οικογένεια των Οροβαγχίδων (Orobanchaceae). Ουσιαστικά είναι ένα ζιζάνιο, επικίνδυνο για τα φυτά, κυρίως τα καλλιεργούμενα, διότι απομυζά από αυτά τα θρεπτικά συστατικά και τελικά είτε τα ξεραίνει είτε μειώνει την παραγωγή και την ποιότητά τους. Μάλιστα σχεδόν για κάθε φυτό υπάρχει και διαφορετικό είδος οροβάγχης. Φυτρώνει κυρίως σε περιοχές της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής και εξαπλώνεται πολύ εύκολα χάρη στους πολυάριθμους και πολύ ανθεκτικούς σπόρους που παράγει. Συχνά η οροβάγχη μπερδεύεται με την ορχιδέα Νεοτία, λόγω του χρώματός της.

Η οροβάγχη, εφόσον δεν περιέχει χλωροφύλλη, δεν έχει πουθενά το πράσινο χρώμα. Συνήθως έχει χρώμα καστανό – πορτοκαλί με άνθη, τα οποία  μοιάζουν με σκυλάκια σε χρώμα μοβ ή κόκκινο. Παράγει εκατοντάδες χιλιάδες μικρούς σπόρους, που ωριμάζουν στο τέλος καλοκαιριού και εξαπλώνονται σε μεγάλες αποστάσεις. Ο βλαστός της είναι τρυφερός, αρκετά χοντρός και συνήθως καλύπτεται με τρίχες, ενώ τα υποτυπώδη φύλλα του είναι κολλημένα πάνω στο βλαστό σαν λέπια. Οι ρίζες της είναι αρκετά βαθιές με σκοπό να απορροφά νερό και τροφές από τα γειτονικά φυτά. Φυτρώνει συνήθως σε υγρά και εύφορα εδάφη.

Οι γεωργοί προσπαθούν να απαλλαγούν από το επικίνδυνο ζιζάνιο χρησιμοποιώντας διάφορα χημικά ή βιολογικά ζιζανιοκτόνα, όπως ορισμένα είδη μυκήτων ή οργώνουν βαθιά τα χωράφια, ώστε να καταστραφούν οι ρίζες της οροβάγχης.

Το παράδειγμα της οροβάγχης δείχνει καθαρά τον ανταγωνισμό επιβίωσης, ο οποίος επικρατεί σε κάθε βιοκοινότητα, σε κάθε οικοσύστημα, όπως  και σε κάθε ανθρώπινη κοινωνία…